شورای پول و اعتبار هشتم اردیبهشت ماه سال جاری به انتظار فعالان اقتصادی و بانکی‌ها پایان داد و به تصمیم گیری در خصوص نرخ سود بانکی پرداخت.

براساس  تصمیم شورای پول و اعتبار، نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت حداکثر 20 درصد و نرخ سود تسهیلات مبادله‌ای نیز حداکثر 21 درصد تعیین شد. البته شورا در آن مقطع تصمیم گیری برای تعیین سپرده‌های کمتر از یک سال را به بانک‌ها واگذار کرد.

بر همین اساس و بعد از توافق بانکی‌ها، بنا شد که نرخ سود سپرده روزشمار کمتر از سه ماه حداکثر 10 درصد، نرخ سود سپرده روزشمار 3 ماه تا 6 ماه 14 درصد، نرخ سود سپرده روزشمار 6 ماه تا 9 ماه 16 درصد، نرخ سود سپرده روزشمار 9 ماه تا 12 ماه 18 درصد باشد.

پیش از این نرخ سود سپرده‌های سرمایه گذاری مدت‌دار یک‌ساله 22 درصد، نرخ سود سپرده‌های سرمایه گذاری مدت‌دار 9 ماه تا یک سال 20 درصد، نرخ سود سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار 6 ماه تا نه ماه 18 درصد، نرخ سود سپرده‌های سرمایه‌گذاری مدت‌دار سه ماه تا شش ماه 14 درصد و نرخ سود سپرده‌های سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت عادی 10 درصد بود.

بنابراین بانک‌ها مکلف هستند که نرخ سود روزشمار را کمتر از 20 درصد تعیین کنند ولی از همان روزهای نخست بعد از اعلام جدیدترین تصمیم سودی شورای پول و اعتبار خبر آمد که رقابت بانک‌ها بر سر سپرده‌های کوتاه‌مدت کمتر از یک سال به اوج رسیده است.

اما حال و بعد از گذشت 6 ماه از سال 94 مراجعه به شعب بانک‌های دولتی و خصوصی نشان می‌دهد که کماکان بانک‌ها با اعلام سودهای جذاب برای سپرده‌های روزشمار در تلاش برای جذب مشتری بیشتر هستند.

اعلام سودهای 20 درصد و بالاتر از آن برای سپرده‌های کوتاه‌مدت و روزشمار درحالی در نظام بانکی شدت گرفته که بانک‌های پیشتاز تلاش می‌کنند این سودهای رنگی را در قالب طرحهای ویژه به مشتریان خود بپردازند.

یکی از بانک‌های خصوصی رسماً در اطلاعیه‌ای که روی درب شعب خود نصب کرده، از پرداخت سود ماهانه 24 درصد در این بانک خبر می‌دهد و از این طریق جذب مشتری می‌کند.

بانک دیگری که بین بانک‌های اصل چهل و چهاری جای دارد با تعیین کف و سقف مشخص به پرداخت نرخ سود روزشمار می‌پردازد؛ در این بانک برای سپرده‌های زیر 20میلیون تومان سود 10 درصد، بین 20 تا 50 میلیون سود 18 درصد و سپرده‌های یک میلیارد سود 20 درصد به‌عنوان روزشمار پرداخت می‌شود.

همچنین در یکی از بزرگترین بانک‌های دولتی نیز رقابت برای پرداخت سود روزشمار بالا به چشم می‌خورد در این بانک برای سپرده‌های بالای 100 میلیون تومان روزشمار 20 درصد پرداخت می‌شود.

یکی از بانک‌های خصوصی اما روش دیگری را انتخاب کرده و برای سپرده‌های روزشمار با کف 5 میلیون تومان سود 19.5 درصد، کف 10 میلیون تومان سود 20 درصد و 30 میلیون تومان سود 22 درصد پرداخت می‌کند.

سود روزشمار 20 درصد در تعدادی از بانک‌های خصوصی مرسوم شده و راه رقابت آنها در این مسیر تعیین کف و سقف برای سپرده گذاری است، به‌گونه‌ای که یکی از بانک‌های خصوصی با اعلام سود روزشمار 20 درصد به مشتریان خود اعلام می‌کند برای سپرده‌های کمتر از 100 میلیون تومان سود 22 درصد و بیشتر از 100 میلیون تومان سود 24 درصد می‌پردازد.

یکی دیگر از بانک‌ها اما گوی سبقت را در این میان از سایر رقبای خود در بخش خصوصی گرفته و در قالب طرحی ویژه به مشتریان خود سود روزشمار 25 درصد پرداخت می‌کند، البته این بانک تأکید دارد این سود هر سه ماه یک بار به حساب مشتریان واریز می‌شود.

این تخلفات در حالی زیر سایه نظارت بانک مرکزی ادامه دارد که ساکنان برج میرداماد قبلاً به‌دفعات اعلام کرده بودند که مانع از تخلفات سودی بانک‌ها می‌شوند و در صورت مشاهده هرگونه تخلفی پرونده بانک مربوطه را به هیئت انتظامی بانک‌ها ارجاع خواهند داد.

البته رئیس کل بانک مرکزی چندین بار از ارجاع پرونده چند بانک به این هیئت خبر داده ولی در پاسخ به اینکه سرانجام این پرونده‌ها چه شده و بانک‌های متخلف مشمول چه جرایمی شدند تا کنون توضیحی داده نشده است.

هرچند اکبر کمیجانی قائم مقام بانک مرکزی در ارتباط با تخلفات سودی بانک‌ها به‌تازگی اعلام کرده که گزارشی در همین ارتباط تهیه شده و به شورای پول و اعتبار ارائه خواهد شد.

تخلف بانک‌ها در رعایت نرخهای سود مصوب شورای پول و اعتبار البته مورد جدیدی نیست و هر چند وقت یک بار و البته مدتی بعد از اعلام تازه‌ترین سیاست‌های مقام پولی در این حوزه، اخبار تخلف بانکی‌ها در این حوزه مطرح می‌شود ولی این بار هم باید منتظر ماند و دید که مقام ناظر چه اقدامی برای برخورد با این تخلفات انجام خواهد داد.