برای چندمین بار است که رئیس جمهور از یکسال گذشته تاکنون درباره وضعیت نامناسب و بحرانی بیکاری در کشور سخن می گوید.

حسن روحانی در یکسالی که از عمر دولت تدبیر و امید می گذرد در چندین مرحله به صراحت درباره وضعیت بازار کار و اشتغال کشور گزارش داده اما هنوز به طور رسمی بسته سیاستی اشتغال دولت تصویب و اجرا نشده است.

اولین اظهارنظر رسمی رئیس جمهور درباره اشتغال زایی دولت های نهم و دهم زمانی بود که وی در واپسین روزهای فعالیت دولت سابق در تابستان سال گذشته اعلام کرده بود گزارش ها نشان می دهد خبری از اشتغال زایی میلیونی نیست و میزان اشتغال ایجاد شده در فاصله سال های 84 تا 91 تنها 14 هزار شغل در هر سال بوده است.

گفته های رئیس جمهور با انتقاد شدید مقامات دولت سابق که در آخرین روزهای کاری خود قرار داشتند همراه شد، اما اندکی بعد از آغاز به کار دولت تدبیر و امید مرکز آمار ایران با انتشار گزارش کاملی، اظهارات رئیس جمهور درباره عملکرد اشتغالی دولت های سابق را تایید کرد.

پس از آن وی در قالب گزارش عملکرد 100 روزه اقتصادی دولت نیز مباحثی را درباره بیکاری مطرح کرد و عنوان داشت که موضوع بیکاری و وضعیت نابسامان بازار کار، از بزرگترین مسائل و موانع پیش روی دولت است.

به تازگی نیز روحانی دستوراتی را به وزیر کار و معاون برنامه ریزی رئیس جمهور درباره استفاده از تمامی امکانات و ظرفیت ها داده و از آنها خواسته اقدامات موثری برای متعادل شدن وضعیت بیکاری کارجویان تحصیل کرده طی امسال و سال آینده صورت گیرد.

گزارشات روحانی از وضعیت بازار کار

البته پیش از آن نیز رئیس جمهور در مراسم روز جهانی کار و همچنین ابتدای سال، مباحثی را پیرامون اشتغال و وضعیت بازار کار مطرح کرده است.

کارشناسان بازار کار می گویند اینکه رئیس جمهور به عنوان شخص اول قوه مجریه و در راس دولت وجود بحران در بازار کار کشور و همچنین واقعیت درخواست های میلیونی برای شغل را از سوی جوانان می پذیرد و آن را عنوان می کند، خود یک گام رو به جلو در حل این معضل بزرگ و کهنه کشور است.

در روزهای گذشته نیز دولت تدبیر و امید بسته خروج غیرتورمی از رکود را منتشر و ارائه کرده است. در این قالب دولت سعی دارد به وضعیت اقتصادی کشور سروسامانی بدهد که در صورت تحقق این امر می توان انتظار داشت سرمایه گذاری های جدیدی در بخش های مختلف اقتصادی کشور صورت گیرد که نتیجه آن رونق اشتغال خواهد بود.

جدیدترین اظهارنظر رئیس جمهور درباره وضعیت بیکاری که بسیار نیز صریح است در سفر وی به استان چهارمحال و بختیاری صورت گرفت. رئیس‌ جمهور درباره مشکل بیکاری تصریح کرد: امروز جامعه ما از معضل بزرگی به نام بیکاری رنج می‌برد.

روحانی ادامه داد: آمار بیکاری در کشور تکان‌ دهنده است و از سال 86 تا 91 یک اشتغال خالص نداریم. اشتغال داشته‌ ایم و به همان نسبت عده‌ای بیکار شده‌ اند و آمار به ما می‌ گوید که در مجموع اشتغال صفر بوده است.

رئیس جمهور خاطرنشان کرد: اشتغال صفر یعنی فاجعه بزرگ برای کشور، بیکاری بزرگترین معضل جامعه امروز ما مثل خشکسالی، کم‌ آبی و معضل محیط زیست است و ما هیچ راهی جز اولویت‌ بندی معضلات و مشکلات و اولویت‌ بندی راه‌ حل‌ ها نداریم.

