به گفته عباس شعری مقدم، معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی، تیم مذاکره‌کننده شرکت ملی صنایع پتروشیمی هم‌اکنون در حال رایزنی با وزارت نفت درباره روش‌های مختلف قیمت‌گذاری نرخ خوراک پتروشیمی‌ها هستند.

وی همچنین از تشکیل کارگروهی برای بررسی تدوین روشی مشخص برای تعیین نرخ خوراک در وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز خبر داد. به گفته شعری‌مقدم روش نهایی برای قیمت‌گذاری نرخ خوراک پتروشیمی‌ها تابعی از نظر وزارتخانه‌های نفت، صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی خواهد بود. به این ترتیب براساس قانون، وزارتخانه‌های مکلف به تدوین روش محاسبه نرخ خوراک پتروشیمی‌ها کمتر از ۴ماه دیگر برای انجام این کار فرصت دارند. مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی با تاکید بر اینکه برای سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی روش محاسبه نرخ خوراک به‌صورت بلندمدت اهمیت زیادی دارد، گفت: با مشخص شدن روش محاسبه نرخ خوراک به‌صورت بلندمدت یکی از موانع پیش روی ورود سرمایه به صنعت پتروشیمی برداشته می‌شود. این در حالی است که بیژن زنگنه، وزیر نفت با قیمت ثابت برای خوراک پتروشیمی‌ها به‌دلیل تغییر قیمت‌های جهانی نفت و فرآورده‌های آن موافق نیست. درحالی که محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز معتقد است که «باید با همکاری وزارت نفت، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها به شکل طولانی‌مدت مشخص شود.»

خوراک ۷ سنتی، به نفع دولت و بخش خصوصی

پدرام سلطانی، نایب‌رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی با بیان اینکه تغییر قیمت نفت بر قیمت فرآورده‌های آن نیز تاثیر می‌گذارد، بنابراین نمی‌توان نرخ دقیقی برای فرآورده‌های نفتی در نظر گرفت، در گفت‌وگو با صمت گفت: زمانی که قیمت نفت به نصف ارزش خود رسید، نرخ گاز نیز به‌تبع آن کاهش یافت. البته این کاهش قیمت به شدت کاهش قیمت نفت نبود. این در حالی است که نرخ گاز به‌عنوان سوخت اولیه واحدهای پتروشیمی می‌تواند اهرمی برای افزایش جذابیت برای سرمایه‌گذاران این حوزه محسوب شود. وی ادامه داد: برای واحدهای جدید پتروشیمی، ثابت نگه داشتن قیمت خوراک واحد آنها برای ۵سال می‌تواند مشوق مناسبی برای این واحدها محسوب شود تا بتوانند به مرور زمان با برنامه‌ریزی مدون و پیش‌بینی درآمد خود، خود را با نرخ روز قیمت خوراک تطبیق دهند، اما به‌طور کلی نرخ خوراک پتروشیمی‌ها در ایران باید به گونه‌ای باشد که خرید محصولات پتروشیمی ایران و سرمایه‌گذاری در صنعت پتروشیمی کشور نسبت به سایر کشورهای منطقه از سودآوری بیشتری برخوردار باشد. سلطانی تصریح کرد: اکنون ایران در یک شرایط رقابتی با سایر فعالان حوزه پتروشیمی در منطقه است. به این ترتیب ثابت نگه داشتن قیمت خوراک پتروشیمی‌های جدید می‌تواند فرصت مناسبی برای جذب سرمایه‌گذار و به نوعی مشتری برای فرآورده‌های پتروشیمیایی کشور باشد.
به گفته نایب‌رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی، با در نظر گرفتن کاهش قیمت نفت و فرآورده‌های پتروشیمی در سطح جهان، نرخ ۱۳ سنتی خوراک پتروشیمی که در سال گذشته اعمال می‌شد، برای سال جدید معقول به نظر نمی‌رسد و براساس مشورت‌هایی در اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی قیمت حدود ۷ سنت بررسی و به نهادهای مربوط ابلاغ شده است.

قیمت پایین، سرمایه‌گذار بیشتر

احمد مهدوی‌ابهری، دبیر کل انجمن صنفی کارفرمایان پتروشیمی نیز با تاکید بر اینکه نرخ خوراک پتروشیمی تنها محور برای جذب سرمایه‌گذار نیست، اما مهم‌ترین محور برای جذب سرمایه به شمار می‌رود، به صمت گفت: صنعت پتروشیمی کشور باید شرایطی را برای جذب سرمایه‌گذارهای خارجی فراهم کند که نسبت به پتروشیمی کشورهای همسایه دارای مزیت نسبی باشد، چرا که نمی‌توان منکر دشواری جذب سرمایه و البته گران بودن نرخ آن در کشور شد. وی با بیان اینکه براساس قانون، نرخ خوراک پتروشیمی‌ها باید به گونه‌ای باشد که موجب ایجاد انگیزه برای سرمایه‌گذار داخلی و خارجی شود، افزود: به این ترتیب باید حجم سرمایه‌گذاری و صادرات فرآورده‌های آن را افزایش دهیم چراکه ایران از نعمت خدادادی گاز برخوردار بوده و به دلیل نزدیکی به آب و همچنین دسترسی به آب‌های آزاد جهت صادرات محصول، شرایط راه‌اندازی صنعت پتروشیمی را دارا است. به این ترتیب می‌توان با ارائه نرخی معقول برای خوراک پتروشیمی‌ها، سرمایه‌گذاران زیادی جذب کرد.

مهدوی‌ابهری تصریح کرد: فرمول تعیین نرخ خوراک واحدهای پتروشیمی را باید در معرض دید سرمایه‌گذار داخلی و خارجی قرار دهیم تا آنها با توجه به بررسی شرایط به سرمایه‌گذاری بپردازند. البته باید توجه کرد که نرخ خوراک پتروشیمی را نمی‌توان برای مدت طولانی ثابت نگه داشت و باید براساس نرخ روز، تعیین قیمت شود. بد نیست بدانید که نرخ جهانی خوراک مایع هر ماه و نرخ جهانی خوراک گاز هر ۶ ماه تغییر می‌کند.

یک‌طرفه به قاضی نرفتن!
براساس این گزارش می‌توان گفت؛ از آنجا که قیمت نفت و به‌تبع آن گاز تنها متاثر از عوامل اقتصادی نبوده و کوچکترین تغییرات سیاسی در جهان می‌تواند بر قیمت نفت و فرآورده‌های آن تاثیر بگذارد، این گزارش تنها با اظهار نظر فعالان بخش خصوصی حوزه پتروشیمی تنظیم شده چرا که در هنگام تنظیم گزارش افراد ذی‌ربط در وزارت‌خانه‌های مربوط پاسخگو نبوده و اظهار نظری در زمینه قیمت پایه خوراک واحدهای پتروشیمی نکردند. در شماره بعدی پای صحبت مسئولان دولتی وزارتخانه‌های ذی‌ربط نیز می‌نشینیم.