کارشناسان معتقدند مدت‌ها است شرایط بازار مناسب ارزیابی می‌شود و تنها نگرانی از اخبار منفی دلیل اصلی واردنشدن معامله‌گران به بورس بود. با این حال انتشار اخباری مثبت از وین در روزهای اخیر باعث شد خریداران با توجه به مشوق‌های بنیادی بازار وارد فاز خرید سهام شوند. در این بین دو نکته قابل تامل در معاملات وجود دارد؛ نکته اول آنکه ورود معامله‌گران حقیقی به بورس در روز گذشته چشمگیر بود؛ به‌طوری‌که با نگاهی به معاملات 20 سهمی که بیشترین تاثیر را بر شاخص کل داشتند، شاهد حضور معامله‌گران حقیقی در قامت خریدار و حقوقی‌ها در صف فروش بودیم. افزایش حجم و ارزش معاملات در روز گذشته به ترتیب به میزان 210 و 178 درصد نسبت به میانگین ماه گذشته نیز نشانه دیگری است که به‌عنوان یک داده مهم از رونق این بازار حکایت دارد. در عین حال تعداد دفعات معاملات نیز به حدود 130 هزار رسیده که نشانه استقبال حقوقی‌ها از روند معاملاتی بازار سهام است. در این بین روز گذشته از 37 گروه صنعتی حاضر در بازار سهام، شاخص 29 صنعت با روند صعودی روبه‌رو شد و تنها 7 صنعت با افت قیمت مواجه شدند.

در پی خوش بینی به توافق، شاخص کل حدود هزار واحد رشد کرد
جهش بورس با حقیقی‌ها

روز گذشته شاخص کل بورس تهران با رشد 1/54 درصدی معادل 999 واحد، علاوه بر اینکه کانال 64 هزار واحدی را که از ابتدای تیرماه ثبت شده بود پس از 8 روز کاری پشت سر گذاشت، با ثبت رقم 65 هزار و 860 واحد، فاصله خود تا کانال بالاتر را نیز کاهش داد. در این روز رشد شاخص، بازدهی مثبت اغلب صنایع بورسی را نیز در پی داشت؛ به‌طوری‌که از میان 37 صنعت بورسی، 29 گروه با رشد قیمت‌ و افزایش سوددهی همراه شدند.

در این روز خوش‌بینی ناشی از مذاکرات هسته‌ای و افزایش احتمال شکل‌گیری توافق جامع میان ایران و غرب نه تنها منجر به رونق قابل ملاحظه معاملات بازار سهام شد، بلکه بازدهی در بازارهای رقیب یعنی ارز و طلا را نیز کاهش داد تا به این ترتیب بورس میدان‌دار سوددهی و رشد در میان سایر بازارهای کشور در روز شنبه باشد. به اعتقاد کارشناسان خوش‌بینی ناشی از رفع تحریم‌ها و در پی آن بهبود شاخص‌های کلان اقتصادی، کاهش ریسک‌های سیستماتیک بازار، جذب سریع نقدینگی در یکسری گروه‌های پیشرو بازار مانند بانک‌ها، خودرو، پتروشیمی‌‌ها و... که در طول سال‌های اخیر در خط مقدم تحریم‌ها قرار داشته‌اند و در ادامه رشد سایر گروه‌های بورسی در میان مدت تا بلندمدت از جمله پارامترهای مهم و اثرگذار بر رشد بورس در روزهای اخیر به خصوص دیروز محسوب می‌شوند.

مدیرعامل کارگزاری بانک اقتصادنوین درخصوص وضعیت روز گذشته بازار سهام گفت: رشد قیمت سهام و شاخص کل بورس که دیروز و طی برخی روزهای هفته قبل رخ داد، در واقع تایید فرضیه اثرگذاری روند مذاکرات هسته‌ای به‌خصوص انتشار اخبار مثبت از این گفت‌و‌گوها بر رفتار معاملاتی سهامداران و سرمایه گذاران بود. به گفته نصرالله برزنی رفتار بازار سهام و روند قیمت‌ها در این بازار در واقع تابعی از اطلاعاتی است که از روند مذاکرات هسته‌ای به سهامداران و سرمایه‌گذاران مخابره می‌شود. وی به شرایط بنیادی بازار، قیمت‌ها و نسبت P/E شرکت‌ها اشاره کرد و افزود: با استناد به اعداد و ارقامی که از بازار سهام از اواخر سال 77 تاکنون قابل استخراج و بررسی است، هم‌اکنون بازار در بهترین شرایط از لحاظ بنیادی قرار دارد.

