موضوع باقیمانده سموم، نیترات و فلزات سنگین در محصولات کشاورزی و اختلافات سازمان‌های مرتبط وارد فاز تازه‌ای شده است. وزارت بهداشت اعتقاد دارد که از مبدا تولید باید جلوی آلودگی محصولات کشاورزی را گرفت. اما سازمان حفظ نباتات وزارت جهاد کشاورزی در این باره می‌گوید که محصولات کشاورزی با سمومی تولید می‌شود که در شورای نظارت بر سموم با حضو نمایندگان وزارت بهداشت اجازه به کارگیری در کشت دارد. اگر محصول کشاورزی دارای آلودگی احتمالی باشد وزارت بهداشت باید مانند مواد غذایی بسته بندی شده بر آن نظارت کرده و اجازه ورود آنها را به بازار ندهد. زیرا بخش کشاورزی تخصص فنی این کنترل  بهداشتی و نهایی را ندارد.

یکی از ایراداتی که  پیش روی طرح شناسنامه دار کردن و اعطای کد 16 رقمی به محصولات کشاورزی وجود دارد و سازمان استاندارد را به عنوان طرف سوم وارد قضیه می کند، شرایط خاص عرضه است. در این طرح تولیدات کشاورزان باید با برندی مشخص به بازار عرضه شود تا در صورت آلودگی احتمالی امکان پیگیری و پیدا کردن تولید کننده متخلف وجود داشته باشد.

موسوی رئیس جهاد کشاورزی استان تهران نیز در این باره می‌گوید که از آنجا که متوسط  سطح ریزکشت زمین‌های کشاورزی دو هکتار است امکان ایجاد شرایط  برندینگ زمان بربوده و در کوتاه مدت امکان اجرای آن وجو ندارد.

ابطالی معاون سازمان حفظ نباتات در این باره می‌گوید: درصورتی وزارت بهداشت تنها چند مرتبه به وظیفه خود در این ارتباط عمل کند و جلوی عرضه محصولات دارای باقیمانده سموم بیش از اندازه  را به بازار بگیرد دیگر شاهد این مشکل نخواهیم بود.

بنابراین گزارش برای جلوگیری از این گسستگی وظایف، مسئولان سه ارگان مرتبط با سلامت محصولات کشاورزی در فرمانداری شهرستان پیشوای ورامین گرد هم آمدنده تا درخصوص نحوه  نظرات برسلامت محصولات کشاورزی هماهنگی و تبادل نظرکنند.

محمدعلی باغستانی رئیس سازمان حفظ نباتات کشور در ارتباط با مسئولیت کنترل نهایی نظارت سلامت محصولات کشاورزی برای عرضه به بازار می‌گوید: بر اساس ماده اجرایی 28  آیین نامه سازمان حفظ نباتات مصوب سال 1346 ، بهداری‌های هر منطقه موظف هستند که قبل از عرضه محصولات کشاورزی به بازار آن را مورد بررسی قرار دهند تا در صورت هر گونه ایراد بهداشتی به کمک شهرداری ها آن را امحا کرده یا برگشت دهند.

وضعیت نامشخص سلامت محصولات کشاورزی برای وزارت بهداشت

معاون اداره کل فرآورده های غذایی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو در پاسخ به سوال خبرنگار تسنیم مبنی بر اینکه آیا وزارت بهداشت به مسئولیت خود در خصوص کنترل نهایی محصولات کشاورزی قبل از عرضه به بازار عمل می‌کند یا خیر با تایید اظهارات رئیس سازمان حفظ نباتات گفت:علاوه بر این قانون، برای پایش محصولات کشاورزی دولت برنامه پنج ساله ای را نیز در دستور کار دارد.

سهیل اسکندری افزود: درسال گذشته کنترل و آزمایش‌های لازم بر روی محصولات کشاورزی اجرا شد و اکنون نیزدرحال نهایی کردن نتایج شش ماه دوم سال 93 هستیم.

وی با بیان اینکه وضعیت سلامت محصولات کشاورزی برای وزارت بهداشت نا مشخص است و درمرحله ابتدایی این طرح به دنبال تبین وضعیت موجود هستیم، گفت: پروتکل شش ماهه اول سال 94 نیزدر حال اجرا است که در شش ماه دوم تعداد محصولات کشاورزی مورد مطالعه افزایش می‌یابد.

وی خاطرنشان کرد :در سال گذشته با کمک سازمان حفظ نباتات مراحل کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت و چهار چوب کلی برای پایش آنها تهیه شد. قرار بود که محصولات کشاورزی در مراحل عرضه به بازار نیز مورد بررسی مجدد قرار گیرند که در سال گذشته محقق نشد.

اسکندی اظهار داشت: بر اساس همکاری‌های مشترک با سازمان حفظ نباتات در سال جاری برکلیه مراحل تولید محصولات کشاورزی صحه گذاشته می‌شود .

وی با بیان اینکه در مرحله ابتدای طرح، هفت محصول کشاورزی مورد کنترل قرار گرفت، اظهار داشت : چهارمحصول سیب، گوجه فرنگی و خیاراز لحاظ باقیمانده سموم  و سه محصول سیب زمینی، کاهوو پیاز از لحاظ باقیمانده کود‌های کشاورزی با شاخص نیترات و فلزات سنگین کنترل شد.

اسکندری اضافه کرد: آزمایش‌های محصولات یاد شده در ده مرکز دانشگاهی به منظور پوشش دادن حدودی تولیدات کل کشورانجام شد.

لازم به یاد آوری است که که دیناروند رئیس سازمان غذا و دارو نیز ماه گذشته در حاشیه همایش اعطای نشان ایمنی و سلامت درارتباط با این موضوع  در جمع خبرنگاران گفت که هفت محصول پرمصرف کشاورزی در سال 93 پایش و نمونه‌های مختلف آن درآزمایشگاه کنترل غذا ودارو از نظر باقیمانده سموم و آلاینده‌هایی همچون نیترات و فلزات سنگین ارزیابی شد.

وی در اظهارات خود به این نکته نیز اشاره کرد که به طور میانگین حدود 8 درصد نمونه‌ها دارای آلاینده بیش از حد مجاز بود که آمار خوبی نیست، اما نسبت به برخی مطالعات قبلی که تا 30 درصد محصولات را آلوده اعلام کرده بودند، نتایج بهتری اعلام شده است.

گفتنی است که اعطای کد 16 رقمی به محصولات کشاورزی که در آن  انواع محصولات زراعی و باغی در ابتدا و انتهای تولید و در زمان عرضه به بازار قابلیت پایش می‌کنند به خاطر مشکلات زیر ساختی در سطح محدود به اجرا در آمده است.