عملکرد تسهیلات پرداختی بانک‌ها در 9 ماهه 1394 نشان می‌دهد که میزان تسهیلات پرداختی در این دوره حدود 11.9 درصد در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته افزایش یافته و به 266 هزار و 500 میلیارد تومان رسیده است.

این در حالی است که با توجه به تمرکز برای تخصیص تسهیلات بیشتر به سرمایه در گردش بخش‌های اقتصادی، شبکه بانکی حدود 166 هزار و 700 میلیارد تومان معادل 62.9 درصد کل تسهیلات اعطایی خود را به تامین نقدینگی این واحدها اختصاص داده است؛ این رقم حدود 25 هزار میلیارد تومان و به عبارتی 17.4 درصد افزایش دارد.

همچنین بررسی جزئیات بیشتری از عملکرد تسهیلات دهی بانک‌ها حاکی از آن است که صنعت و معدن حدود 77.6 هزار میلیارد تومان از مجموع تسهیلات 266 هزار میلیاردی را دریافت کرده که 83 درصد این وام‌ها معادل 64.3 هزار میلیارد تومان برای تامین سرمایه در گردش این بخش پرداخت شده است.

گرچه صنعت و معدن بیشترین سهم از وام‌های بانکی را در 9 ماهه ابتدایی امسال دریافت کرده است ولی درصد پرداختی به این بخش حدود 1.9 درصد نسبت به دوره مشابه سال گذشته کمتر شده و از 31 به 29.1 درصد رسیده است. این سهم در چهار دوره گذشته در حداقل قرار دارد. هرچند که میزان منابع دریافتی نسبت به قبل در بالاترین اندازه ایستاده است. صنعت و معدن حدود 5000 میلیارد تومان در 9 ماهه اول امسال در مقایسه با این مدت در سال 1393 بیشتر تسهیلات دریافت کرد.

اما بخش مسکن و ساختمان حدود 27.6 هزار میلیارد تومان در 9 ماهه اول امسال تسهیلات دریافت کرده و سهم آن نسبت به دوره مشابه سال گذشته از 12.2 به 10.4 درصد کاهش یافته است. سهم این حوزه از تسهیلات بانکی در حداقل خود نسبت به چهار دوره گذشته قرار دارد؛به طوری که از 13.7 درصد در 9 ماه اول سال 1391 به 13.2، 12.2 و در نهایت به 10.4 در سال جاری رسیده است. این نوسان در حالی رخ داده که انتظار می رود با توجه به مصوبات سال جاری شورای پول و اعتبار برای افزایش تسهیلات دهی در حوزه مسکن، سهم کل مسکن و ساختمان در پایان سال جاری نسبت به دوره‌های گذشته از رشد بیشتری برخوردار باشد.

همچنین مابقی تسهیلات بانکی 266 هزار میلیاردی بانک‌ها به گونه‌ای تقسیم شده که 23.7 هزار میلیارد تومان آن سهم بخش کشاورزی بوده که در مجموع حدود 8.9 درصد کل تسهیلات را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر از 266 هزار میلیارد تومانی که بانک‌ها از فروردین‌ماه تا پایان آذر امسال تسهیلات پرداخت کردند 37.4 هزار میلیارد تومان به بخش بازرگانی اعطا شده که سهم آن را در کل تسهیلات دریافتی به 14.1 درصد افزایش داده است. در عین حال که 99.8 هزار میلیارد تومان از مجموع تسهیلات بانکی یعنی رقمی حدود 37.5 درصد کل به بخش خدمات اختصاص پیدا کرده است.

به هر حال بانک‌ها 266 هزار میلیارد تومان تسهیلات را در حالی برای 9 ماه پرداخت کرده اند که در سال گذشته با وجود پیش بینی 280 هزار میلیاری بانک مرکزی بالغ بر 340 هزار میلیارد تومان به بخش‌های مختلف اقتصادی وام داده بودند. موضوعی که البته واکنش بانک مرکزی را نیز به دلیل افزایش اضافه برداشت بانک‌ها برای تسهیلات دهی و به تبع آن احتمال افزایش تورم به همراه داشت.

این در حالی است که بانک مرکزی در جریان تسهیلات دهی بانک‌ها ضمن تذکر برای مراقبت نسبت به ملاحظات مربوط به کنترل تورم و همچنین قدرت گرفتن پتانسیل تورمی ناشی از فشار تقاضای کل در اقتصاد از بانک‌ها خواسته تا به افزایش توان خلق پول از طریق افزایش سرمایه و بهبود کفایت سرمایه بانک ها، کاهش تسهیلات غیرجاری و بازگرداندن آنها به مسیر صحیح اعتباردهی بانک‌ها، افزایش بهره‌وری بانک ها در تامین سرمایه در گردش تولیدی، پرهیز از فشارهای مضاعف بر دارایی بانک‌ها و ترغیب بنگاه‌های تولیدی به سمت بازار سرمایه به عنوان یک ابزار مهم درتامین مالی طرحهای اقتصادی (ایجادی)توجه ویژه‌ای داشته باشند.