زردچوبه یا زرچوبه (نام علمی: Curcuma longa) نوعی گیاه و ادویه‌ای است که از آن گیاه تهیه می‌شود.

زردچوبه از رده زنجبیل‌وارها (Zingiberidae)، راسته زنجبیل‌ها (Zingiberales)، تیره زنجبیلیان (Zingiberaceae)است.

پودر زردچوبه به رنگ زرد تیره‌است که یکی از پرکاربردترین ادویه جات به شمار می‌رود. رویشگاه اصلی این گیاه هند است و قسمت اصلی ادویه معروف کاری را که در بسیاری از غذاهای هندی به کار می‌رود، تشکیل می‌دهد.

مشخصات:

گیاهی است چندساله که در هند و کشورهای جنوب آسیا ببار می‌آید و دمای حدود ۲۰-۳۰ درجه سانتیگراد و محیط مرطوب بارانی نیاز دارد. ساقه های زیر زمینی گوشتی گیاه ریزوم rhizomes جمع‌آوری شده و پس از جوشاندن در آب و سپس خشک کردن آسیاب شده و پودر زرد مایل به نارنجی تهیه می‌گردد. زردچوبه عمده ترین ادویه مورد مصرف در غذاهای آسیائی است. در جنوب و جنوب شرقی آسیا این گیاه بصورت خودرو در جنگل‌ها وجود دارد.

ترکیبات مهم:

مهم ترین ترکیبات زردچوبه پیگمان های زرد رنگی، از دسته کورکومینوزیدها هستند. این مواد به میزان 3 تا 5 درصد زردچوبه را تشکیل می دهند و ترکیبات اصلی آن شامل کورکومین و دزوکسی کورکومین هستند.

ترکیبات دیگر شامل اسانس به میزان 3 تا 7 درصد است که مهم ترین مواد آن شامل بیس آبولن، گواین، ژرماکرن، تورمرون، زینجیبرن و کورلون هستند.

با توجه به مقادیر متفاوت مشتقات بیس آبولن در گونه های مختل زردچوبه، می توان گونه های مختلف آن را تشخیص داد.

چون ترکیبات و در نتیجه خواص گونه های مختلف زردچوبه تا حد زیادی به هم شبیه هستند، لذا از ریزوم سه گونه دیگر از جمله  Curcuma phaeocaulisو Curcuma kwangsiensisو Curcuma wenyujin  به عنوان زردچوبه استفاده می شود.

موارد مصرف

ریشه خشک شده و آسیاب شده آن به تنهائی و یا مخلوط دیگر ادویه‌ها در ایران پاکستان و هند مصرف زیادی دارد. از برگ‌های آن در بعضی مناطق آسیا بصورت دُلمه نیز استفاده می‌کنند. هرچند زردچوبه بعنوان طعم دهنده از مواد اصلی ادویه هااست، اما از آن بعنوان رنگ غذائی نیز در پاره‌ای از مناطق استفاده می‌کنند.

قیمت و نمودار زردچوبه 

خرید و فروش زردچوبه