سیاست دیپلماسی انرژی وزارت نفت ایران در یکصد و شصت و ششمین نشست اوپک این روزها به محور اصلی نقد کارشناسان بازار نفت و انرژی درآمده به طوری که این سیاست‌ها حتی صدای انتقاد وزرای اسبق نفت کشور را هم درآورده است.

بیژن زنگنه وزیر نفت ایران یک روز پیش از برگزاری نشست اوپک در حالی مواضع نفتی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی را نزدیک به هم توصیف کرده بود که این کشور بدون کوچکترین مقاومتی رای به تثبیت سقف تولید نفت اوپک داده است.

بازار هم به تثبیت 30 میلیون بشکه‌ای سقف تولید نفت اوپک واکنش داده و قیمت نفت در طول چند روز گذشته با سقوطی حدود هفت دلاری به بشکه‌ای 66 دلار رسیده است.

بر این اساس، هر چند برخی از موسسات بین‌المللی پیش بینی می‌کنند که کاهش قیمت نفت منجر به زیان آمریکا به دلیل تولید نفت از ذخایر نا متعارف شیل اویک و شیل گس خواهد شد اما کارشناسان داخلی اعتقاد دارند نفت ارزان هدیه عربستان به آمریکا است.

از سوی دیگر، مقامات دولت تدبیر و امید در لایحه بودجه پیشنهادی خود به مجلس شورای اسلامی قیمت هر بشکه نفت برای سال 94 را 72 دلار تعیین کرده‌اند، این در حالی است که وضعیت عرضه و تقاضا نشان می‌دهد در سال 2015 میلادی بازار حتی کشش نفت 70 دلاری را هم ندارد.

احتمال سقوط قیمت نفت ایران تا 50 دلار

سید محمد علی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک در گفتگو با مهر با بیان اینکه برآوردهای انجام شده از سطح بازار نشان می دهد سال آینده میلادی تقاضا برای نفت اوپک در محدوده حدود 29 میلیون بشکه در روز است، گفت: با تثبیت سقف تولید نفت اوپک در محدوده 30 میلیون بشکه، عملا سال آینده یک میلیون بشکه نفت مازاد اوپک به بازار عرضه می‌شود.

مدیر سابق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت با تاکید بر اینکه با افزایش عرضه نفت مازاد و سیاست‌های تخریبی عربستان سعودی بازار فعلا کشش افزایش قیمت نفت را ندارد، تصریح کرد: بر این اساس، در صورت تداوم شرایط فعلی احتمال کاهش قیمت هر بشکه نفت ایران تا محدوده بشکه‌ای 50 دلار وجود دارد.

این کارشناس اقتصاد انرژی با بیان اینکه تاکنون بازار واکنش سختی به تصمیم حفظ سقف تولید نفت اوپک نشان داده به طوری که قیمت طلای سیاه در طول چند روز گذشته حدود هفت دلار کاهش یافته است، بیان کرد: در این شرایط باید اوپک با برگزاری نشست فوق العاده روند سقوط آزاد بهای نفت را متوقف کند.

چرا برای عربستان شرط نگذاشتیم؟

خطیبی با بیان اینکه تصویب تثبیت سقف تولید نفت اوپک نیاز به اجماع کل اعضا داشت، بیان کرد: اگر ایران و چند کشور با این تصمیم مخالفت می‌کردند، این تصمیم به اجماع نمی‌رسید و در نهایت تصویب نمی‌شد.

نماینده سابق ایران در اوپک با بیان اینکه دست کم وزیر نفت ایران در نشست یک صد و شصت و ششم اوپک اگر با درخواست عربستان برای تثبیت سقف تولید نفت اوپک موافقت می‌کرد باید این شرط را قرار می‌داد که در صورت کاهش قیمت نفت از محدوده قیمتی خاص، کل اعضای نشست فوق العاده برگزار کنند، تاکید کرد: با این وجود، بدون هیچ گونه پیش شرطی مقامات ایران در نشست اوپک با پیشنهاد عربستان موافقت کرده‌اند.

نفت ارزان هدیه عربستان به آمریکا

مدیر سابق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه اقدامات و سیاست‌های عربستان مبنی بر کاهش قیمت رسمی نفت خود حاکی از آن است که این کشور به دنبال کاهش بیشتر قیمت نفت در بازار جهانی است، گفت: این کشور با آمریکا تبانی کرده است تا با پائین نگاه داشتن قیمت نفت به اقتصاد کشورهایی همچون جمهوری اسلامی ایران ضربه بزند.

وی با اعلام اینکه آمریکا به دلیل آنکه صرفا مصرف کننده نفت بوده و نه صادرکننده قطعا از کاهش قیمت نفت ضربه نمی‌خورد، تاکید کرد: این در حالی است که کشورهای بزرگ صادر کننده نفت همچون ایران بیشترین آسیب را از کاهش قیمت نفت می‌بینند.

خطیبی، نفت ارزان را هدیه عربستان سعودی به اقتصاد آمریکا و شکوفایی بیشتر اقتصاد این کشور عنوان کرد و افزود: با ورود به فصل بهار و کاهش بیشتر تقاضای فصلی قطعا باید شاهد کاهش بیشتر قیمت نفت در بازار جهانی باشیم.

نماینده سابق ایران در اوپک با بیان اینکه عربستان سعودی به هیچ وجه قصد راه‌اندازی جنگ با صنعت نفت آمریکا را ندارد، تصریح کرد: این ادعا یک آدرس انحرافی برای فریب افکار عمومی است و در پشت پرده آمریکا و عربستان به یک توافق نفتی کامل دست یافته‌اند.

این کارشناس اقتصاد انرژی با بیان اینکه با شرایط فعلی بازار نفت قطعا قیمت نفت 72 دلاری در سال 2015 محقق نخواهد شد، بیان کرد: دولت هم باید قیمت نفت را در بودجه سال آینده واقع بینانه‌تر ببیند تا اقتصاد کشور با کسری بودجه روبرو نشود.

مدیر سابق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران در پایان خاطرنشان کرد: با توجه به وجود نفت مازاد در بازار و سیاست‌های نفتی عربستان سعودی، تحقق نفت 72 دلاری در بودجه سال آینده دور از دسترس به نظر می‌رسد.