صادرات کشور در این مدت نسبت به مدت مشابه سال قبل 8/52 درصد و واردات به کشور 17/34درصد کاهش داشته است. تراز تجاری کشورمان در 9ماهه نخست سال جاری با 88کشور جهان منفی و با 83کشور جهان مثبت بوده است. اگرچه تغییرات سیاسی عمده ای در کشور رخ داده، اما آمارهای بازرگانی هنوز تغییر چشمگیری نشان نداده اند. چه آنکه واردات محصولات کشاورزی و مواد اولیه و معدنی همچنان ارز از کشور خارج و صادرات غیرنفتی را همچنان محصولات شبه نفتی به خود اختصاص داده است.
سهم 65 درصدی 5 کشور در واردات ایران
جمع واردات کشورمان از کشورهای جهان از ابتدای امسال تا دی ماه 22هزارو409تن به ارزش 33هزارو266میلیون دلار برابر 821هزارو97میلیاردریال بوده است. در این بین بیشترین واردات کشورمان به ترتیب از مبادی امارات متحده عربی به ارزش شش هزارو955میلیون دلار، چین به ارزش شش هزارو504میلیون دلار، هند به ارزش دوهزارو955میلیون دلار، کره جنوبی به ارزش دوهزارو729میلیون دلار و ترکیه به ارزش دوهزارو566میلیون دلار انجام شده است. واردات از سایر کشورها نیز جمعا 11هزارو577میلیون دلار بوده است. به عبارتی این پنج کشور جمعا نزدیک به 65درصد و سایر کشورها 35درصد از بازار واردات ایران سهم داشتند. واردات از ترکیه در 9ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از 30درصد کاهش داشته است. واردات از کره جنوبی نیز نزدیک به 25درصد کاهش داشته و سهم اماراتی ها از بازار واردات ایران در 9ماه نخست سال جاری نزدیک 13درصد کاهش نشان می دهد. از دیگر سو واردات از هند رشد بی سابقه 134درصدی داشته است، البته چین نیز صادرات خود را به ایران نزدیک به هفت درصد رشد داده است. واردات از سایر کشورها نیز به طورکلی بیش از 34درصد کاهش داشته است.
افزایش 30 درصدی واردات دارو
در 9ماهه نخست امسال برنج به ارزش هزارو764میلیون دلار، کنجاله به ارزش هزارو126میلیون دلار، ذرت به ارزش 915میلیون دلار، گندم به ارزش 869میلیون دلار و وسایل نقلیه به ارزش 794میلیون دلار عمده اقلام وارداتی بودند که به ترتیب بیش از 5/3، 3/8، 2/7، 2/6 و 2/4درصد از کل واردات را به خود اختصاص دادند. گفتنی است در آذرماه امسال 1/6هزارتن دارو به ارزش 154میلیون دلار از گمرکات کشور ترخیص شد که این رقم در مقایسه با آبان ماه رشد نزدیک به 30درصدی را نشان می دهد. در آبان ماه سال جاری جمعا 1/54هزارتن دارو به ارزش 119میلیون دلار به کشور وارد شده بود.
صادرات غیرنفتی شبه نفتی
متاسفانه صادرات غیرنفتی کشورمان را در 9ماهه نخست سال جاری، همچنان صادرات <<شبه نفتی>> به خود اختصاص داده است. از جمع صادرات غیرنفتی شش هزارو363میلیون دلار به میعانات گازی و هشت هزارو116میلیون دلار به محصولات پتروشیمی اختصاص داشته است. این دو به ترتیب 21/76 و 27/76 درصد از مجموع ارزش صادرات غیرنفتی کشورمان را در 9ماهه نخست سال جاری به خود اختصاص دادند و ارزش صادرات سایر کالا ها جمعا 14هزارو761میلیون دلار بوده که حاکی از سهم 50/5درصدی سایر کالاها از مجموع صادرات غیرنفتی است. به بیانی نیمی از مجموع 29هزارو241میلیون دلار صادرات غیرنفتی ایران به محصولات شبه نفتی اختصاص داشته است.
