عدم تمکین اهالی بازار ارز به دستورات بانک مرکزی تمامی ندارد. صرافی‌ها پیش از این دستورالعمل ناظر بر عملکرد صرافی‌ها را زیر پا گذاشتند و بانک مرکزی هم که مهلتی برای آنها در نظر گرفته بود، به نظر می‌رسد که با توجه به عدم تمایل و بی توجهی تعدادی از این صرافی‌ها فعلا این موضوع را مسکوت نگه داشته است.

این در حالی است که هر بار اتفاقی جدید در بازار ارز رخ می‌دهد و بازار ارز را به بازاری تبدیل می‌کند که گردانندگان آن فقط به دنبال کسب سود و منفعت خود هستند و در صورتی که سود اندکی از فعالیت خرید و فروششان در میان باشد، مشتری را به بازار دلالی سوق می‌دهند. در حالی که همین صرافی‌های به اصطلاح معتبر و مجاز و دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی، خود از معترضان به عملکرد دلالان بازار ارز هستند.

گشت و گذاری در مرکز ارزی در میدان فردوسی نشان می‌دهد که این بازار به یک ساماندهی اساسی نیازمند است و بانک مرکزی لازم است که با تدابیری نقش نظارتی خود را بر این بازار پر رنگ کند.

فعالیت بازار غیررسمی ارز داغ شد

در این میان، صرافی‌های معتبر در اقدامی عجیب و تامل برانگیز از فروش ارز به میزان کم امتناع می‌کنند و به بهانه اینکه کارمزد کمی از فروش ارز به میزان کم نصیب آنها می‌شود، از معامله و فروش ارز به مشتریان خودداری می‌کنند.

برخی از آنها هم مطرح می‌کنند که ارز با ارقام پائین اصلا موجود نیست و به همین دلیل این نوع خرید و فروش و معامله را به بازار دلالی و واسطه گری سوق می‌دهند.

عدم فروش ارز به میزان کم شامل تمامی ارزها به ویژه ارزهای اصلی مانند دلار، یورو و پوند می‌شود. درصورتی که دلالان بازار ارز به راحتی هر مبلغی ولو اندک را در اختیار مشتریان قرار می‌دهند و همین عوامل اینگونه باعث هدایت مشتریان ارزی به سوی بازار دلالی ارز می‌شود.

در این بین دلالان هم ارز مورد تقاضا را با نرخی بسیار بالاتر از قیمت اصلی در اختیار مشتری قرار می‌دهند و در اصل اینگونه اقدامات صرافی ها باعث داغ شدن فعالیت بازار غیررسمی ارز می‌شود.

به هر حال، فعالان این بازار با یکدیگر هماهنگ هستند و اگر یکی از آنها فعالیت خلافی را انجام دهد، بقیه نیز برای کسب سود و منفعت همان اقدام را انجام می‌دهند و سود خود را بر هر عامل دیگری حتی رضایت مشتری ترجیح می‌دهند.

نقش دلالان ارزی پر رنگ شد

بازار ارز که هر چند وقت یکبار جریان ساز می‌شود، در حال حاضر از نظارت دستگاه‌های ذی‌ربط رنج می‌برد و همین مساله عملکرد برخی صرافی‌ها به دلخواه خود آنها را رقم می‌خورد و آنها از هیچ قاعده و قانونی پیروی نمی‌کنند و اینگونه جریان‌ها باعث می شوند که نقش بازار دلالی پر رنگ شود.

یکی از مشتریان ارز که به دنبال خرید ارز به میزان کم بود گفت: برای خرید ارز به مبلغ کم برای سفر به یکی از کشورهای خارجی به چندین صرافی مراجعه کردم اما هیچیک از آنها ارز مورد نظر را در اختیارم قرار ندادند و مطرح می‌کنند که اینگونه معاملات برای آنها به صرفه نیست.

این فرد با انتقاد از اینکه صرافی‌ها فقط به دنبال معاملات کلان و مشتریان بزرگ هستند، تصریح کرد: مگر امکان دارد که صرافی‌ها ارز به میزان کم برای فروش نداشته باشند. این مانند این است که به بانکی مراجعه کنید و به شما بگویند که مثلا پول ۲ هزار تومانی به تعداد مثلا ۲۰ قطعه ندارند.

این فرد خاطرنشان کرد: بانک مرکزی به عنوان متولی بازار ارز باید تمامی این موارد را در زمان ارائه مجوز به صرافی‌ها در نظر بگیرد و سپس به آنها مجوز فعالیت را بدهد، نه اینکه یک عده سودجو به فعالیت ارزی در کشور بپردازند، همچنین بانک مرکزی باید دائما نحوه فعالیت و عملکرد صرافی‌ها در بازار را رصد کند و به متخلفان اخطار دهد.

از سوی دیگر برخی از صرافی‌ها که تاکنون مجوز جدید فعالیت خود را از بانک مرکزی دریافت نکرده‌اند، همچنان بر روی سر در صرافی خود عنوان «دارای مجوز فعالیت از بانک مرکزی» را درج کرده‌اند و بدون توجه به اخطارهای بانک مرکزی همچنان به فعالیت ارزی خود ادامه می‌دهند.

ماجرای پلمپ غیرمجازها هم تاکنون از سوی بانک مرکزی اجرایی نشده و این بانک همچنان برای آنها مهلت در نظر می‌گیرد. آخرین مهلت انطباق صرافی‌ها با دستورالعمل انطباق بانک مرکزی ۱۲ شهریور ماه بود و قرار بود پس از آن غیرمجازها با کمک نیروی انتظامی پلمپ شوند.

نکته جالب اینکه پیش از این و در جریان دریافت مجوز بانک مرکزی تعداد صرافی‌های دارای مجوز و اعتبار فعالیت را ۴۳۹ صرافی اعلام کرده بود که در حال حاضر این تعداد به ۳۴۳۴ صرافی افزایش یافته است.