سه‌شنبه‌ای که گذشت طی مراسمی با حضور رئیس کل بانک مرکزی، وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل بانک مسکن حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم به‌طور رسمی در شعبه بانک مسکن میدان فردوسی افتتاح شد.

"تبدیل بانک مسکن به یک بانک توسعه‌ای" موضوعی بود که هم آخوندی، هم سیف و هم بت‌شکن در لابلای سخنان خود به آن اشاره و "صندوق پس‌انداز مسکن یکم" را عاملی برای تحقق اهداف توسعه‌ای دولت در بخش مسکن اعلام کردند.

آخوندی وزیر راه در این مراسم ایجاد حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم را زمینه‌ساز اتفاقات بسیار بزرگ دانسته و گفته بود: «چنانچه از یک مسئولی پرسیده شود با یک درآمد مشخص برای خانه‌دار شدن چه‌کاری باید انجام داد، اگر مسئول بدون لکنت پاسخ دهد مجموعه سیاستگذاری‌های دولت در امر مسکن یعنی تلفیق اقتصاد خُرد و اقتصاد کلان منجر به خانه‌دار شدن مردم و توسعه بخش مسکن خواهد شد».

وی با بیان "می‌خواهیم امروز یک پاسخ ساده نه برای همه اقشار بلکه برای قشر متوسط جامعه ایران و به‌منظور افزایش قدرت خرید واحد مسکونی توسط آنها را توضیح دهیم" گفت: ما باید خیلی ساده پاسخگو باشیم که اگر شما یک مبلغی را در بانک مسکن پس‌انداز کنید هر 6 ماه یک‌برابر آن مبلغ دریافت می‌کنید، این بانک تا سقف 6برابر به شما تسهیلات می‌دهد. این مدل ساده می‌تواند در ذهن هر ایرانی بماند و هم در اقتصاد خانوار که بتواند در قالب یک مدل پس‌انداز کند و هم به اقتصاد کلان که بتواند در قالب یک رژیم چه به‌صورت مستقیم یا از طریق تغییر بازار پس‌اندازها یا از طریق تغییر پولی و مالی کشور تجهیز منابع مالی انجام دهد.

سیف رئیس کل بانک مرکزی نیز گفته بود:‌ «فکر می‌کنم با مدلی که طراحی شده به‌صورت خودکفا حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم بتواند استمرار پیدا کند، متناسب با شرایطی که در هر دوره پیش می‌آید تجربیات 5ساله را بازنگری می‌کنیم و با تعامل بانک مرکزی، وزارت راه و شهرسازی و بانک مسکن مجدداً تصمیم‌های جدید و به‌روزی را اتخاذ می‌کنیم تا بیشتر با شرایط روز منطبق شویم».

بت‌شکن مدیرعامل بانک مسکن دراین‌باره با اشاره به اینکه ایجاد حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم برگرفته از تجربه آلمانی‌هاست، گفته بود: امروز هم بانک مسکن می‌تواند به‌شرط تجدید ساختار مالی و در راستای تقویت ظرفیت تسهیلات‌دهی از طریق وصول مطالبات از دولت و افزایش سرمایه چون گذشته وظیفه پشتیبانی و اجرای سیاست‌های دولت را در این بخش اجرا کند.

در  شش روزی که از افتتاح رسمی حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم می‌گذرد، اقبال عمومی نسبت به وام 80میلیون تومانی در پایتخت چندان نبوده است.

خبرنگار تسنیم به تعدادی از شعب بانک مسکن در سطح شهر تهران مراجعه کرد و جویای استقبال مردم از وام 80میلیون تومانی مسکن شد. یکی از کارمندان بانک مسکن شعبه جنت‌آباد دراین‌باره به تسنیم، گفت: از هفته پیش تا این لحظه فقط سه نفر به شعبه مراجعه کرده و درباره تسهیلات 80میلیونی سؤالاتی را پرسیدند.

وی با ابراز "هنوز کسی برای افتتاح حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم به ما مراجعه نکرده است" افزود: واقعیت آن است که حساب صندوق پس‌انداز یکم مورد جدیدی در بحث پرداخت تسهیلات نیست، پیش از این نیز این حساب را در بانک مسکن داشته‌ایم، حالا فقط سقف سپرده‌گذاری و تسهیلات آن بالا رفته و نام آن را تغییر داده‌اند.

وی در رابطه با شرایط افتتاح حساب و میزان تسهیلات گفت: برای دریافت تسهیلات 80میلیونی مسکن باید 40میلیون تومان به‌مدت یک سال سپرده‌گذاری شود، ضمن آنکه با سپرده‌گذاری 20میلیون تومانی پس از یک سال دوبرابر این مبلغ یعنی 40میلیون تومان تسهیلات به متقاضی پرداخت می‌شود.

وی ادامه داد: در صورتی که 13.5میلیون تومان سپرده‌گذاری شود پس از 3.5 سال 80میلیون تومان تسهیلات به متقاضی پرداخت می‌شود. در این مدت، مبلغ مذکور بلوکه می‌شود.

*دریغ از یک مراجعه‌کننده

شعبه فرودسی بانک مسکن مقصد دومی است که به آن مراجعه می‌کنیم. یکی از کارمندان این شعبه در پاسخ به این پرسش که وضعیت افتتاح حساب صندوق پس‌انداز مسکن یکم چگونه است، گفت: تا الآن مراجعه کننده‌ای برای افتتاح این حساب نداشته‌ایم. واقعیت آن است که هنوز کسی نیامده تا درباره این حساب سؤالی بپرسد چه برسد به آنکه افتتاح حساب کنیم.

