عصر طلایی چینی‌ها در بازار خودروی ایران از سال 1391 و همزمان با تشدید تحریم‌های خارجی و کاهش تولید خودروهای داخلی آغاز شد.

در سال‌های 1391 و 1392 شرکتهای مدیران خودرو و کرمان موتور به عنوان مونتاژکاران خودروهای چینی در ایران از خلاء ایجاد شده ناشی از کاهش شدید تولید خودروهای داخلی استفاده کرده و مونتاژ خودروهای چینی در ایران را به شدت افزایش دادند.

همزمان با این اتفاقات با توجه به اینکه سه برابر شدن نرخ ارز در سال 1391 باعث افزایش شدید قیمت خودروهای اروپایی، ژاپنی و کره‌ای وارداتی به کشور شده بود، واردات خودروهای آماده چینی (CBU) نیز به شدت افزایش یافته و چند برند جدید چینی وارد بازار خودروهای وارداتی ایران شدند.

در چنین شرایطی اگرچه خودروسازان چینی به تدریج جای پای خود را در بازار ایران محکم کرده و در اندیشه افزایش تولید و صادرات خودرو به ایران بودند اما یک اتفاق پیش‌بینی نشده تمام برنامه‌ریزی‌های آنها را به هم زد؛ اتفاقی به نام سقوط 30 درصدی ارزش یورو در بازارهای مالی جهان.

از حدود سه ماه پیش کشورهای اروپایی براساس سیاست‌های خود برای افزایش صادرات، نرخ یورو را حدودا 30 درصد کاهش دادند به‌گونه‌ای که ارزش این پول در بازار ارز ایران از حدود 4500 تومان به 3500 تومان کاهش یافته است.

این اتفاق باعث افزایش قدرت رقابت‌پذیری خودروهای تولیدی در اتحادیه اروپا در برابر سایر خودروها شده است. در این شرایط تفاوت قیمت خودروهای هم‌کلاس اروپایی و چینی به حدود 10 درصد کاهش یافته و با توجه به بالاتر بودن کیفیت خودروهای اروپایی نسبت به چینی، این 10 درصد ارزان‌تر بودن نمی‌تواند مصرف‌کنندگان را مجاب به خرید خودروهای چینی در مقایسه با خودروهای اروپایی کند.

در این شرایط کارشناسان معتقدند که کاهش نرخ یورو نقطه آغاز روند اخراج خودروهای چینی از بازار خودروی ایران است؛ روندی که با رسیدن ایران و 1+5 به توافق جامع هسته‌ای، تشدید خواهد شد.

یک کارشناس صنعت خودرو در این زمینه می‌گوید: با توجه به کاهش 30 درصدی نرخ یورو از این پس خودروهای اروپایی قدرت رقابت‌پذیری بیشتری نسبت به دیگر خودروها در بازار ایران خواهند داشت.

فربد زاوه با بیان اینکه باید عصر طلایی خودروهای چینی در بازار ایران را پایان یافته دانست، خاطرنشان می‌کند: در آینده بیشترین سهم بازار خودروی ایران متعلق به خودروهای داخلی و همچنین خودروهای مونتاژی اروپایی خواهد بود.

عضو هیات مدیره انجمن قطعه‌سازان ایران نیز در این زمینه می‌گوید: کاهش نرخ یورو فرصتی طلایی برای قطعه‌سازان و خودروسازان ایرانی است که با هزینه کمتری نسبت به انتقال تکنولوژی و به‌روز رسانی تجهیزات خود اقدام کنند.

ساسان قربانی ادامه می‌دهد: با توجه به مزایای کاهش نرخ یورو برای همکاری با شرکتهای اروپایی، پس از توافق جامع هسته‌ای شاهد همکاری گسترده قطعه‌سازان و خودروسازان ایرانی با شرکای اروپایی خواهیم بود.

وی با بیان اینکه خودروسازان ایرانی خودشان نیز می‌دانند که همکاری با خودروسازان چینی چیزی نصیب آنها نخواهد کرد، خاطرنشان می‌کند: بنابراین اگر در مقطعی به دلایلی همکاری با چینی‌ها افزایش یافت اما پس از توافق جامع هسته‌ای با توجه به کاهش نرخ یورو مطمئنا شاهد معکوس شدن این روند خواهیم بود.

قربانی تصریح می‌کند: با برطرف شدن محدودیت‌های خارجی، موج همکاری خودروسازان و قطعه‌سازان ایرانی و اروپایی آغاز خواهد شد که نتیجه طبیعی چنین روندی تنگ شدن فضا برای خودروسازان چینی در ایران و در نتیجه کاهش مونتاژ و ورود این خودروها به ایران خواهیم بود.