مسعود دانشمند  درباره اینکه روابط ترجیحی بین کشور‌ها باید بر چه مبنایی انجام شود؟ گفت: اصولا کشور‌ها در تجارت ترجیحی با توجه به توانمندی‌هایشان سعی می‌کنند در بازارهای طرف ‌مقابل رقابت بهتری داشته باشند؛ به عنوان مثال کشور ما اگر سنگ ساختمانی به ترکیه صادر می‌کند و برای آن تعرفه ترجیحی در نظر می‌گیرد به این معنی است که اگر کشور‌های دیگر بخواهند به ترکیه سنگ بفرستند مشمول تعرفه معمولی می‌شوند ولی سنگی که ایران صادر می‌کند مشمول تعرفه کمتر می‌شود.

وی افزود: شاخص‌های تعرفه ترجیحی این است که کالایی که مشمول این تعرفه می‌شود در بازار مورد نظر، تقاضا داشته باشد و اینکه باید توجه شود با تعرفه ترجیحی چه منافعی برای دو طرف بدست می‌آید. همچنین مبنا باید این باشد که به تولید ملی لطمه وارد نشود.

دانشمند اظهار کرد: این تفاوت باعث می‌شود با حفظ حقوق تمام بخش‌ها، بازار ترکیه را برای محصولات‌مان بهتر بدست بیاوریم. تجارت ترجیحی معمولا همین است که کشور‌ها بتوانند به بازار دیگری در رقابت با کشور‌های ثالث دست پیدا کنند و در موقعیت بهتری قرار گیرند.

رییس کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی ایران با اشاره به برخی مواردی که باید در روابط ترجیحی رعایت شود، گفت: برقراری تجارت ترجیحی ظرافت‌های زیادی دارد. آنچه باید در این کار به آن دقت کنیم این است که بنیاد‌های تولید ملی‌مان صدمه نخورد.

دانشمند اضافه کرد: در این قرارداد برای پوشاک ترکیه در ایران تعرفه ترجیحی قائل شده‌ایم، این کار به این معنی است که صنعت نساجی‌ و پوشاک‌مان باید در مقابل پوشاک ترکیه عقب‌نشینی کند.

رییس کمیسیون حمل و نقل اتاق بازرگانی ایران به بیان مهمترین زیان تعرفه ترجیحی ایران و ترکیه پرداخت و گفت: تعرفه ترجیحی در کوتاه مدت به نفع مصرف‌کننده خواهد بود اما تاثیرات میان مدت و بلند آن این است که اشتغال و محصول داخلی را از دست می‌دهیم. اگر مصرف کننده پولی نداشته باشد که کالایی بخرد آن زمان می‌خواهیم چه کار کنیم؟ باید کاری کنیم که اول تولید کننده داخلی‌ و اشتغال‌مان در امنیت قرار بگیرد.

دانشمند اصل برقراری تعرفه ترجیحی با ترکیه را اتفاق مثبتی عنوان کرد اما اینکه چه کالاهایی شامل تجارت ترجیحی باشد را محل بحث و نقد دانست.

وی عنوان کرد: در حال حاضر کشور‌های اوراسیا و کشورهای اتحاد جماهیر شوروی سابق بین خودشان تعرفه تجاری صفر گذاشته‌اند. یعنی اگر جمهوری آذربایجان بخواهد میوه و تره‌بار به روسیه صادر کند تعرفه آن صفر است، اما اگر از ایران صادر کننده‌ای بخواهد میوه و تره‌بار به روسیه صادر کند تعرفه‌اش 25 درصد است؛ بنابراین آذربایجان در مقایسه با ایران از مزیت بهتری در بازار روسیه برخوردار است.