با توجه به گستردگی قابل توجه رقم نیازهای اعتباری صنعت راه‌آهن ایران که این مساله خود از گستردگی پروژه‌های نیمه‌تمام و کلنگ‌زنی شده نشأت می‌گیرد، راه آهن جزو بخش‌هایی است که خود را آماده کرده برای روزهای پس از تحریم، بخش قابل توجهی از نیاز‌اش را از طریق سرمایه‌های خارجی تامین کند.

در چنین شرایطی هرچند وزارت راه و شهرسازی توانسته با همراهی مجلس امکانات بودجه‌ای خاصی را برای بخش راه‌آهن تامین کرده و نیاز این صنعت را از منابعی مانند صندوق توسعه ملی تامین کند، اما به نظر می‌رسد باز هم تکمیل پروژه‌های فعلی نیاز به برنامه‌ریزی‌های گسترده برای استفاده از توان خارجی‌ها خواهد داشت.

برنامه‌هایی مانند رساندن راه‌آهن به بیش از 10 استان باقی‌مانده، دو خطه و چهار خطه کردن مسیرهای اصلی ریلی، برقی‌سازی خطوط پر تردد، وارد کردن فناوری قطارهای سریع‌السیر و البته توسعه و گسترش قطارهای حومه‌ای، برنامه‌های گسترده‌ای است که هر کدام یک از آنها نیاز به تامین اعتبار خاص دارد.

در چنین شرایطی با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته راه آهن تصمیم دارد، هشت پروژه بزرگ خود را از طریق تامین فاینانس اجرایی کند.

براساس گزارش وزارت راه و شهرسازی، قطار سریع‌السیر تهران – قم – اصفهان با حدود 410 کیلومتر طول یکی از عمده‌ترین پروژه‌ها در این عرصه است که به تنهایی به حدود یک میلیارد و 700 میلیون یورو اعتبار احتیاج داریم.

پروژه گسترده راه‌آهن غرب کشور نیز با حدود 652 کیلومتر طول در فهرست تامین فاینانس با اعتباری نزدیک به یک میلیارد و 300 میلیون یورو قرار دارد.

پروژه‌هایی مانند راه‌آهن قزوین – رشت – انزلی با طول 388 کیلومتر و راه آهن گرگان – بجنورد و مشهد با طول 570 کیلومتر روی هم رفته در حدود دو میلیارد و 500 میلیون یورو فاینانس احتیاج خواهند داشت.

در کنار این پروژه‌ها طرح راه‌آهن تهران – همدان – سنندج با 800 میلیون یورو، میانه – تبریز با حدود 221 میلیون یورو و میانه – اردبیل با حدود 376 میلیون یورو نیز دیگر پروژه‌های قرار گرفته در فهرست فاینانس وزارت راه و شهرسازی هستند.

در مجموع این ارقام در حدود هفت میلیارد و 200 میلیون یورو می‌شوند که تبدیل آنها به دلار رقمی نزدیک به هشت میلیارد دلار می‌رسد.

با توجه به لغو قریب‌الوقوع تحریم‌ها و اعلام آمادگی چند باره کشورهای خارجی مختلف برای ورود و سرمایه‌گذاری مستقیم و غیرمستقیم در طرح‌های زیربنایی ایران پیش‌بینی می‌شود بخش قابل توجهی از این برنامه‌های تامین فاینانس نهایی شود.

طرح‌هایی که با توجه به محدودیت‌های اعتباری دولت قطعا نیاز به سرمایه‌گذاری‌های غیردولتی دارند و در این راستا فاینانس هشت میلیارد دلاری خارجی‌ها می‌تواند گره راه‌آهن ایران را باز کند.