یکی از مهم‌ترین مسائل در زمینه تحقق مالیات‌ستانی عادلانه، حرکت به سمت اخذ هوشمند و سیستمی مالیات است؛ موضوعی بسیار مهم که زمینه‌ساز یک نظام مالیاتی مترقی است و در نهایت منجر به تعامل بیشتر مردم با نظام مالیاتی خواهد شد.

امسال حسابرسی بیش از ۹۵ درصد کل تعداد مودیان بخش مالیات بر عملکرد، به‌صورت سیستمی انجام شد و فقط کمتر از ۵ درصد از کل مودیان این بخش به رسیدگی توسط ماموران مالیاتی و به شکل غیرسیستمی و دستی مورد حسابرسی قرار گرفته‌اند.

 این موضوع نشان از اعتماد میان مودیان و نظام مالیاتی دارد و تحقق عدالت در اخذ مالیات را به همراه خواهد داشت.

هوشمندسازی نظام مالیاتی کشور با سیستمی‌شدن پرداخت مالیات‌ها

محمد نصیری، دبیر دوم کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی، درباره سیستمی‌شدن پرداخت مالیات‌ها، به اهمیت این طرح در تحقق حکمرانی هوشمند و عدالت مالیاتی اشاره کرد و گفت: بر اساس ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم، پرداخت مالیات‌ها به‌صورت سیستمی و بر اساس اظهارنامه مؤدیان انجام می‌شود.

وی ادامه داد: این طرح چند سالی است اجرایی شده و توانسته حدود ۹۵ درصد از پرداخت‌های مالیاتی مودیان را به‌صورت هوشمند و سیستمی انجام دهد؛ این موضوع گامی مهم به‌سوی هوشمندسازی نظام مالیاتی کشور است.

کاهش خطای انسانی با سیستمی‌شدن پرداخت مالیات‌ها

نصیری با اشاره به مزایای این طرح، افزود: سیستمی‌شدن پرداخت مالیات‌ها و حسابرسی سیستمی موجب کاهش خطای انسانی، افزایش شفافیت و تحقق عدالت مالیاتی خواهد شد.

وی ادامه داد: در گذشته، دخالت سلیقه‌‌ شخصی ممیزان مالیاتی باعث ایجاد نارضایتی در میان مؤدیان می‌شد، اما با اجرای این طرح، این مشکلات به میزان قابل توجهی کاهش یافته است و این موضوع به نفع مؤدیان و نظام مالیاتی کشور خواهد بود.

عضو کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید با تاکید بر لزوم رفع چالش‌های موجود در اجرای این طرح، گفت: حسابرسی سیستمی می‌تواند تبعیض‌ها را نیز برطرف کند تا عدالت مالیاتی به طور کامل محقق شود.

نصیری با اشاره به لزوم تحقیق بیشتر در مورد اظهارنامه‌های خوداظهاری، گفت: اظهارنامه‌های ابرازی مؤدیان در این مدل با دقت بیشتری بررسی می‌شوند و اطلاعات جامعی برای صحت‌سنجی اطلاعات انجام می‌پذیرد و تحقق بیش از ۹۵ درصد حسابرسی سیستمی نشان از حرکت نظام مالیاتی به سمت اعتمادافزایی بین خود و مودیان و همچنین حسابرسی هوشمند مالیاتی است.

وی تاکید کرد: این موضوع به افزایش اعتماد مؤدیان به نظام مالیاتی کمک می‌کند و عدالت مالیاتی را نیز تقویت می‌کنند. همچنین، باید مکانیزم‌های نظارتی نیز تقویت شوند تا از هرگونه تبعیض یا ناعدالتی در تعیین مالیات جلوگیری شود. 

این نماینده مجلس دوازدهم در ادامه به ضرورت آموزش مؤدیان مالیاتی اشاره کرد و گفت: ما همچنین در حوزه آموزش مودیان نیز باید ورود جدی داشته باشیم و باید مؤدیان مالیاتی را در مورد قوانین و مقررات مالیاتی آموزش دهیم تا آنها بتوانند به درستی اظهارنامه‌های خود را تکمیل کنند. 

وی ادامه داد: این موضوع می‌تواند به کاهش خطا‌ها و افزایش دقت در پرداخت مالیات نیز کمک کند. همچنین، باید فرهنگ پرداخت مالیات را در جامعه را تقویت کنیم تا مردم به اهمیت این موضوع پی ببرند و با تمایل بیشتری مالیات خود را پرداخت کنند.

نصیری گفت: در کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید و نظارت بر اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی، تلاش می‌کنیم تا با ارائه طرح‌ها و پیشنهاد‌های کارشناسی، گام‌های مؤثری در جهت بهبود نظام مالیاتی کشور برداریم و تاکنون نیز به نتایج مطلوب دست یابیم. 

وی همچنین به ضرورت شفافیت در نظام مالیاتی اشاره کرد و افزود: شفافیت و عدالت حاصل از حسابرسی سیستمی در نظام مالیاتی نه‌تنها به نفع مؤدیان است، بلکه به نفع دولت نیز خواهد بود و هزینه‌های مالیات‌ستانی را کاهش خواهد داد.

این نماینده مجلس معتقد است وقتی مردم بدانند که مالیات آنها به‌درستی و بر اساس قوانین مشخص محاسبه می‌شود و همچنین خود نیز امکان نظارت بر مصرف آن را دارند، تمایل بیشتری برای پرداخت آن خواهند داشت که هر ۲ این اتفاق‌ها در حال رخ دادن است.

عضو کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید تصریح کرد:این رویکرد عدالت‌محور در اخذ مالیات می‌تواند به افزایش درآمد‌های مالیاتی کشور و بهبود فضای کسب‌وکار کمک کند.

نصیری گفت: ما باید به سمت ایجاد یک نظام مالیاتی عادلانه و شفاف حرکت کنیم. این موضوع نه‌تنها به نفع اقتصاد کشور است، بلکه به نفع مردم نیز خواهد بود و حسابرسی سیستمی و بدون ممیزمحوری در این جهت کمک بزرگی خواهد کرد.