در دوران تحریم‌های نفتی ایران، چندین شرکت و پالایشگاه اروپایی و آسیایی به دلیل محدودیت‌های انتقال ارز و تحریم شبکه مالی و اعتباری «جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی» موفق به پرداخت بدهی های نفتی چند میلیارد دلاری نفتی خود به شرکت ملی نفت و بانک مرکزی ایران نشدند.

بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط مسئولان بانک مرکزی و شرکت ملی نفت ایران، برخی از پالایشگاه‌های نفت یونان، شرکت انگلیسی و هلندی شل، برتیش پترولیوم انگلیس، شرکت‌های پتروشیمی کره جنوبی، در کنار برخی از پالایشگاه‌های هند همچون ویدش و منگالور و پالایشگرهای چینی در صدر بزرگترین بدهکاران نفتی ایران در شرایط تحریم قرار گرفته‌اند.

از این رو به استناد گزارش «نیرمالا سیثارامان وزیر تجارت هند» در پارلمان این کشور طلب نفتی ایران از پالایشگرهای هندی به ۸.۸ میلیارد دلاری رسیده است و این در حالی است که ایران حدود ۲.۸ میلیارد دلاری از شرکت انگلیسی – هلندی شل طلب نفتی دارد.

در همین حال، در کنار شرکت شل، برتیش پترولیوم انگلیس هم در جایگاه دومین بدهکار گازی ایران قرار دارد به طوری‌که با وجود ازسرگیری تولید گاز ازمیدان مشترک رهوم در دریای شمال از سال گذشته میلادی اما منابع مالی متعلق به شرکت ملی نفت ایران از محل استخراج گاز از این میدان با دستور مستقیم دولت انگلیس تا اطلاع ثانوی توسط شرکت برتیش پترولیوم در حسابی بلوکه شده است.

لیست بدهکاران نفتی ایران اعلام شد

در حال حاضر حجم طلب‌های نفتی شرکت ملی نفت ایران به استثنای مطالبات بانک مرکزی از شرکت‌های خارجی شامل پالایشگاه‌های آسیایی و اروپایی حدود ۵ میلیارد دلار برآورد می‌شود.

از این میزان سهم پالایشگاه‌ها و شرکت‌های اروپایی حدود سه میلیارد دلار و سهم مشتریان نفتی ایران در آسیا حدود دو میلیارد دلار تخمین زده شده است.

شرکت ملی نفت ایران به نقل از رکن الدین جوادی مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران درباره حجم طلب‌های نفتی ایران از شرکت‌ها و پالایشگاه‌های خارجی در شرایط تحریم، اعلام کرد: آمار دقیق طلب نفتی ایران را باید بانک مرکزی ارائه کند اما پولی که شرکت ملی نفت ایران از بابت نفت فروخته‌ شده در خارج کشور دارد، کمتر از ۵ ‌میلیارد دلار است.

معاون وزیر نفت با تاکید بر اینکه حدود ۶۰‌ درصد این طلب نفتی مربوط به شرکت‌ها و کشورهای اروپایی است، تصریح کرد: مابقی این طلب هم مربوط به شرکت‌ها و کشورهای آسیایی است.

به گفته این مقام مسئول، این ارقامی که عرض کردم، جدا از پولی است که بانک مرکزی در خارج از کشور دارد یا در کشورهایی همچون چین و هند سپرده‌گذاری کرده است.

سید محسن قمصری مدیر امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران هم اخیرا با اعلام اینکه پیش بینی می‌شود در صورت لغو کامل تحریم‌های بانکی و مالی امکان برداشت این طلب نفتی فراهم شود، گفته است: پالایشگاه‌های بدهکار نفتی تاکنون بدهی‌های خود را پرداخت کرده اما این بدهی‌ها در حساب‌ها مسدود شده است.

این در حالی است که بیژن زنگنه وزیر نفت هم اردیبهشت ماه سال جاری درباره پرداخت بدهی حدود ۲.۸ میلیارد دلاری شرکت شل به شرکت نفت ایران، اظهار کرده بود: یک روز پس از لغو کامل تحریم‌ها این بدهی میلیاردی به حساب ایران واریز خواهد شد.

با این وجود، در حالی حجم طلب‌های نفتی شرکت ملی نفت ایران به تنهایی از مشتریان و پالایشگاه ها حدود ۵ میلیارد دلار اعلام شده است که سیدمحمد علی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک خواستار صدور مجوز از سوی مجلس و دولت برای خرید سهام پالایشگاه‌های اروپایی به ویژه پالایشگاه‌های یونانی شده و تاکید کرده است: در صورت لغو تحریم‌ها، ایران با خرید پالایشگاه‌ها تقاضا برای نفت خود را تضمین می‌کند.