براساس آمار بانک مرکزی درحالی که تورم تولید در دوازده ماه منتهی به تیر ماه ۱۳۹۲ نسبت به دوازده ماه منتهی به تیر ماه ۱۳۹۱ معادل 37.3 درصد بود این رقم در دوازده ماه منتهی به تیر ماه ۱۳۹۳ نسبت به دوازده ماه منتهی به تیر ماه ۱۳۹2 معادل 24.9 درصد و در دوازده ماه منتهی به تیر ماه 1394 نسبت به دوازده ماه منتهی به تیر ماه 1393 به 11.1 درصد کاهش یافته است.

از آنجا که کاهش نرخ تورم در بخش تولید نشان دهنده، کاهش شتاب افزایش هزینه های تولید است و قدرت خرید را در شرایط بهتری قرار می دهد، این کاهش می تواند در هزینه های تولید نیز برای تولیدکنندگان اتفاق مثبتی به حساب آید.

رکود اقتصادی که در سال های 91 و 92 واحدهای تولیدی را تحت فشار قرار داد، همراه با تورم بالا در بخش تولید، بسیاری از تولید کنندگان را مجبور به پایین آوردن ظرفیت تولید کرد و بخشی از آن ها را هم به تعطیلی کشاند.

طی دو سال گذشته اما با کاهش نرخ تورم و کنترل هزینه ها تا حدودی شرایط تولید نیز بهبود یافته و کاهش نرخ تورم در بخش تولید می تواند نشانه ای از کاهش نرخ تورم کالاهای مصرفی در آینده نیز باشد چرا که با افزایش محدود هزینه های تولید، قیمت تمام شده کالا نیز براساس این هزینه ها افزایش خواهد یافت.

آمارهای بانک مرکزی نشان می دهد که تورم بخش تولید در تیر ماه سال 93 به 24.9 درصد رسیده که نشان از کاهش 2.4 درصدی دارد. تورم نقطه به نقطه بخش تولید در تیرماه سال جاری نسبت به تیر ماه سال گذشته با افت 1.8 درصدی به 16.6 درصد رسیده است. تورم ماهانه تولید در تیر نسبت به خرداد ماه 1.5 درصد بوده است. این شاخص طی چهار ماه ابتدایی سال جاری به میزان 18 درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل افزایش یافته است.

تورم تولید در بخش های مختلف اقتصادی شرایط متفاوتی داشته است. کمترین تورم در بخش اطلاعات و ارتباطات رقم خورد که تورم 8.4 درصدی برای آن در 12 ماه منتهی به تیرماه سال جاری ثبت شده است. بیشترین تورم تولید نیز در بخش کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری با نرخ 37.9 درصدی رقم خورد هرچند که تورم نقطه به نقطه این بخش 17.7 درصد ثبت شده است.

اما براساس آمار بانک مرکزی تورم تولید در فروردین ماه 1394 نسبت به ماه قبل 0.2 درصد و دوازده ماه منتهی به فروردین ماه 1394 نسبت به دوازده ماه منتهی به فروردین ماه 1393 معادل 14.1 درصد بوده است.

این در حالی است که تورم تولید در اردیبهشت ماه 1394 نسبت به ماه قبل یک درصد و در دوازده ماه منتهی به اردیبهشت ماه 1394 نسبت به دوازده ماه منتهی به اردیبهشت ماه 1393 معادل 12.9 درصد بوده است.

همچنین تورم تولید در خرداد ماه 1394 نسبت به ماه قبل 1.7 درصد و دوازده ماه منتهی به خرداد ماه 1394 نسبت به دوازده ماه منتهی به خرداد ماه 1393 معادل 12 درصد بوده است.

اما تورم تولید در تیر ماه 1394 نسبت به ماه قبل از آن با 0.2 درصد افت مواجه شد و این رقم در دوازده ماه منتهی به تیر ماه 1394 نسبت به دوازده ماه منتهی به تیر ماه 1393 معادل 11.1 درصد بوده است.

