گزارش مشترک «آنکتاد» و «بانک جهانی»

گروه جهان

کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) اعلام کرده است صادرات جهانی کالا در سال۲۰۱۴ میلادی بر مبنای قیمت‌های فعلی، 0.6درصد افزایش یافته و به ۱۹تریلیون دلار رسیده است.

به گزارش پایگاه اینترنتی آنکتاد، برآوردهای تجارت جهانی بین‌المللی سال2014 به‌صورت مشترک توسط آنکتاد و سازمان تجارت جهانی منتشر شده است. این آمارها دربردارنده تراکنش‌های مربوط به خدمات و کالا تا سه‌ماهه پایانی 2014 است.

براساس برآوردهای آنکتاد و سازمان تجارت جهانی، اقتصادهای توسعه‌یافته با افزایش یک‌درصدی بالاترین رشد اقتصادی سالانه را به ثبت رسانده‌اند و پس از آنها کشورهای در‌حال‌توسعه با 0.7درصد رشد سالانه در رده دوم قرار دارند. این در حالی است که صادرات اقتصادهای در حال گذار 5.5درصد کاهش داشته است. کشورهای کمترتوسعه‌یافته نیز رشد منفی1.5درصدی صادرات را شاهد بوده‌اند.

بنا بر این گزارش، در بخش واردات، رشد جهانی نیم‌درصد بوده است. درحالی‌که واردات اقتصادهای توسعه‌یافته 1.6درصد افزایش یافته، اقتصادهای در حال گذار شاهد رشد منفی10.5درصدی بوده‌اند و واردات کشورهای در‌حال‌توسعه ثابت باقی مانده است. کشورهای کمترتوسعه‌یافته نیز شاهد رشد 8درصدی در بخش واردات بوده‌اند.

آمارهای سه‌ماهه نشان می‌دهد که حجم صادرات و واردات کالا در سه‌ماهه پایانی سال2014 میلادی به‌ترتیب 4.1 و 4.4درصد نسبت به‌مدت مشابه سال قبل افزایش داشته است. کشورهای در‌حال‌توسعه سریع‌ترین رشد صادرات را در بین گروه‌های اصلی شاهد بودند (5.9درصد) و پس از آنها کشورهای توسعه‌یافته (2.9درصد) و اقتصادهای در‌حال‌گذار (1.4درصد) قرار داشتند.

برمبنای آمارهای تطبیق داده‌شده فصلی، حجم صادرات جهانی نسبت به سه ماهه قبلی 2.3درصد افزایش داشته است. رشد حجم صادرات در تمام گروه‌های اصلی به‌استثنای اقتصادهای در‌حال‌گذار (منفی1.3درصد) سرعت گرفت.

در این گزارش آمده است، صادرات خدمات جهان در سال2014 میلادی با 4.2درصد افزایش به 4.9تریلیون دلار رسیده است. خدمات حمل‌ونقل 2.5درصد رشد داشته، در‌حالی‌که خدمات مسافرتی و خدمات مرتبط با کالاها به‌ترتیب 2.9 و 2.8درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد داشته است.

بالاترین نرخ رشد در کشورهای کمترتوسعه‌یافته (13.5‌درصد) بین سال‌های 2009 تا 2014 میلادی، اتفاق افتاده است و پس از آن کشورهای در‌حال‌توسعه آسیایی (9.5‌درصد) و کشورهای درحال‌توسعه امریکایی (8.1‌درصد) قرار دارند. در کشورهای کمترتوسعه‌یافته همانند اکثریت مناطق، مسافرت و حمل‌ونقل، بخش بزرگی از صادرات خدمات را به خود اختصاص داده است. گفته شده، 62‌درصد در کشورهای کمترتوسعه‌یافته، 56‌درصد در کشورهای در‌حال‌توسعه و حدود 39‌درصد در کشورهای توسعه‌یافته بخش بزرگی از صادرات خدمات را به خود اختصاص داده‌اند.

سازمان جهانی تجارت پیش‌تر به‌دلیل کندی رشد اقتصاد جهانی، دورنمای رشد تجارت در سال جاری و آینده میلادی را تنزل داده بود. این سازمان اعلام کرده بود که انتظار دارد تجارت جهانی در سال2015 میلادی 3.3‌درصد و سال آینده (2016) 4‌درصد رشد کند.

روبرتو آزودو، دبیرکل سازمان تجارت جهانی گفته بود: «انتظار داریم احیای کند تجارت ادامه یابد، اما باتوجه به اینکه رشد اقتصادی همچنان شکننده است و تنش‌های ژئوپلیتیک همچنان ادامه دارد، روند احیای تجارت جهانی تضعیف خواهد شد. اما ما دربرابر این چشم‌انداز ناخوشایند ناتوان نیستیم. تجارت یک ابزار قدرتمند برای بهبود رشد اقتصادی و توسعه خواهد بود. با کنار گذاشتن اقدامات حمایتگرانه، بهبود دسترسی بازار، اجتناب از سیاست‌هایی که رقابت را دشوار می‌کند و تلاش برای دستیابی به توافق برای اصلاح قوانین تجارت جهانی، دولت‌ها می‌توانند تجارت را تقویت کنند و از فرصت‌هایی که تجارت برای همه فراهم می‌کند، بهره‌مند شوند.»

کندی روند رشد اقتصادی قدرت‌های نوظهور اقتصادی، عوامل ژئوپلیتیک و سیاست‌های پولی متفاوت ازجمله عوامل این کندی آهنگ رشد معرفی شده‌اند. خبرگزاری بلومبرگ دو هفته پیش در تحلیلی درباره شرایط کشورها در عرصه تجارت جهانی در سال2015 نوشته بود، در میان 39 اقتصادی که پیش‌بینی شده با بیشترین افت در زمینه تجارت جهانی روبه‌رو خواهند شد، نام کشورهایی چون انگلیس دیده می‌شود که توسعه‌یافته هستند. در این گزارش آمده بود: «لبنان و ترکیه در خاورمیانه و برزیل در امریکای لاتین ازجمله کشورهای بازنده تجارت جهانی در سال2015 هستند. برزیل با کاهش مازاد تجاری در سال2015 روبه‌رو خواهد بود.»