موسیو پوآرو، کارآگاه معروف، سرانجام تصمیم می‏گیرد دوران تعطیلات سال نو را در یکی از کشورهای تاریخی خاورمیانه بگذراند. با پیشنهاد کاپیتان هستینگز (ایشان هنوز ازدواج نکرده، ولی به آینده امیدوار است) تصمیم می‏گیرد به ایران بیاید.

حالا تصور کنید پوآرو در هواپیما نشسته است و برای جلوگیری از پرحرفی هستینگز همیشه عاشق تصمیم می‏گیرد با طرح چند معمای مدیریتی زمان سفر را کوتاه کند. شما همراه با هستینگز به این پرسش‏ها پاسخ دهید. پوآرو می‏پرسد:

1) دوست من به نظر تو چگونه می‏توان یک زرافه را در یخچال گذاشت؟

هستینگز پس از 10 دقیقه فکر کردن می‏گوید: این عجیب‏ترین چیزی است که می‏شد پرسید؛ نمی‏دانم.
پوآرو پاسخ می‏دهد: دوست من در یخچال را باز می‏کنیم، زرافه را در یخچال می‏گذاریم و در را می‏بندیم. خیلی ساده است (این پرسش تمایل تو را برای انجام دادن کارهای ساده به طرز پیچیده امتحان می‏کند).

2) حالا چگونه یک فیل را در یخچال می‏گذاریم؟

هستینگز: کاری ندارد، در یخچال را باز می‏کنیم، فیل را در یخچال می‏گذاریم و در را می‏بندیم.

پوآرو: نه دوست من، در یخچال را باز می‏کنیم، اول زرافه را از یخچال خارج می‏کنیم، بعد فیل را در یخچال می‏گذاریم و در را می‏بندیم (این پرسش توانایی شما را برای فکر کردن درباره عواقب کارهای خود امتحان می‏کند).

3) سلطان جنگل در حال برگزاری کنفرانس حیوانات است و همه حیوانات به جز یکی حضور دارند. کدام حیوان غایب است؟

هستینگز: لابد... نمی‏دانم.

پوآرو: فیل دوست من! فراموش نکن که فیل هنوز در یخچال است (بسیار خوب، اگر به همه پرسش‏ها پاسخ درست ندادی، نگران نباش. برای نشان دادن استعداد خود هنوز فرصت داری).

4) حالا فرض کن باید از رودخانه عریضی عبور کنی که همیشه پر از تمساح است، چگونه از رودخانه عبور می‏کنی؟

هستینگز: قایق کرایه می‏کنم.

پوآرو: نه دوست من، می‏توانی با شنا کردن از رودخانه عبور کنی. چون تمساح‏ها همه در کنفرانس حیوانات حضور دارند (این پرسش معلوم می‏کند که آیا شما از اشتباهات خود به سرعت درس می‏گیرید یا نه).
بر اساس نتایج تحقیقات موسسه مشاوره اندرسون، 90 درصد مدیران حرفه‏ای به هر 4 سوال پاسخ غلط داده‏اند. مدیریت در شاخه‏های گوناگون آن نیز چیزی غیر از پاسخ‏های مناسب به پرسش‏های گاه مناسب و گاه نامناسب نیست و این یک واقعیت انکارناپذیر است. فرقی هم ندارد چه در یک شرکت بزرگ باشی و چه در یک مغازه کوچک زیر پله.

هستینگز: اما پوآرو به نظر تو چگونه می‏توان پاسخ درست مسائل مدیریتی را پیدا کرد؟

پوآرو: دوست من جوهره مدیریت شایسته نیز همین است. بسیاری به دنبال پاسخ همین پرسش هستند.
هستینگز: پوآرو منظورت این است که واقعا جست‌وجو نکنیم؟

پوآرو: البته که نه. اما باید بدانی اندیشمندان فراوانی در این باره در حال جست‌وجو و مطالعه هستند و مطالب خیلی زیاد و فراوانی هم وجود دارد که یک بازاردان1 یا بهتر است بگویم یک مدیر بازاردان کاردان همواره به دنبال یافتن و ساده کردن این مسائل پیچیده است و نه پیچیده کردن مسائل ساده...

در کتاب «گزیده برترین نکته‏های مدیریتی هاروارد» درباره تصمیم‏گیری به نکات خوبی اشاره می‏شود. در این کتاب آمده است: برخی بر این باورند که تصمیمات باید سریع و قاطع اتخاذ شوند. از سوی دیگر برخی نیز به تصمیم‏گیری محتاطانه و مبتنی بر مشاوره اعتقاد دارند. در هر صورت توجه به نکات زیر شما را از افتادن در دام تصمیمات اشتباه باز می‏دارد و کمک می‏کند تا نتایج بهتری به دست آورید:

1) از کمک ذهنی افراد شایسته برای انجام کار‏ها استفاده کنید.تصمیم‏گیری فرآیند تبدیل داده‏های ورودی به خروجی است. اتخاذ بهترین تصمیم مستلزم بهینه‏ سازی داده‌های ورودی است و این کار با گردآوری دیدگاه‌ها و نگرش‌های افراد قابل اعتمادی که به حوزه مورد نظر اشراف دارند میسر می‏شود، البته برخی آمادگی عجیبی در دادن راهنمایی در همه حوزه‌ها دارند!!! که جای تقدیر دارد!

2) موردکاوی و مسائل فرضی که در بسیاری از کتاب‏های مدیریت برای خوانندگان آمده از دیگر منابع مورد استفاده جهت تقویت عضله‌ای تصمیم‏گیری است که در برخی از این قضایا پاسخ‏هایی هم از طرف برخی صاحب‌نظران آورده شده است.

3) خواندن زندگینامه‏های مدیران برتر سومین و ارزان‌ترین کلاس درس یادگیری روش‏های تصمیم‏گیری برای مدیران و بازاردانان کوشا و علاقه‏مند ایرانی است که به دنبال یادگیری از برترین‌های دنیا هستند؛ زیرا آنچه مدیران برجسته در سینه دارند گنجینه باارزشی برای علم و هنر مدیریت بازاردانی نوین (New Marketing Management) است و مکتوب کردن آن خدمتی است بزرگ.برخی از این تجربیات با هزینه‏های بسیار بالا به دست می‏آیند و حاصل عمر مدیرانی است که در فراز و نشیب سازمان خود مو سپید کرده و گرده خم کرده‏اند.

جا دارد در اینجا مراتب سپاسگزاری خود را از برخی مترجمان و مولفان خوش ذوقی که با قرار دادن زندگینامه‏های مدیران موفق در دسترس خوانندگان خود به تقویت توان تصمیم‏گیری مخاطبان خود کمک می‏کنند ابراز داریم:

• گفتاری بر بهترین‌های مدیریت- فریبا لطیفی- فرا-88
• گزیده برترین نکته‏های مدیریتی هاروارد-ظهوریان و کوشازاده-رسا-93
• سادگی راز بازاریابی اثربخش-داور ونوس-نگاه دانش-86
• جاذبه ‏های فکری فردوسی-احمد رنجبر-امیرکبیر-79

پی‏نوشت

1) بازاردانی واژه پیشنهادی نویسنده به جای واژه نارسا و ناقص بازاریابی است و به مفهوم دانش بازار می‏باشد.