ما در کشوری زندگی می کنیم که صنعت خودروسازی آن، ارز از کشور به خاطر واردکردن رادیاتور، پیچ و مهره یا دیسک کلاچ خودرو <<پیکان>> خارج می کند (منبع: آمار واردات خودرو براساس اطلاعات موجود و کارشناسی نشده طی 9ماهه سال 1392، گمرک ج ا. ا، ردیف های: 26، 4201169) سال هاست ادعای تولید خودرو ملی دارد، اما قیمت محصولات آن با بالاوپایین شدن قیمت ارز به شدت تغییر می کند و وقتی صنعت خودرو تحریم می شود، ناگهان عرضه خودرو ملی نیز با مشکل مواجه می شود و اختلاف قیمت کارخانه و بازار آزاد سر به فلک می کشد. کارخانجات غیردولتی <<خودروساز>> همگی مونتاژکار قطعات چینی هستند و برای واردکردن قطعات میلیاردها دلار ارز از کشور خارج می کنند و تولیداتشان را به قیمت خارق العاده ای به مصرف کننده ناچار از انتخاب بین گزینه های موجود به فروش می رسانند. حالا در همین کشور، که داشتن برخی خودروها مستلزم خواب پول نزد خودروسازان تا 6-9 ماه است و خودروسازان محصول آماده برای تحویل به مشتری به صورت نقدی ندارند <<صادرات خودرو>> هم داریم! در اینجا بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، به بررسی قیمت صادراتی محصولات خودروسازان داخلی پرداختیم. گفتنی آنکه در آمار مزبور، بعضا ردیف هایی با شرح تعرفه دو تا چند خودرو درج شدند که قابل تفکیک نبودند. این موارد در جداول ذکر شدند.

اوکراینی ها رانا و تیبا دوست دارند!

در ماه های فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد و شهریور به کشور اوکراین انواع تیبا و رانا صادر شده است. قیمت هر دستگاه تیبای صادراتی به اوکراین بیش از 18میلیون تومان ثبت شده است، همچنین قیمت هر دستگاه خودرو رانا که به این کشور صادر شده است نیز بیش از تومان قیمت گذاری شده است. ارزش کل صادرات 168 دستگاه خودرو به این کشور طی مدت یادشده بیش از سه میلیاردو34میلیون تومان ثبت شده است.

جمهوری آذربایجان: رتبه دوم

رتبه دوم مقصد صادرات خودرو ایرانی به جمهوری آذربایجان با 24درصد سهم از کل صادرات خودرو اختصاص دارد. یک هزارو147 دستگاه انواع خودرو سواری از ابتدای امسال تاکنون به ارزش بیش از 21میلیاردتومان به کشور آذربایجان صادر شده است. خودروهای صادراتی به این کشور را ال90، پراید، تیبا، سمند و پیکاپ تشکیل داده اند. در آذرماه 443 دستگاه، در آبان ماه 196 دستگاه، در مهرماه نیز 196 دستگاه، در شهریورماه 68 دستگاه، در مردادماه 92 دستگاه، در خردادماه نیز 92 دستگاه و در اردیبهشت امسال 60 دستگاه از خودروهای یادشده به این کشور صادر شده است.

به ترتیب خودروهای ال90 و پراید بیشترین سهم را در جریان این معامله داشتند.

بنین مشتری قدیمی نصف قیمت!

ظاهرا خودروسازان علاقه خاصی به صادرات بیش از نصف قیمت خودرو پیکاپ به کشور بنین دارند. برای آنها که شاید نشناسند باید گفت بنین کشوری است با هشت میلیون نفر جمعیت در غرب آفریقا و ما از زمانی که صادرات خودرو را آغاز کردیم تاکنون همواره پیکاپ را به قیمت بسیار پایین تر از ایران به این کشور صادر کرده ایم. امسال نیز به سبک و سیاق سال های گذشته، پیکاپ ها را در تیرماه به ارزش هر دستگاه بیش از 37میلیون تومان به این کشور فرستادیم، این در حالی است که قیمت این محصول در داخل نزدیک 82میلیون تومان است. خودرو تیانا نیز که در ایران 140میلیون تومان قیمت دارد، به این کشور به قیمت هر دستگاه 86میلیون تومان صادر شده است. ارزش کل صادراتمان به ترکمنستان زیاد نیست و جمعا نزدیک به یک میلیاردو200میلیون تومان بوده است.

عراق: بزرگ ترین بازار

عراق، بازار قدیمی صادرات خودرو ایرانی، در گذشته نه چندان دور، در کنار سوریه بزرگ ترین مقصد صادرات خودرو ایرانی بود که پس از سوریه یکه تازی می کند. هم اکنون مقصد بیش از 53درصد صادرات خودروی ما را عراق به خود اختصاص داده است. ال90، انواع پراید، پژو405، پژو پارس، سمند و تیبا از جمله خودروهایی هستند که به این کشور صادر کرده ایم. این صادرات در فروردین، مهر، آبان و آذر صورت گرفته است.

مصر: بازار جدید

مصر بازار جدیدی برای خودروهای ایرانی به شمار می رود اما در همین مدت نیز توانسته سهم خوبی داشته باشد. 13درصد صادرات امسال خودرو ما به مصر بوده است. پراید و تیبا دو خودرویی هستند که در شهریورماه و آذرماه به این کشور بی ثبات صادر شده اند.

در آلمان کسی سوار پراید نمی شود

البته ما صادرات خودرو به چین، کره جنوبی، روسیه، حتی آلمان نیز داشتیم. اما این صادرات یا به صورت موردی بود، یا برای مثال یک دستگاه از یک خودرو به چین صادر شده است که احتمالا برای اهداف تحقیقاتی یا مشابه آن صورت گرفته وگرنه، احتمال اینکه در آلمان یا کره جنوبی کسی متقاضی خودرو پراید باشد کمی دور از ذهن به نظر می رسد! در شرح تعرفه ها متاسفانه بعضا مدل خودروهای صادراتی ذکر نشده یا چند خودرو در یک ردیف قرار گرفتند. بر همین اساس از آنجا که عموما اجناس باکیفیت برای صادرات در نظر گرفته می شوند، در این مطلب آنجا که مدل دقیق ذکر نشده بود معیار قیمت داخلی محصولات، باکیفت ترین آنها در نظر گرفته شده است و از دیگر سو درصد اختلاف قیمت نیز قیمت کارخانه بوده است. هنوز هیچ مقام مسوولی درباره توجیه اقتصادی این صادرات توضیحی نداده است! برای مثال، قطعات خودرو پیکاپ باید با دلاری که مدت هاست در کشور وضع خاصی دارد وارد شود، در ایران تولید شود، قیمت آن (اگر عرضه شود) در ایران بیش از 80میلیون تومان باشد، بعد این خودرو که تولید شد، آن را به قیمت 37میلیون به بنین صادر کنیم!