سال 93، سالی بحرانی برای وزارت جهاد کشاورزی به لحاظ تأمین مرکبات بود. چرا که در اواخر سال 92، در مازندران که قطب اول تولید مرکبات کشور است، برف سنگینی بارید؛ باغات این استان دچار سرمازدگی و آسیب شد و نگرانی بسیاری از سوی مسئولان وزارت جهاد برای تأمین مرکبات شب عید به وجود آمد.

این نگرانی‌ها مسئولین وزارت جهاد کشاورزی را سال گذشته برای تأمین مرکبات شب عید مردم وارد عمل کرد و اگر چه کارنامه چندان خوبی حاصل نشد، اما بالاخره مردم همانند سال‌های گذشته با پرتقال از میهمانان نوروز 94 خود پذیرایی کردند.

البته بخشی از پرتقال‌های شب عید از واردات پرتقال مصری تامین شد که هیچ سازمانی به واردات آن اعتراف نکرد و در نهایت هم حسین صفایی مدیرعامل سازمان تعاون روستایی آن پرتقال‌های مصری را پرتقال والنسیای جنوب عنوان کرد.

خوب یا بد، ماجرای تأمین پرتقال‌های عید 94 گذشته و حال باید به فکر تأمین پرتقال‌های پاییز و زمستان و همچنین عید 95 بود که البته مسئولان وزارت جهاد کشاورزی از هم اکنون وارد عمل شده‌اند تا ضمن اطمینان دادن به کافی بودن مرکبات تولید داخل از واردات احتمالی آن جلوگیری کنند و دندان طمع وارد کنندگان را از بیخ و بن بکشند.

به همین دلیل با ترتیب دادن یک سفر مطبوعاتی از خبرنگاران رسانه‌های مختلف خواسته شد، تا به همراهی برخی از مسئولان معاونت باغبانی وزارتخانه از تعدادی باغات مرکبات استان مازندران در شمال ایران که مرکز مهم باغبانی کشور است، دیدن کنند.

بنابراین در سفر به استان مازندران از سه باغ مرکبات واقع در شهرستان‌های نکا، ساری و میاندورود به ترتیب به مساحت‌های 15،6 و 25 هکتار بازدید شد.

در بازدید از این باغات که درختان بانشاط و پرثمری به چشم می‌خورد پرتقال‌های سبز رنگ که هنوز چند صباحی تا نارنجی شدنشان مانده خودنمایی می‌کردند و هر کدام از درختان با قامتی راست و استوار حکایت از تولید خوبی برای پاییز و زمستان امسال داشتند.

طبق گفته باغداران پس از سپری شدن یکسال نسبتاً‌ کم‌بار درختان در بهار امسال بسیار پرشکوفه شدند، به طوری که نگرانی برای فروش محصول پیش آمد، اما بر اثر گرمای خرداد ماه گذشته بخشی از شکوفه‌ها ریزش کرده و الان پیش بینی تولید در حد متناسب و در عین حال قابل ملاحظه است.

واردات عامل مخرب تولید داخل است

در این راستا ابوالقاسم حسن‌پور مدیرکل دفتر میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری وزارت جهاد با بیان اینکه پیش‌بینی از میزان تولید مرکبات امسال در کشور بیش از 4 میلیون و 300 هزار تن است، گفت: امسال دو برابر سال گذشته یعنی حدود یک و نیم تن پرتقال در مازندران تولید می‌شود و علاوه بر تأمین نیاز داخل امکان صادرات 100 هزار تن پرتقال را هم داریم.

وی واردات را عامل مخرب تولید داخل عنوان کرد و اظهار داشت:‌ علاوه بر خروج ارز از کشور و بیکاری عده کثیری به ازای منفعت چند نفر واردکننده ورود آفت‌های بر اثر واردات میوه صدمات جبران‌ناپذیری بر تولید داخل وارد می‌کند.