علیرضا مقتدایی مدیرکل اداره آمارهای اقتصادی بانک مرکزی درمورد دلایل کاهش تورم تولید کننده می گوید: میانگین تغییرات شاخص بهای گروه کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری در دوازده ماهه منتهی به تیر 94 نسبت به دوره مشابه سال قبل 8.3 درصد، این عدد برای گروه صنعت 7.3 و برای گروه خدمات 20.4 درصد بوده است.

وی گفت: این شاخص از نماگرهای مهم اقتصادی است که برای انجام و ارزیابی سیاست های پولی و مالی مورد توجه است؛ این شاخص قیمت به عنوان یک نماگر اقتصادی همچنین به عنوان یک تعدیل کننده برای تبدیل قیمت های جاری به قیمت ثابت به کار برده می شود.

وی ادامه داد: این شاخص با هدف نمایش نوسان و تغییرات قیمت کالاها و خدمات تولید و عرضه شده توسط تولیدکننده به عمده فروشان، خرده فروشان، صنایع، مصرف کننده نهایی و یا خریداران خارجی صورت می گیرد.

مقتدایی بیان کرد: از آنجا که اتخاذ تصمیم و سیاست گذاری کلان اقتصادی و اجتماعی در کشور نیاز به اطلاعات صحیح و دقیق به هنگام دارد و حفظ دقت و صحت شاخص های مذکور مستلزم به هنگام کردن چارچوب های آماری مورد استفاده در تهیه آنها است، بنابراین در فواصل زمانی معین انجام تجدیدنظر در چارچوب های آماری ضروری است که سابقه تجدیدنظر در سال پایه برای این بررسی به سال های 1369 ،1376 ، 1383 و 1390 باز می گردد.

مدیرکل اداره آمارهای اقتصادی بانک مرکزی افزود: در آخرین تجدید نظر، بررسی جامعی در مورد انتخاب سبد اقلام مشمول شاخص صورت پذیرفت که حاصل این بررسی تعیین سبدی مشتمل بر 708 قلم کالا و خدمت است که این اقلام طبق طبقه بندی ویرایش چهارم ISIC (طبقه بندی استاندارد بین المللی کلیه فعالیت های اقتصادی)در 8 گروه اصلی طبقه بندی شدند؛ دوره این بررسی به صورت ماهانه است و گزارش هر ماه در روز هشتم ماه بعد از طریق پایگاه اطلاع رسانی بانک مرکزی منتشر می شود.

مقتدایی اظهار داشت: گزارش مذکور شامل جداول متنوعی است که نشان دهنده تغییر شاخص کل و نیز شاخص گروه های اصلی و منتخب در مقاطع ماهانه، نسبت به ماه مشابه سال قبل و نیز تورم دوازده ماهه منتهی به ماه مورد بررسی است؛ از طرفی متن گزارش به مهمترین عوامل موثر در نوسان ماهانه شاخص اقلام و گروهای منتخب می پردازد.

وی اضافه کرد: میانگین تغییرات دوازده ماهه منتهی به تیرماه 1394 نسبت به دوره مشابه سال قبل 11.1 درصد و درصد تغییر عدد شاخص در تیرماه 1394 نسبت به همین عدد در سال 1393 معادل 5.7 درصد بوده؛ شاخص مذکور شامل سه گروه اصلی«کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری»، «صنعت» و« خدمات» است که به ترتیب ضریب اهمیت آنها 17.2 ، 51.99 و 30.89 است.

مقتدایی گفت: میانگین تغییرات شاخص بهای گروه کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری در دوازده ماهه منتهی به تیر 94 نسبت به دوره مشابه سال قبل 8.3، این عدد برای گروه صنعت 7.3 و برای گروه خدمات 20.4 درصد بوده است.

مدیرکل اداره آمارهای اقتصادی بانک مرکزی افزود: در تغییر شاخص در گروه های صنعت و کشاورزی، جنگلداری و ماهیگیری با مجموع ضریب اهمیت حدود 70 درصد از شاخص کل، کمتر از 8.3 درصد بوده است که مشخص می کند اقلام مؤثر بر پایین آمدن در تغییر کل را باید از میان این دو گروه جست و جو کرد.