البته صادرات میعانات گازی در 9ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل نزدیک 16درصد و صادرات محصولات پتروشیمی بیش از دودرصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش نشان می دهد. همچنین سایر کالاها جمعا بیش از هشت درصد کاهش صادرات داشتند. بیشترین صادرات ما در این مدت به ترتیب به کشورهای چین به ارزش پنج هزارو206میلیون دلار، عراق به ارزش چهارهزارو408میلیون دلار، امارات به ارزش دوهزارو686میلیون دلار، هند به ارزش هزارو952میلیون دلار و افغانستان به ارزش هزارو853میلیون دلار بوده است. سهم این کشورها از مجموع صادرات ایران به ترتیب 22/75، 19/27، 11/72، 8/53 و 8/1درصد بوده است. سایر کشورها روی هم رفته تنها 29/62درصد صادرات ایران را به خود اختصاص دادند. صادرات به چین نزدیک به 34درصد در 9ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است اما از دیگر سو صادرات به کشورهای عراق، امارات، هند و افغانستان به ترتیب شش، 21، دو و 15درصد کاهش داشته است. صادرات به سایر کشورها نیز نزدیک به 18درصد کاهش داشته است.
تراز تجاری مثبت و منفی
تراز تجاری کشورمان در 9ماهه نخست سال جاری با کشورهای عراق، افغانستان، ترکمنستان، مصر و جمهوری آذربایجان مثبت بوده است. تراز بازرگانی ما با این کشورها به ترتیب 4361، 1831، 564، 403 و 359 میلیون دلار بوده است. در این بین تراز تجاری کشورمان با عراق و افغانستان در 9ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب 258 و 354میلیون دلار کاهش یافته و با کشورهای ترکمنستان، مصر و جمهوری آذربایجان به ترتیب 94، 184 و پنج میلیون دلار افزایش داشته است. همچنین بیشترین تراز منفی کشورمان با کشورهای امارات متحده عربی به ارزش 4273-، کره جنوبی به ارزش 2426 -، سوییس به ارزش 1706 -، آلمان به ارزش 1489- و ترکیه به ارزش 1393- میلیون دلار ثبت شده است. گفتنی است تراز منفی ما با کشورهای یاد شده در 9ماهه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل به ترتیب 297، 347، 799، 311 و هزارو304میلیون دلار بهبود یافته است. تراز تجاری در واقع تفاضل واردات و صادرات است. برای مثال تراز 4273&ndash; میلیون دلاری ما با امارات متحده عربی به آن معنی است که از مجموع 9هزارو637میلیون دلار مبادلات تجاری ما و اماراتی ها در 9ماهه نخست سال جاری که حاصل دوهزارو682میلیون دلار صادرات ایران به امارات و شش هزارو955میلیون دلار واردات ایران از امارات بوده، چهارهزارو273میلیون دلار به نفع اماراتی ها رقم خورده است.
صادرات 5هزار دستگاه خودرو سواری در 9ماه
در 9ماهه نخست سال جاری جمعا چهارهزارو824دستگاه خودرو سواری به ارزش 33میلیون دلار به کشورهای عراق، جمهوری آذربایجان و مصر صادر شده است. نزدیک 53درصد این خودروها به عراق، 24درصد به آذربایجان و 13درصد به مصر صادر شده است. جمعا نزدیک 11درصد از خودروها نیز به سایر کشورها صادر شده است. در مقابل 44هزارو647دستگاه خودرو سواری به ارزش 924میلیون دلار از کشورهای امارات، چین و کویت به کشورمان وارد شده است. از امارات 33هزارو899دستگاه، از چین هفت هزارو99دستگاه و از کویت دوهزارو377دستگاه خودرو به کشورمان وارد شده؛ البته 51هزارو119دستگاه نیز از سایر کشورها واردات داشته ایم. جمعا واردات خودرو به کشور از نظر ارزش 31درصد و از نظر تعداد 49درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش نشان می دهد. سهم خودرو از مجموع واردات به کشور نزدیک سه درصد است، این رقم سال قبل و در این مدت نزدیک دو درصد بوده است.
افزایش 99 درصدی واردات برنج
در 9ماهه نخست سال جاری واردات برنج به کشور بیش از 99درصد افزایش داشته است. در حالی که سال گذشته در 9ماهه نخست جمعا 899هزارتن برنج به ارزش 886میلیون دلار به کشور وارد شده بود، امسال این رقم به هزارو507تن به ارزش هزارو764میلیون دلار رسیده است. سهم برنج از مجموع ارزش واردات نزدیک 5/3درصد است که این سهم سال گذشته در این مدت 2/2درصد بوده است. 66درصد این برنج از هندوستان، 10درصد از امارات و 9درصد از پاکستان به کشور وارد شده است، سایر کشورها جمعا 15درصد در بازار برنج وارداتی کشور سهم داشتند.