چین و روسیه در ظاهر همواره از متحدان استراتژیک ایران بوده‌اند. اما در هنگام مطرح شدن مساله هسته‌ای ایران هیچ‌گاه به طور کامل از ایران حمایت نکردند. کما اینکه هر دو کشور دارای حق وتو در سازمان ملل بودند و در هنگام تصویب قطعنامه‌های تحریم‌های بین المللی علیه ایران از حق وتو خود استفاده نکردند. شاید عدم حمایت این کشور‌ها از ایران را بتوان از زبان مشاور سابق رئیس دومای روسیه فهمید.

رجب صفر اف رئیس مرکز مطالعات استراتژیک این کشور در گفتگو با یکی از رسانه های داخلی گفته بود که اکثر سیاستمداران روس تحریم بیشتر ایران را به نفع روسیه می‌دانند.

برای مردم ایران اینکه کشورهای روسیه و چین از تحریم بیشتر ایران سود می‌برند امر پیچیده‌ای نیست کما اینکه در چند سال اخیر اجناس بی‌کیفیت چینی بازار ایران را اشباع کرده‌اند. از خودرو گرفته تا سوزن ته گرد را می‌توان در بازار ایران پیدا کرد.

تا قبل از سبک شدن تحریم‌ها چین همیشه مشتری اول ایران در خرید نفت بود. البته در آن زمان قرار نبود چینی‌ها به سبب تحریم‌های بین المللی پولی بابت خرید نفت به ایران پرداخت کنند و ایران می‌توانست ما به ازای نفت خود کالاهایی را خریداری کند که در نیرو گاهای اتمی خود و صنعت نفت قابل استفاده نباشد و البته یک خط اعتباری فاینانس برای سرمایه گذاری در طرح‌های صنعتی ایران و مشارکت چینی‌ها البته بدون حضور رقیب خارجی.

اما اکنون که دولت تدبیر و امید زمام امور را در دست گرفته است و تاکنون در عرصه سیاست خارجی به موفقیت‌هایی دست پیدا کرده است و زمزمه رفع کامل تحریم‌ها در محافل سیاسی جهان به گوش رسیده است. دیگر ایران و به طور مشخص بازار ایران برای چینی‌ها ارزش ندارد. از همین رو چینی‌ها میزان واردات نفت خود را از ایران کم کرده‌اند مسئله‌ای که از نگاه رسانه‌های عرب نیز جالب توجه بود.

به گزارش خبرگزاری العربیه گمرک چین با انتشار آماری میزان واردات نفت ایران در ماه آگوست ۳۱۱ هزار ۶۵۳ بشکه در روز اعلام کرده است که نسبت به سال گذشته در همین ماه ۲۸ درصد کاهش داشته است. همچنین باید به این مهم اشاره کرد که از ماه جولای تا آگوست نیز واردات نفت چین از ایران ۴۴. ۲ درصد کاهش داشته است. البته کاهش فعالیت‌های کارخانجات تولیدی چین و رکود بازار‌های بین المللی از علت‌های کاهش مصرف نفت خام چین است.

بر اساس پیش بینی‌های اقتصادی میزان رشد اقتصادی چین در سال جاری می‌بایست ۷. ۸ درصد باشد. اما لو جای وزیر اقتصاد چین اعلام کرده است که امسال نمی‌توان به این رقم رسید اما سعی می‌کنیم به رقمی در همین حدود نزدیک شویم. او اضافه کرد برای اینکه از این رکود خارج شویم مجبور به تجدید در سیاستهای اقتصادی خود هستیم.

گویا این تغییر سیاست‌ها شامل کاهش واردات نفت از ایران شده است. به طوری که شبکه خبری الجزیره به نقل از منابع دولتی چین اعلام کرده است که واردات نفت این کشور از عربستان، آنگولا، عمان، عراق و روسیه افزایش پیدا کرده است و به جای آن واردات خود را از کشورهای ایران، کویت و ونزولا کاهش داده است.

به گفته کار‌شناسان نفتی علت افزایش واردات نفت از عربستان و روسیه به دلیل توافق نامه‌های جدیدی نفتی است که این کشور‌ها به امضا رسانده‌اند. مطابق این توافق نامه‌ها کشورهای عربستان و روسیه در قبال مشارکت دادن پیمانکاران چینی در پروِِِژه‌های نفتی و گازی خودچین نیز واردات نفت خود را از این کشور‌ها افزایش دهد.

حجاج بوخضور، کار‌شناس نفتی اماراتی که در امور توسعه در سازمان اوپک حضور دارد کاهش واردات نفت چین از ایران را شگفتی سال می‌داند به طوریکه در مصاحبه خود این کاهش واردات را خلاف پیش بینی‌های کار‌شناسان نفتی می‌داند.