به گفته وی، نسبت قیمت بر سود سهام اغلب شرکت‌های بزرگ که حجم معاملات آنها بخش قابل ملاحظه‌ای از ارزش کل بازار سهام را نیز به خود اختصاص داده‌اند، کمتر از 4 و در پاره‌ای موارد نزدیک به عدد سه است که نشان‌دهنده بازدهی بیش از 30 درصدی برای سهامداران این شرکت‌ها است، بنابراین از این نظر هم اثبات می‌شود که به لحاظ بنیادی بازدهی شرکت‌های بزرگ و مطرح با دارا بودن بیشترین حجم معاملات از کل بازار در وضعیت ایده‌آلی قرار دارد که اگر به این عامل چاشنی توافق هسته‌ای را نیز اضافه کنیم، روزهای خوبی انتظار بورس اوراق بهادار را خواهد کشید.

برزنی توضیح داد: در صورت توافق جامع هسته‌ای، رفع تحریم‌های بانک مرکزی و دیگر بانک‌های تحت تحریم کمک می‌کند تا مشکلات مربوط به نقل و انتقال پول در فضای مبادلات بین‌المللی از بین رفته و پول‌های بلوکه شده بانک‌های ایرانی به حساب آنها واریز شود، ضمن اینکه سوئیفت نیز دوباره برقرار شده و بانک‌های دیگر کشورها به نفع بانک‌ها و سرمایه گذاران ایرانی اقدام به گشایش ال‌سی خواهند کرد. وی افزود: به این موضوع اگر رفع تحریم سایر گروه‌های پیشرو بازار سهام مانند خودرو‌ و پتروشیمی‌ها را نیز بیفزاییم -علاوه بر اینکه در یک زنجیره متصل به هم رونق یک بازار به تحرک سایر صنایع که در حلقه‌های پسین و پیشین با این صنایع قرار دارند در یک بازه میان مدت تا بلند‌مدت منجر خواهد شد- باید خوشبین و امیدوار باشیم که با کاهش هیجانات بازار شاهد حرکت مثبت و صعودی شاخص کل در آینده خواهیم بود.

برزنی با بیان اینکه اوج‌گیری شاخص در کوتاه مدت دوام چندانی ندارد، حضور شرکت‌های حقوقی و عرضه سهام از سوی آنها را در فرآیند مبادلات به‌عنوان تعدیل‌کننده روند هیجانی رشد شاخص در صورت توافق هسته‌ای در آینده برشمرد و افزود: با توجه به اینکه در روزهای نزولی بازار که با کاهش حجم معاملات نیز همراه است، حقوقی‌ها توفیق چندانی در فروش سهام خود ندارند، بنابراین، عرضه سهام از سوی آنها در روز مثبت و مساعد بازار منجر به تعدیل روند هیجانی رشد شاخص کل خواهد شد.

مدیرعامل کارگزاری بانک اقتصادنوین اظهار کرد: نیاز به جذب نقدینگی از سوی شرکت‌های حقوقی برای انجام به موقع تعهدات مالی آنها در قبال بانک‌ها و سهامدارانشان موجب می‌شود تا زمانی که معاملات بازار مانند روز گذشته به اصطلاح داغ است و اکثر سهم‌ها با صف خرید همراهند به کمک عرضه سهام از سوی آنها روند حرکتی شاخص به‌صورت منطقی‌تر و به دور از هیجانات زودگذر باشد.

وی تحولات و نوسانات بازار سرمایه و بورس را در هر شرایطی همسو و همراستا با وضعیت اقتصادی کشور (اعم از رکود و رونق) دانست و گفت: اما نکته‌ای که درخصوص حرکت شاخص و بازدهی بازار سهام در شرایط افول و رونق اقتصادی باید به آن اشاره کرد این است که بر رفتار سهامداران و سرمایه‌گذاران نسبت به شرایط موجود، عکس‌العمل بیش از حد یا به اصطلاح overreaction حاکم است؛ به بیان دیگر در آن هنگام که رشد اقتصادی کشور ارقام منفی و بعضا پایینی بود، بازار سهام بیش از 40 درصد سقوط کرد و درست به همین دلیل در شرایطی که به سمت رونق اقتصادی کشور حرکت می‌کنیم، بازار سهام جای رشد به مراتب بیشتری را در ذات خود نهفته خواهد داشت تا از این طریق بتواند جبران ریزش‌هایی را که در گذشته تجربه کرده است، کند.

مهم‌ترین‌ رخدادهای بازار سهام

با جهش بلندی که روز گذشته شاخص بورس اوراق بهادار تهران متاثر از اخبار مثبت هسته‌‌ای تجربه کرد، ارزش کل معاملات بازار سهام با رشد 80/5 درصدی به رقم 2263/9 میلیارد ریال رسید. شنبه حجم کل مبادلات نیز با افزایش 124/4 درصدی بالغ بر 1360/5 میلیون سهم شد. تعداد کل معاملات سهام نسبت به متوسط یک ماه اخیر نیز رشد معنادار 207 درصدی را تجربه کرده است. در این روز نمادهای حکشتی، وبملت و شبندر سه نمادی بودند که به ترتیب بیشترین تاثیر مثبت را بر افزایش شاخص کل داشتند.

روند شاخص کل بورس در روز گذشته