با ابلاغ مقررات جدید بانک مرکزی برای صرافان

بازار ارز روز چهارشنبه تحت تاثیر حذف «معاملات فردایی» دلار بود، اما کاهش قیمت دلار در روز گذشته نتوانست بهای سکه را پایین ببرد.

دو اتفاق مهم بازار سه‌شنبه یعنی افت دلار و رشد سکه در روز چهارشنبه نیز تداوم داشتند. روز گذشته، در اولین روز بهمن ماه قیمت دلار با 25 تومان افت به 3470 تومان رسید که بیشترین میزان افت در سه هفته گذشته بود. اما همزمان نرخ دلار مبادله‌ای با 25 ریال افزایش به2742 تومان رسید.در پنجمین روز هفته، بهای دلار در بازار آزاد تحت تاثیر «نبود معاملات آتی»، «کاهش حجم معاملات» و «عرضه ارز از سوی بازیگران بازارساز رسمی» در مسیر نزولی قرار گرفت، هر چند که با وجود افت شاخص بازار ارز، سکه به افزایش خود ادامه داد و با 5 هزار تومان رشد تا نرخ یک میلیون و 45 هزار تومان صعود کرد.

کنار کشیدن معامله‌گران آتی

عامل اصلی افت دلار در روز چهارشنبه کنار کشیدن معامله‌گران آتی از انجام خرید و فروش‌های ارزی بود. به باور بازیگران بازار، انجام نگرفتن معاملات آتی ناشی از دستورالعمل جدید بانک مرکزی بود. بر مبنای مقررات 8 بندی اعلام شده از سوی بانک مرکزی، معاملات آتی و سلف ارز فقط بر اساس دستورالعمل مصوب این نهاد مجاز خواهد بود. این دستورالعمل دوشنبه شب منتشر شد و پس از اعلام آن برخی معامله‌گران تصمیم گرفتند فعالیت خاصی انجام ندهند، هر چند باید دید آیا این روند ادامه پیدا خواهد کرد یا معاملات آتی در روزهای آینده از سر گرفته خواهد شد. دیگر عامل افت قیمتی کاهش حجم معاملات نقدی بود. در کنار کاهش تقاضا، با عرضه ارز از سوی شماری از صرافی‌های بانک‌ها، زمینه کاهش دلار بیش از پیش فراهم شد. اما با وجود کاهش دلار، قیمت نرخ رسمی دلار و سکه با رشد مواجه شد. روز چهارشنبه نرخ رسمی دلار با 25 ریال افزایش به 2742 تومان رسید و سکه هم تحت تاثیر سطوح قیمتی بالای طلا در بازارهای جهانی با رشد مواجه شد تا اثر افت دلار خنثی شده باشد. با گذشت نرخ دلار مبادله‌ای از مرز 2740 تومان، فاصله این نرخ با نرخ پیش‌بینی شده در بودجه سال آینده (2850 تومان) به 110 تومان رسید. افزایش بهای سکه در روز چهارشنبه، پنجمین افزایش روزانه پیاپی این کالا را رقم زد. روز چهارشنبه بهای سکه تحت تاثیر رسیدن طلای جهانی به مرز 1300 دلار، تا قیمت یک میلیون و 45 هزار تومان بالا رفت.

دیدگاه فعالان رسمی به دستورالعمل

در بازار بین فعالان رسمی دیدگاه‌های متفاوتی در رابطه با دستورالعمل جدید بانک مرکزی وجود دارد. برخی از این بازیگران اعتقاد دارند که با اجرایی شدن مقررات 8 بندی اخیر قیمت‌های بازار شفافیت بیشتری پیدا خواهد کرد، اما انتقادهایی نیز از سوی برخی دیگر شنیده می‌شود. گفته‌های فعالان رسمی حاکی از آن است که انتقادها بیشتر به «متن دستورالعمل»، و «نقش صرافان در مکانیسم کشف قیمت» مربوط می‌شود. یکی از انتقادهای صورت گرفته به متن عدم درج کلمه «مستقل» در مورد کانون صرافان ایران است. به گفته برخی صرافان، کانون صرافان ایران تشکلی مستقل و غیرانتفاعی است، اما در متن دستورالعمل اشاره‌ای به این استقلال نشده است. دیگر ایراد وارده به استفاده از جملاتی مانند «موظف است» یا «مکلف است» مربوط می‌شود. به گفته فعالان رسمی به کار بردن این جملات شبهاتی را در مورد استقلال این تشکل حرفه‌ای ایجاد می‌کند. انتقاد دیگری که از سوی بازیگران رسمی شنیده می‌شود به قیمت‌پذیری صرافان بازمی‌گردد. به گفته فعالان رسمی صرافان در تعیین قیمت‌ها نقشی نخواهند داشت و فعالیت آنها تنها به اعلام نرخ محدود خواهد ماند.