علیرضا حیدری کارشناس بازار کار در گفتگو با مهر با تاکید بر اینکه هرآنچه که درباره وضعیت بیکاری جوانان لازم است گفته شود از سوی رئیس جمهور هشدار داده شده است گفت: به نظر می رسد با ورود کارجویان دهه 70 به بازار کار، سونامی جدیدی از تقاضا برای کار در راه باشد.

سونامی جدید تقاضا برای کار در راه است

این کارشناس بازار کار اظهارداشت: در دهه 70 رشد جمعیت 4 درصدی در کشور اتفاق افتاد که بعدا شدت آن کم شد. البته عنوان می شود 25 سال بعد نیز باید چنین اتفاقی رخ دهد مگر اینکه مسئله خاصی بیافتد.

حیدری ادامه داد: وقتی نرخ رشد جمعیت کشور در دهه 60 و 70 افزایش یافت، ابتدا مردم با مسئله کمبود شیرخشک نوزادان مواجه شدند، سپس وقتی بچه ها بزرگتر شده و وارد مدرسه شدند به دلیل بالا بودن تعداد جمعیت، مدارس چند شیفته اداره شد.

وی خاطرنشان کرد: اما پس از آن دولت ها ظرفیت های جدیدی را در دبیرستان ها و دانشگاه ها برای مقابله با سیل جمعیت جوان کشور ایجاد کردند. توسعه دانشگاه آزاد و ارائه مجوز به برخی موسسات برای پذیرش دانشجو باعث جذب چند میلیون نفر با هدف تاخیر افتادن در ورود به بازار کار شد.

این کارشناس بازار کار معتقد است: اعمال سیاست تاخیری اشتغال و جلوگیری از شتاب تقاضا برای ورود به بازار کار از این طریق به اجرا گذاشته شد ولی بعدها اصل داستان باقی ماند و امروز می بینیم که صدها هزارنفر کارجوی جوان با حجم بالا به دنبال ورود به بازار کار کشور هستند.

به گفته حیدری، وجود برخی مشکلات در تجارت و اقتصاد کشور و سیاست های نادرست باعث شد تا بر شدت بیکاری افزوده شود اما در یک دوره طلایی 8 سال گذشته فرصت مناسبی بود تا با افزایش ناگهانی و تاریخی درآمدهای نفتی کشور، اقتصاد سروسامان یابد که متاسفانه چنین نشد.

وی افزود: برخی سیاست گذاری های نادرست باعث شد تا با فشار به بانک مرکزی، دلار تبدیل به ریال شود و در برخی طرح ها مانند زودبازده ها چند هزارمیلیاردتومان تزریق شود. سپس بازارهای سوداگری و دلالی در ارز، طلا و سکه راه افتاد و دولت در این شرایط برای مقابله با افزایش قیمت ها به سمت واردات رو آورد که باعث ضربه به تولید داخلی شد.

سالیانه باید 700 هزار تا یک میلیون شغل ایجاد شود

این کارشناس بازار کار اظهارداشت: در حال حاضر، کشور نیازمند ایجاد سالیانه 700 هزار تا یک میلیون اشتغال جدید است. بنابراین وقتی در سال های گذشته به گفته دکتر روحانی اشتغال زایی به صفر رسید، فشار مضاعفی از تقاضا برای کار به دولت جدید وارد شد.

حیدری تاکید کرد: اینها واقعیت امروز بازار کار کشور است و معضلات بزرگی از این ناحیه وجود دارد. در حال حاضر سرانه ایجاد اشتغال جدید برای هر نفر بسیار افزایش یافته است و علاوه بر آن باید برای حفظ اشتغال موجود نیز تلاش شود.

وی با تاکید بر اینکه در شرایط فعلی بسیاری از بنگاه ها در نقطه سر به سر فعالیت خود قرار دارند و سود چندانی عاید بسیاری از واحدهای کشور نمی شود تصریح کرد: دولت و سیاست گذاران باید این واقعیت ها را بپذیرند.

به گفته این کارشناس بازار کار، به تازگی وزیر کار اعلام کرد چند میلیون فارغ التحصیل دانشگاهی در راه بازار کاره هستند که نمی دانیم باید با تقاضاهای شغلی آنها چکار کنیم. هم اکنون اقتصاد به سمت تثبیت و آرامش در حرکت است و دولت توانسته است نرخ تورم را کنترل کند. بنابراین این اقدامات در درازمدت می تواند برای انجام سرمایه گذاری های جدید ایجاد انگیزه کند.