انتشار بیانیه مشترک ایران و گروه 1+5 با واکنش‌های خودرویی مواجه بود و خبر توافق هسته‌یی پیش‌بینی‌ها و گمانه‌زنی‌ها را برای بازار خودرو به‌همراه داشته است، اما از میان همه گمانه‌زنی‌ها، انتظار اصلی مشتریان از بازار تغییر قیمت‌هاست چراکه به عقیده برخی فعالان و کارشناسان، کاهش قیمت ارز هم در تامین قطعات وارداتی خودروسازان داخلی و هم بر بازار خودروهای وارداتی تاثیر خواهد گذاشت. تا به‌ حال نیز قیمت ارز رابطه مستقیمی با قیمت خودروهای داخلی و وارداتی داشته است.

از سه سال پیش با افزایش یکباره نرخ ارز در پی تحریم‌های بین‌المللی قیمت خودرو افزایش یافت و حال با اعلام توافق هسته‌یی ایران و 1+5 و برداشته شدن تحریم‌های بین‌المللی انتظار کاهش قیمت خودرو در میان مردم به‌وجود آمده است، چون سه عامل کاهش قیمت ارز، بالا رفتن تیراژ تولید و حذف واسطه‌ها در تامین قطعات وارداتی و پرداخت وجوه مربوط به آن هر یک می‌توانند بر قیمت خودرو تاثیر کاهشی داشته باشند. اما این احتمال با گفته‌های خودروسازان چندان همسو نیست. خودروسازان معتقدند عوامل متعددی در تعیین قیمت تمام شده خودرو دخیل است که این عوامل تنها به برداشته شدن تحریم‌های بین‌المللی مرتبط نیست، عواملی همچون قیمت مواد اولیه، افزایش دستمزدها، قیمت قطعات وارداتی، مالیات‌ها و عوارض، نرخ تورم کشور و نرخ تورم بخشی و... خودروسازان می‌گویند که در اواخر سال93 دولت حقوق کارگران را 17درصد افزایش داده و ازسوی دیگر مالیات بر ارزش افزوده و مالیات شهرداری افزایش داشته است و نمی‌توان این مولفه‌ها را در تعیین قیمت نادیده گرفت و از آنجایی که پروسه قیمت‌گذاری خودرو زیرنظر شورای رقابت و سازمان حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان است، نمی‌توان موضوع افزایش یا کاهش قیمت را به راحتی مطرح کرد چراکه در بسیاری از موارد شکایت اصلی خودروسازان در واکنش به اعتراض‌ها به قیمت‌های بالای خودروهای تولید داخل وجود سودهای بالای بانکی است که حتی با برداشته شدن تحریم‌ها این مساله همچنان خودروسازان را تحت‌فشار قرار می‌دهد. در مقابل برخی کارشناسان نیز می‌گویند که با برداشته ‌شدن تحریم‌های بین‌المللی، همکاری با خودروسازان خارجی افزایش می‌یابد و این همکاری‌ها باعث حذف واسطه‌ها در تامین قطعات خودروهای داخلی و پرداخت‌های وجوه مربوط به آن خواهد بود و در سایه این همکاری‌ها می‌توان تیراژ تولید خودرو را بالا برد و این مساله عامل مهمی در کاهش قیمت خودرو است، چراکه هزینه‌های تولید را برای خودروسازان کاهش می‌دهد و تولید را مقرون به‌صرفه‌تر می‌کند.

کاهش قیمت خودرو بعید است

در همین راستا مدیر بازاریابی و پیشبرد فروش گروه خودروسازی سایپا در گفت‌وگو با «تعادل» درخصوص صحبت‌های مطرح شده پیرامون تاثیر برداشته شدن تحریم‌های بین‌المللی بر کاهش قیمت خودرو گفت: احتمال کاهش قیمت در سال94 وجود ندارد و چنین مساله‌یی را بعید می‌دانم. حسین کاظمی درخصوص اینکه آیا انتظارات کاهشی پس از اعلام بیانیه مشترک ایران و 1+5 وجود دارد، گفت: کارشناسان ما در حال بررسی این مساله هستند و گزارش‌های کارشناسی را در این خصوص ارایه خواهند کرد. وی در ادامه گفت: پارامترهای اصلی موثر بر قیمت خودروهای تولید داخل نشان می‌دهد که احتمال افزایش حداقلی قیمت این خودروها وجود دارد اما مانند سال گذشته نخواهد بود.

