نادعلی بای کارشناس مسایل انرژی در خصوص چشم‌انداز نفت و گاز در سال 2016 اظهار داشت: با توجه به اجرای برجام، در لغو تحریم‌های ایران توسط آمریکا، چهار موضوع از جمله پایان اعمال قوانین تحریم بوسیله اقدام قوه مجریه، صلاحیت تعلیق و یا پرهیز از اعمال تحریم‌ها، عدم اعمال تحریم‌ها با استفاده از مواد اعطای معافیت در قانون و تعلیق تحریم‌ها بوسیله استفاده از حق اعطای معافیت، را باید مورد توجه قرار داد.

وی تصریح کرد: صرفنظر از برداشته شدن قابل پیش‌بینی تحریم‌ها، تولید و مصرف گاز یک افزایش و جهش اساسی را در سال 2016 شاهد خواهد بود.

برداشته شدن تحریم‌ها در اوایل 2016، حدود 600 هزار بشکه در روز به صادرات نفتی ایران تا پایان سال 2016 اضافه خواهد کرد. ظرفیت پالایشگاه‌های جدید، واردات سوخت‌های خالص را از سال 2016، از بین خواهد برد.

مدیر مرکز مطالعات بین المللی و استراتژیک انرزی نپتا ادامه داد: بازار نفت و گاز ایران تغیرات عمده‌ای را از نظر توسعه پروژه های جدید، الگوهای مصرف و سناریوی بازار در بحبوبه پویش‌های جهانی متغیر سریع ، تجربه می‌کند.

بای افزود: کاهش تولید شیل آمریکا، برداشت شدن تحریم‌های ایران، طرح‌های عربستان سعودی برای گسترش و افزایش سهم بازار، پروژه های طراحی شده ال ان جی، کاهش رشد و تقاضای پیش بینی شده چین که به صورت چشمگیری بر پالایشگاه‌ها تاثیر خواهد گذاشت، شرکت‌های فعال ال ان جی و ذخیره‌سازی آن، شرکت‌های بالادستی و پایین دستی. بر این اساس، شرکت‌های نفتی و گازی در ایران در حال تعدیل و اصلاح راهبردهای خود برای سازگاری با تغییرات در بازار جهانی هستند.

بای افزود: پس از لغو تحریم‌ها، همه فرصت‌های سرمایه‌گذاری و تجارت بالقوه در بازارهای نفت و گاز ایران، با امکان بهره برداری از پروژه‌های طراحی شده، و پیش بینی راه اندازی آن‌ها، نیازمند زمان و سرمایه‌گذاری قابل توجه است که تحول عظیمی را ایجاد خواهد کرد. مذاکرات در مورد قراردادهای جدید و شرایط آن، یک عامل بسیار مهم در جلب تقاضا و مشارکت شرکت های نفتی خارجی تعیین کننده است.

این کارشناس انرژی اظهار داشت: هر چند برخی مراجع بین المللی در راستای عملیات روانی و فریب استراتژیک خود هنوز هم ادعا دارند که دنیا به نبود نفت و گاز ایران عادت کرده است و معتقدند که ایران پس از تحریم‌ها نمی‌تواند به سرعت هرچقدر که خواست نفت بفروشد و ادعا می‌کنند که لغو تحریم‌ها به منزله بازگشت سریع بانک های خارجی و شرکت‌های نفتی نیست.

بای ادامه داد: با توجه به لغو تحریم‌ها، در چهار سال آینده، تولید گاز ایران در پارس جنوبی افزایش خواهد یافت. دسترسی عظیم به گاز مصرف داخلی را افزایش داده و واردات آن در طول فصل زمستان کاهش خواهد داد. هم‌تراز با احتمال افزایش تولید گاز در پساتحریم، مصرف آن نیز در دو سال آینده روند مشابهی را تجربه خواهد کرد.

وی همچنین در مورد صادرات گاز اظهار داشت: افزایش صادرات چشمگیر گاز ایران، به خاطر ایجاد زیرساخت‌های لازم آن، دست کم 5 سال طول خواهد کشید. هرچند ایران پتانسیل تبدیل شدن به یک صادر کننده بزرگ گاز و بازیگر عمده در منطقه را دارد، پیش بینی می‌شود صادرات گاز ایران به اروپا یا صادرات ال ان جی، در طول دوره مورد پیش‌بینی 10 ساله ما یعنی تا سال 2025 انجام شود.

بای تصریح کرد: نخستین فاز پالایشگاه ستاره خلیج فارس با ظرفیت تولید  120 هزار بشکه در روز (تولید بنزین) پیش‌بینی می‌شود که در نیمه اول سال 2016 اجرایی و عملیاتی شود. دو فاز نهایی نیز پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال 2017 اجرایی شود که می‌تواند به خودکفایی در مصرف سوخت پالایش شده برسد.

وی در مورد مصرف سوخت گفت: پیش بینی می‌شود که تا پایان سال 2015 به خاطر کاهش یارانه سوخت و پرداخت یارانه‌ها ، تقاضا برای آن همچنان تعدیل شود. یک جهش شدید تقاضا را در سال 2016 در این مورد پیش‌بینی نمی‌شود. مصرف بنزین نیز به تا اندازه‌ای افزایش خواهد یافت.