دکتر محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در نشست مشترک دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه با موسسه شورای روابط خارجی اتحادیه اروپا با تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران در موضوعات منطقه‌یی و بین‌المللی، به پرسش‌های حاضران در جلسه پاسخ گفت.

مهم‌ترین محورهای مورد توجه در این جلسه، تحولات منطقه‌یی، مذاکرات هسته‌ای و تاثیر آن‌ها بر آینده سیاست خارجی کشور و روابط ایران و اتحادیه اروپا بود.

وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به شرایط کنونی منطقه بحران‌های متوالی در خاورمیانه را ناشی از رقابت‌های ژئوپلتیکی دانست، رقابت‌هایی که حتی موجب شده تا مسایلی چون موضوع هسته‌ای و بحران‌هایی نظیر آن چه در سوریه رخ داده تا کنون به نتیجه مطلوبی که تضمین کننده ثبات و امنیت در منطقه باشد نرسد.

او در موضوع هسته‌ای تاکید کرد: اقداماتی که تا کنون از سوی آمریکا و اروپا برای متوقف کردن فعالیت‌های ایران به عمل آمده، نتیجه‌ای جز پیشرفت‌های فن‌آوری هسته‌ای کشور نداشته و در شرایط کنونی طرف‌های مقابل ایران را به این نتیجه رسانده که به فوریت مساله هسته‌ای باید حل و فصل شود، با این وجود کسانی که در این موضوع منافعی دارند تلاش دارند تا این بحران ساختگی ادامه یابد. بحرانی که از سوی برخی از بازیگران در منطقه تبلیغ شده تا پوششی را برای توجیه اهداف استراتژیک کوتاه مدت آن‌ها در منطقه ایجاد کند.

وزیر امور خارجه کشورمان دستیابی به توافق را تنها راه‌حل برای عبور از این بحران ساختگی دانسته و تاکید کرد، محروم کردن ایران از برنامه هسته‌ای نمی تواند راه‌حلی برای این موضوع باشد چراکه ایران به دانش و فن‌آوری هسته‌ای دست یافته و دانش و توانمندی دانشمندان ما قابلیت محدود شدن را ندارد. کشورهای طرف مذاکره با ایران باید واقعیت‌ها درباره مساله هسته‌ای ایران را بپذیرند و شرایط با 10 سال پیش متفاوت است و نمی‌توان به گذشته بازگشت.

وی اضافه کرد: شرایط در مذاکرات به سمت و سویی رفته که اروپا می‌تواند نقش جدی و برجسته‌ای را برای برقراری موازنه میان طرف‌های مذاکره با ایران برقرار کند. ایفای این نقش نه تنها برای ایران که برای اروپا و جایگاه و نقش بین‌المللی آن اهمیت به‌سزایی دارد.

ظریف در ادامه به تحولات کشور عراق پرداخت و گفت: باید به این مساله به صورت جدی پرداخته شود که بحران عراق از کجا آغاز شده و چگونه گسترش یاقته است؟ چه نیروهایی در سطح منطقه از داعش حمایت کرده و چرا کسانی از اروپا به این گروه پیوسته‌اند؟ بدون توجه به این مسایل نمی‌توان راه‌حلی دایمی برای این بحران را متصور بود.

وی اضافه کرد: اگر حضور و حمایت‌های جمهوری اسلامی ایران نبود، در مراحل اولیه امکان سقوط بغداد نیز وجود داشت. ایران کوشید با حمایت لجستیکی و مشاوره نظامی نیروهای عراقی را در مقابله با داعش توانمند کند.

ظریف تاکید کرد: برای حل ریشه‌ای مساله باید به خواسته‌های مردم و دولت عراق توجه کرد. اگر کشورهای منطقه و قدرت‌های بزرگ نیروی نظامی به این کشور وارد کنند، بهانه‌ای به دست داعش داده و پیوستن نیروها به این گروه را تسهیل می‌کند و برای منطقه و محیط بین‌المللی پیامدهای جدی دارد. برای حل مساله عراق و سوریه علاوه بر اقدامات نظامی به استراتژی جامعی نیاز است. خطرناک ترین بازی در منطقه این است که کشورهایی بخواهند مساله داعش را در راستای منافع کوتاه مدت خود استفاده کنند. در ائتلافی که علیه داعش تشکیل شده کشورهایی هستند که در ائتلاف با آمریکا بوده، اما در فروش نفت به داعش کمک کرده، حمایت مالی و تسلیحاتی از این گروه به عمل می‌آورند و مسیرهای امن در اختیار این گروه قرار می‌دهند. این تناقضی است که این ائتلاف با آن درگیر است.

او درباره سوریه و آینده این کشور نیز تاکید کرد که باید به نظر مردم سوریه احترام گذاشت. راه‌حل بحران در سوریه توجه به خواست و اراده مردم است. تلاش برای تضعیف دولت سوریه به معنای تقویت داعش در سوریه است و این تناقض دیگری است که ائتلاف تشکیل شده علیه داعش با آن روبه‌رو است.