وی افزود: استقبالی از این وام نشده و فکر نمی‌کنم با این وضعیت کسی رغبتی به استفاده از این تسهیلات با شرایطی که دارد، داشته باشد.

*چراغ اول در افسریه روشن شد

جنوب شرقی پایتخت یعنی افسریه سومین مکانی است که برای پرس‌وجو از وضعیت مراجعه‌کنندگان تسهیلات حساب پس‌انداز مسکن یکم به آن مراجعه می‌کنیم. کارمند این شعبه به تسنیم گفت: در یک هفته اخیر مراجعه کننده زیادی برای تسهیلات 80میلیونی نداشته‌ایم.

وی ادامه داد: تعداد معدودی دراین‌باره سؤالاتی داشتند که به نظر می‌رسید پس از شنیدن سود این تسهیلات کلاً از دریافت آن پشیمان می‌شوند.

وی تصریح کرد: چند روز پیش فردی آمد و برای دریافت این تسهیلات افتتاح حساب کرد، ولی هنوز برای سپرده‌گذاری مبلغ مورد نظر (40میلیون تومان) برای تکمیل پروسه دریافت تسهیلات 80میلیون تومانی مراجعه نکرده و منتظر آمدن وی هستیم.

این کارمند بانک تأکید کرد: تسهیلات 80میلیون تومانی فقط به‌درد بساز و بفروش‌ها می‌خورد چون آنها به‌راحتی می‌توانند این مبلغ را سپرده‌گذاری کنند.

یکی از نکات جالب توجه در سخنان این کارمند مشخص نبودن سود تسهیلات 80میلیون تومانی در سال‌های آینده بود. وی با بیان اینکه امسال سود این تسهیلات 14 درصد است، گفت: معلوم نیست سود تسهیلات برای سپرده‌ 13.5میلیون تومانی که متقاضیان آن پس از 3.5 سال وام 80میلیونی را می‌گیرند چقدر خواهد بود.

وی ادامه داد: این احتمال وجود دارد که سود این تسهیلات 18درصدی محاسبه شود.

*فقط می‌توانم قلک برادرم را قرض بگیرم

یکی از به‌اصطلاح خانه‌اولی‌ها که تمام شرایط دریافت تسهیلات 80میلیون تومانی را دارد، به تسنیم گفت: بنده جزو قشر متوسط جامعه هستم ولی واقعیت آن است که 40میلیون تومان ندارم که برای دریافت تسهیلات 80میلیون تومانی سپرده‌گذاری کنم.

وی در پاسخ به این پرسش "آیا نمی‌توانید این مبلغ را با قرض از پدر، مادر یا برادر تهیه کنید؟" افزود: بنده دار و ندار پدرم را برای رهن خانه‌ای که الآن در آن ساکن هستم، گرفته‌ام و دیگر آهی در بساط ندارد.

وی تصریح کرد: یک خواهر و برادر از خودم کوچکتر نیز دارم که هر دو زیر 10 سال سن دارند. فقط می‌توانم قلک آنها را قرض بگیرم که در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن مجموع مبلغ این دو قلک به 50هزار تومان هم نمی‌رسد و بنابراین این راه‌حل به هیچ وجه نمی‌تواند دردی از من درمان کند.

اوایل شهریورماه سال گذشته وزیر راه و شهرسازی در برنامه نگاه یک برنامه‌های دولت در بخش مسکن را تشریح کرد. آخوندی گفته بود: بر اساس برنامه ما باید 50 درصد ارزش خانه از طریق تسهیلات تأمین شود که در این راستا باید حدود 80میلیون تومان تسهیلات خرید به اقشار متوسط جامعه پرداخت شود.

آخوندی با بیان اینکه میانگین قیمت مسکن در بافت‌های قدیمی تهران 2.5 تا 3 میلیون تومان است، گفت: هدف ما خانه‌دار کردن زوج‌های جوان است. این افراد باید 20میلیون تومان پس‌انداز داشته باشند و حدود 40 تا 50 میلیون تومان دیگر را نیز تأمین کنند تا به‌همراه تسهیلات 80میلیون تومانی بتوانند قدرت خرید را در بازار به دست آورند.

وی با بیان اینکه در قالب طرح وزارت راه و شهرسازی 50 درصد ارزش یک واحد مسکونی تسهیلات به زوج‌های جوان پرداخت خواهد شد، خاطرنشان کرد:‌ با این میزان تسهیلات زوج‌های جوان می‌توانند در شهرهای بزرگ یک واحد مسکونی 75متری را خریداری کنند، به‌عنوان مثال با توجه به اینکه در بافت‌های قدیمی تهران قیمت هر مترمربع واحد مسکونی 2.5 تا 3 میلیون تومان است بنابراین قیمت یک خانه حدود 200 میلیون تومان خواهد بود.‬

‫وزیر راه و شهرسازی ادامه داد:‌ دولت در نظر دارد 80میلیون تومان تسهیلات خرید به‌ازای 20میلیون تومان پس‌انداز متقاضیان پرداخت کند. متقاضی نیز باید حدود 40 تا 50 میلیون تومان را تأمین کند.

آخوندی گفت: در قالب طرح دولت سالانه 300هزار فقره تسهیلات خرید مسکن به اقشار متوسط جامعه پرداخت می‌شود و در مجموع طی 5 سال 1.5 میلیون فقره تسهیلات پرداخت خواهد شد.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا زوج‌های جوان می‌توانند این مبالغ را تأمین کنند، گفت: بله، آنها می‌توانند از پدر، مادر و برادر در این زمینه کمک بگیرند. تاریخ صندوق‌های پس‌انداز می‌گوید مردم با این روش می‌توانند خانه‌دار شوند.