تولید ۱۵۰ تن مرکبات از هر هکتار باغ

هوشنگ ملکی باغدار نمونه ملی که از هر هکتار 146 تا 150 تن مرکبات به دست می‌آورد، می‌گوید: به طور میانگین عملکرد در هر هکتار باغ مرکبات تولید 20 تن محصول است، اما من با سمپاشی، کودپاشی، آبیاری به موقع و صرف وقت و انرژی و بهره‌گیری از زمین‌های مناسب و بکر پای رودخانه که سرشار از مواد آلی است، به این عملکرد نادر در دنیا دست یافته‌ام.

وی که به دلیل سرکشی به باغش به همراه خانواده‌اش در همان باغ زندگی می‌کند، می‌گوید: علیرغم اینکه خانه‌ای در ساری دارم، اما ترجیح می‌دهم برای حفاظت و رسیدگی از باغ، بیشتر اوقاتم را در باغ سپری کنم.

این باغدار نمونه ملی اظهار داشت: صرف هزینه به موقع برای سمپاشی، محلول‌پاشی و کودپاشی تناژ تولید را افزایش می‌دهد و در مجموع با تولید زیاد هزینه‌ها جبران می‌شود.

تغییر کاربری در باغات مازندران نداریم

محمدتقی شکوهی مدیر باغبانی جهاد کشاورزی مازندران در مورد وضعیت تغییر کاربری باغات تصریح کرد: از آنجایی که باغات منبع درآمد است، تغییر کاربری در آن اتفاق نمی‌افتد و تغییر کاربری‌ها بیشتر در زمین‌های غیراقتصادی پیش می‌آید.

تولید مرکبات در سال جاری بسیار خوب است

سیدمحمود حسینی باغدار دیگری که یک باغ 15 هکتاری مرکبات در شهرستان نکا دارد و حدود 18 سال است که به باغداری در این استان و تولید مرکبات مشغول است، می‌گوید: امسال وضعیت تولید آنقدر خوب است که ما نگرانیم مبادا محصول تولیدمان به فروش نرسد.

وی که 58 سال سن دارد و با سیستم آبیاری قطره‌ای باغش را آبیاری می‌کند و بسیار به شغل و حرفه‌اش علاقه‌مند است، اظهار داشت: ابتدای امسال درختان شکوفه‌های بسیاری داشتند که بر اثر گرمای خرداد ماه بخشی از آن ریزش کرد اما با این وجود امسال تولید بسیار خوبی در زمینه مرکبات داریم.

باغداران منتظر تولید داخل و عایدی و دلالان منتظر واردات

بازدید از سه باغ مرکبات مازندران و گفت‌وگو با سه باغدار راضی از تولید امسال و دیدن پرتقال‌هایی که منتظر رسیدن و چیده شدن هستند، حکایت از سال پربار میوه مرکبات را دارد که امیدواریم با تدابیر مسئولان جلوی واردات هرگونه مرکباتی به کشور گرفته شود.

مازندران با شرایط مناسب اقلیمی و جایگاه ویژه بیش از 40 نوع محصول باغی به خصوص مرکبات، گل و گیاه، کیوی، گردو، توت‌فرنگی، هلو و شلیل تولید می‌کند و این استان در ردیف استان‌های مهم تولید‌کننده محصولات باغی قرار دارد.

سطح زیر کشت محصولات باغی استان مازندران 159 هکتار است و پیش‌بینی میزان تولید محصولات باغی استان مازندران در سال 94، 2 میلیون و 900 هزار تن است که حدود 1.5 میلیون تن آن به پرتقال اختصاص دارد.

این گزارش می‌افزاید: ایران با تولید حدود 4 میلیون تن مرکبات در سال مقام هفتم جهان در تولید مرکبات را دارد و استان مازندران با تولید حدود 2 میلیون تن مقام اول کشور را در تولید مرکبات به خود اختصاص داده است.

میزان صادرات میوه مرکبات کشور در بهترین شرایط معادل 60 هزار تن و رتبه ایران در سطح جهان از نظر میزان صادرات مقام 25 جهان است.