همزمان با توافق ایران و کشورهای 1+5 مقرر شده است تا در صورت اجرای این توافق تحریم فروش نفت ایران لغو شود.

با شدت گرفتن تحریم‌های نفتی طی چند سال گذشته و برنامه‌ریزی دقیق غرب برای جلوگیری از فروش نفت، صنعت نفت با محدودیت‌های فراوانی روبه رو شد که کاهش صادرات نفت مهم‌ترین خروجی آن بود، این کاهش بلافاصله از سوی کشورهای نفتی به ویژه عربستان، کویت و عراق جبران شد و بازار نفت ایران در اختیار آنها قرار گرفت.

بازار شرق آسیا و اروپا دو بازار اصلی ایران هستند که انتظار می رود با شروع توافق دوباره مشتری نفت ایران شوند.

جلسه اضطراری اوپک برای بازگشت نفت ایران

روزنامه وال استریت ژورنال در همین رابطه نوشت توافق هسته ای تهران و گروه ١+٥ که می تواند در پی لغو تحریمها سبب افزایش صادرات نفت خام ایران شود، نارضایتی ها و واکنش‌هایی را از سوی برخی مقام‌های سازمان کشورهای صادر کننده نفت (اوپک) به دنبال داشت.

در همین رابطه نیز خبرگزاری رسمی ای پی اس الجزایر به نقل از صالح خبری، وزیر انرژی و معادن الجزایر اعلام کرد: احتمال می رود الجزایر خواستار نشست فوق العاده اوپک برای بررسی این وضع شود.

بازارهای جهانی نفت خام در یک هفته اخیر علاوه بر تحولات ایران، تحت تاثیر بحران بدهی یونان و افت ارزش شاخص سهام در بازار بورس چین بوده است.

خبری می گوید: با در نظر گرفتن اوضاع کنونی بازارهای جهانی نفت خام بویژه افت قیمت‌های جهانی این ماده، در صورت نیاز ما درخواست یک نشست اضطراری را خواهیم داد.

عراق صادرات نفتش را افزایش می دهد

در همین حال وزارت نفت عراق روز سه شنبه (٢٣ تیرماه) پس از توافق هسته ای ایران، اعلام کرد که عراق در واکنش به توافق جامع هسته ای وین که می تواند افت قیمتها را به دنبال داشته باشد، صادرات نفت خام خود را برای جبران ضرر حاصل از افت قیمتها افزایش خواهد داد.

عراق به تازگی تولید و صادرات نفت خام خود را به بالاترین حد ممکن رسانده است، به طوری که تولید نفت خام این کشور در ماه ژوئن با ثبت رکوردی تازه به بیش از چهار میلیون بشکه در روز رسید.

شبکه تلویزیونی العراقیه به نقل از عاصم جهاد، سخنگوی وزارت نفت عراق اعلام کرد: توافق هسته ای ایران به این کشور اجازه می دهد که تولید و عرضه نفت خام خود را برای احیای سهم از دست رفته‌اش در طول سالهای گذشته به دلیل تحریمها، افزایش دهد.

وی افزود: افزایش تولید نفت خام ایران می تواند سبب مازاد عرضه این ماده در بازارهای جهانی شود که این موضوع قیمتهای جهانی این نفت را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.

سخنگوی وزارت نفت عراق گفت: بازارهای جهانی نفت خام هم اکنون به دلیل وجود عوامل مختلف تحت تاثیر قرار گرفته، که برخی عوامل از کنترل اوپک خارج است.

جهاد ادامه داد: کشورهای تولید کننده نفت خام امیدوارند که قیمتهای جهانی نفت خام حداقل به سطوح ٧٠ تا ٨٠ دلار برای هر بشکه بازگردد.

با این حال برخی مقامهای حوزه خلیج فارس می گویند که هنوز برای سخن گفتن از زمان بازگشت نفت خام ایران و تاثیر آن بر بازارهای جهانی زود است.

ایران اعلام کرده است که می تواند بلافاصله پس از لغو تحریمها ٥٠٠ هزار بشکه در روز و ظرف ٦ ماه روزانه یک میلیون بشکه به صادرات نفت خام خود بیفزاید، در حالی که هم اکنون بازارهای جهانی با مازاد عرضه روبروست.

منتظر بازگشت ایران به بازاریم

سخنگوی شرکت نفت یونانی «هلنیک پترولیوم» نیز گفت: «ایران شریک ارزشمند قدیمی ماست... ما بی‌صبرانه منتظر بازگشت آن به بازار هستیم.»

مسئولان ایرانی پیش‌تر وعده دادند در صورت امکان، صادرات نفت به اروپا را افزایش دهند و سهم قبلی خود را در بازار که پیش‌تر بالای 40درصد بود، دوباره به دست بیاورند.

به گفته تحلیلگران، ایران قادر خواهد بود ظرف یک سال پس از لغو تحریم‌ها صادرات نفت خود را به 60 درصد برساند.

شرکت‌های اروپایی، از جمله شرکت‌های ایتالیایی «انی» و «ساراس» از یک سال پیش با شرکت ملی نفت ایران مذاکره می‌کنند.

احسان الحق، تحلیلگر مؤسسه خدمات مالی و بانکداری «کی. بی. سی بانک » بلژیک (KBC Bank) می‌گوید، ظرف دو یا سه ماه پس از لغو تحریم ها، ایران می‌تواند صادرات نفت خود را 300 هزار تا 400 هزار بشکه در روز افزایش دهد. وی افزود: «این به منزله نفت ارزان‌تر برای پالایشگاه‌های منطقه مدیترانه است. این مسئله به ویژه برای کشورهای کوچکی از جمله یونان که با مشکلات اقتصادی مواجه هستند، اهمیت زیادی دارد.»

ایران برای بازپس‌گیری سهم خود در بازار نفت و با شرایط فعلی نیازمند دو سال زمان است و نحوه ورودش به بازار نگرانی‌های تولیدکنندگان را از منظر کاهش قیمت نفت کم کرده است، زیرا ورود ایران به بازار به مرور زمان و طی یک برنامه دوساله خواهد بود.

زنگنه: افزایش صادرات نفت بعد از لغو تحریم‌ها

در این میان بیژن نامدار زنگنه در حاشیه جلسه دیروز هیئت دولت در جمع خبرنگاران، با اشاره به افزایش صادرات نفت پس از لغو تحریم‌ها، گفت: صادرات نفت بلافاصله پس از لغو تحریم‌ها 500‌ هزار بشکه و پس از شش ماه یک میلیون بشکه افزایش می‌یابد و امیدواریم صادرات را به 2.5 میلیون بشکه در روز برسانیم.

همزمان با تلاش ایران برای باز پس‌گیری سهم خود، نقد کردن مطالبات شرکت ملی نفت هم در اولویت کارهای وزارت نفت قرار گرفته است، هرچند اخبار ضد و نقیضی از میزان مطالبات بلوکه شده شنیده می‌شود. 5 میلیارد دلار، 7 میلیارد یورو، 4 میلیارد دلار و... رقم‌هایی است که از سوی وزیر نفت و مدیرعامل شرکت ملی نفت اعلام می‌شود.

اما به نظر می رسد وزارت نفت تمام سعی خود را در پیش گرفته تا صادرات نفت خام را افزایش دهد که این مسئله بدون توجه به سیاست های اقتصاد مقاومتی در سالهای بعد برای ایران دردسرساز خواهد شد.