ماه گذشته در حالی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از تعطیلی 16 واحد از معادن شن و ماسه پایتخت خبر داد که این اقدام را در راستای جلوگیری از افزایش آلودگی هوا عنوان کرد و گفت یکی از کانون‌های مهم گرد و غبار شهر و استان تهران فعالیت معادن متعدد شن و ماسه غرب و جنوب پایتخت است.

گرچه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست معتقد است این معادن از اصلی‌ترین کانون‌های گرد و غبار بوده و زمانی که باد یا طوفان رخ می‌دهد، این معادن به وسعت بسیاری در شهر تهران آلودگی ایجاد می‌کنند، اما کارشناسان و معدنکاران بر این باور هستند که تعطیلی معادن شن و ماسه در آلودگی هوای شهر تهران بی‌تاثیر است و معادن اطراف تهران نقشی در آلودگی هوا ندارند چرا که دودهای ناشی از خودروها هستند که به دلیل سردی هوا متراکم شد‌ه‌اند و هوای شهر را آلوده کرده‌اند.

این در حالی است که اخیرا رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران از حفاری‌های عمیق و ایجاد «ابر گودال‌ها» در معادن شن و ماسه گفته است و در مورد سرانجام فعالیت معادن شن و ماسه در منطقه 18 یادآور شده که این معادن مجوز 15ساله‌شان تمام شده و 20سال قبل حکم پلمپ این معادن صادر شده است.

با این حال سال‌ها حفاری غیرمجاز انجام داده‌اند و تا عمق بیش از 100متر نیز در زمین نفوذ کردند و ابر گودال‌هایی در حاشیه سطح تهران ایجاد کردند که تهدیدات زیادی را به همراه دارد.

در صورتی که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست هم معتقد است در دوره‌ای تعداد و وسعت معادن شن و ماسه افزایش یافته و فعالیت معادن شن در صورتی انجام شده که مدت زمان پروانه فعالیت آنها گذشته بوده است.

اما چرا معادن شن و ماسه این روزها مدام زیر تیغ اتهام می‌روند و سرنوشت آنها با تعطیلی گره خورده است؟

در حالی که کارشناسان بخش معدن معتقدند معادن شن و ماسه رودخانه‌ای عمدتا گرد و غبار ایجاد می‌کنند و اگر جلوی این گرد و غبار گرفته نشود، از منطقه غرب به سمت شرق تهران در حال حرکت است. بنابراین هیچ‌گاه گرد و غبار متراکم نمی شود و این آلودگی ناشی از دود خودروهای فرسوده معابر شهر است که به دلیل سرمای هوا متراکم شده است.

آنها همچنین بر این باورند که سازمان محیط زیست بهتر است با اعمال ضوابط به معادن از آلودگی‌های احتمالی جلوگیری کند و سیاست توقف فعالیت معادن و تعطیلی را کنار بگذارد و تلاش شود با فرهنگسازی در بطن جامعه، نگهداری از محیط زیست جدی‌تر از گذشته انجام شود تا آلودگی‌ هوای تهران تشدید نشود.

اما آیا در این اتهامات به معادن شن و ماسه تهران این معدنکاران هستند که تخلف داشته‌اند یا محیط زیستی‌ها باری دیگر معادن را دشمن محیط زیست می‌بینند و آنها را متهم کرده‌اند؟