احتمال افزایش ۵ تا ۱۰درصدی قیمت خودرو

ازسوی دیگر، یک عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان با بیان مشکلات خودروسازان کشور گفت: در صورت عدم‌ کاهش نرخ سود بانکی و تورم احتمال افزایش ۵ تا ۱۰درصدی قیمت خودرو وجود دارد. محمدرضا نجفی‌منش بااشاره به اینکه امسال با افزایش حقوق کارگران هزینه‌های تولید بیشتر خواهد شد، اظهار داشت: کنار این موضوع تورم و نرخ‌های سنگین سود بانکی بر حجم مشکلات شرکت‌های خودروساز افزوده است. وی با اعلام اینکه این موارد امکان کاهش قیمت محصولات را از تولیدکنندگان گرفته است، افزود: در صورت عدم کاهش نرخ سود بانکی و تورم احتمال افزایش 5 تا 10درصدی قیمت خودرو وجود دارد.

این عضو هیات‌مدیره انجمن قطعه‌سازان در ادامه صحبت‌های خود با مثبت ارزیابی کردن نتایج مذکرات اخیر ایران با گروه 1+5 گفت: با لغو تحریم‌ها صنعت خودرو به‌جای واردات مواد اولیه تمرکز خود را برای افزایش همکاری‌های بین‌المللی و جذب سرمایه‌گذاری خارجی معطوف خواهد کرد.

تاثیر کاهش نرخ ارز بر کاهش قیمت خودرو

اظهارات خودروسازان درحالی است که مشاور خودرویی وزیر صنعت، معدن و تجارت کاهش قیمت خودرو را احتمال داده و گفته است: انتظار کاهشی قیمت خودرو از مهم‌ترین تاثیرات تفاهم هسته‌یی لوزان بر صنعت خودرو خواهد بود ضمن آنکه عرصه رقابت در این صنعت بیش از گذشته سنگین می‌شود. مشاور خودرویی وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه کاهش قیمت ارز از تبعات اصلی این تفاهم به‌شمار می‌آید، تصریح کرد: این کاهش قیمت ارز به‌طور قطع تاثیرات خوبی بر بازار خودرو کشور خواهد گذاشت، ضمن آنکه انتظار کاهش قیمت خودرو نیز وجود خواهد داشت.

تاثیر برداشته شدن تحریم‌ها بر بهبود قیمت تمام شده

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز گفت: توافق هسته‌یی و برداشته شدن تحریم‌ها می‌تواند بسیاری از قطعات مورد نیاز داخلی را به خطوط تولید ایران برگرداند و عواملی که بر قیمت تمام شده تولید در این سال‌ها تاثیر گذاشته را بهبود دهد. این شرایط باعث می‌شود قیمت خودروهای داخلی در بازار تنظیم شوند و مردم از خرید در بازار داخلی رضایت داشته باشند.

محمد بیاتیان افزود: شرکت‌های تولیدکننده خودرو باید حین مشارکت نکات طلایی این همکاری‌ها را دریابند و از صفر تا 100 تولید را از قطعات اولیه تا انتها را درنظر بگیرند. زیرساخت‌های این همکاری در فرصت پیش رو باید منطقی باشد و براساس مشکلات موجود شکل بگیرد. وی با بیان اینکه در همکاری‌های خودرویی با کشورهای خارجی پس از توافق هسته‌یی که تاکنون نتیجه مطلوبی حاصل شده، باید به نوع قراردادها و حقوق بین‌الملل توجه شود و این موارد یکجانبه نباشد، یادآور شد: اگر حق و حقوق‌های دوطرف شفاف باشد و قراردادها محکم بسته شود، تجربه تلخی که با دو شریک خارجی داشتیم که ایران را تنها و یکه رها کردند، دیگر اتفاق نمی‌افتد و هر دو شریک تجاری از این فرصت همکاری منتفع می‌شوند.

گروه خودرو سمانه عابدی