اگر در طول سال‌های گذشته ایران برای دریافت قطعات یدکی هواپیماهای خود نیز نمی‌توانست راه به جایی ببرد و این موضوع به زمین گیر شدن 40 درصد هواپیماهای مسافرتی کشور منجر شد، حالا دعوا بر سر چگونگی فروش هواپیماهای جدید به ایران است و به نظر می‌رسد در این عرصه ایرباس با توجه به مذاکرات چند ماهه خود با شرکتهای ایرانی توانسته گوی سبقت را از حریف بزرگ خود یعنی بویینگ برباید.

بر اساس قرارداد رسمی امضا شده میان مسوولان ایرباس با مقامات ایرانی این شرکت 118 هواپیمای جدید به ایران خواهد داد که 4 مدل از خانواده هواپیماهای ایرباس به حساب می‌آید. طبق اعلام آخوندی ایران پس از بررسی ابعاد دقیق نیازهای خود و شرایط بازار نسبت به خرید این هواپیماها اقدام کرده و در سال‌های آینده و در چارچوب زمان بندی تحویل این هواپیماها از آنها در راستای اهداف خود بهره خواهد برد.

هرچند هر چهار مدل ایرباس خریداری شده از سوی ایران ساختاری نزدیک به هم دارند اما با توجه به تفاوت جدی در امکانات و ویژگی‌هایشان می‌توانند برای اهداف مختلف مدنظر صنعت هواپیمایی ایران کارآمدد باشند.

این گزارش ویژگی‌های اصلی این چهار هواپیما را بررسی کرده است:

1- خانواده ایرباس 320: این هواپیما که ایران از آن 45 فروند سفارش داده آخرین مرحله از توسعه و بهسازی را در سال 2015 پشت سر گذاشته و از این رو جز به روزترین هواپیماهای شرکت ایرباس به حساب می‌آید.

در مدل جدید این هواپیما که ایرباس آن را 320 neo نام گذاری کرده طراحی جدیدی از موتورهای هواپیما به کار رفته که مصرف سوخت را به شکل قابل توجهی کاهش می‌دهد و در نتیجه هزینه پرواز را پایین می‌آورد. کاهش آلودگی صوتی نیز از دیگر مسائلی بوده که در نوع جدید ایرباس 320 لحاظ شده است.

ایرباس 320 در دو کلاس پروازی مسافر گیری می‌کند و ظرفیت مسافرگیری بین 168 تا 184 مسافر خواهد داشت.

با توجه به نیاز جدی ایران به هواپیماهایی با برد متوسط که مسافرانی در حدود 150 نفر را جابجا می‌کنند به نظر می‌رسد ایرباس 320 می‌تواند بخش قابل توجهی از نیازهای صنعت هوایی ایران را برای پروازهای داخلی برطرف کند، موضوعی که سفارش 45 فروند از آن به خوبی نشان دهنده اهمیتی است که وزارت راه و شهرسازی برای واردات این مدل خاص قائل شده است.

۲-خانواده ایرباس 330:

این هواپیمای دو موتوره که جز مدل‌های پهن پیکر ایرباس به حساب آمده و قابلیت پروازهای دور برد را دارد نیز دومین هواپیمایی است که ایرانیان به آن علاقه زیادی نشان داده و در سبد 118 فروندی خود، 45 فروند از آن را جای داده اند.

ایرباس 330، این هواپیما که نخستین پرواز خود را در سال 1992 ثبت کرده و پس از آن در سال 1994 وارد پروازهای رسمی شده است.

این هواپیما نیز مانند مدل قبلی فرایند بهبود و ارتقای موتور را پشت سر گذاشته و از این رو مدل جدید آن که به 330neo نام گذاری شده در سال‌های گذشته طرفداران زیادی داشته است.

مسافت طولانی و ظرفیت مسافرگیری بالای این هواپیما آن را برای سفرهای بین المللی متناسب می کند. مدل قدیمی ایرباس330، توان انتقال بیش از 330 مسافر و نوع جدید آن در دو کلاس پروازی ظرفیتی بین 280 تا 440 مسافر را پشتیبانی می‌کند.

۳- ایرباس350:

این هواپیما که ایرباس آن را در رقابت با بویینگ 777 و 787 طراحی و عرضه کرده در طول سال‌های گذشته به خصوص در بین کشورهای حاشیه خلیج فارس مشتریان زیادی داشته تا جایی که یک ایرلاین قطری در یک مرحله، 60 فروند از این مدل را به طور یک جا خریده است.

البته ایرباس به دلیل انتقادهایی که از سوی برخی ایرلاین‌ها مطرح شد، طرح بهبود این مدل را در دستور کار قرار داد و هزینه‌ای قابل توجه برای آن متحمل شد.

این هواپیما در دو کلاس پروازی مسافر گیری می‌کند و با توجه به ظرفیت مسافر پذیری 280 تا 360 نفره و البته توان پروازهای طولانی مدت می‌تواند برای اهداف بین المللی ایران مورد استفاده قرار گیرد.

طبق اعلام وزارت راه و شهرسازی در قرارداد اخیر ایران سفارش خرید 16 فروند ایرباس 350 را ارائه کرده است.

۴-ایرباس 380:

سبد خرید بزرگ ایران، تنها پر سر و صداترین هواپیمای مسافرتی جهان را در خود کم داشت.

ایرباس380، هواپیمای چهار موتوره، پهن پیکر و دور برد ایرباس به حساب می‌آید و از حیث حجم و ظرفیت مسافرگیری بزرگترین هواپیمای جهان محسوب می‌شود.

این هواپیما که سال گذشته به طور نمادین در فرودگاه امام خمینی فرود آمد، به دلیل بزرگی غول آسای خود تنها در تعداد کمی از فرودگاه‌های جهان توان نشست و برخاست دارد و در این بین فرودگاه‌ امام خمینی ایران نیز جز همین فرودگاه‌های محدود به حساب می‌آید.

این هواپیما دو طبقه در سه کلاس پروازی مسافرگیری می‌کند و در صورت مجزا شدن کلاس‌ها بیش از 520 مسافر و درصورت استفاده بدون کلاس پروازی بیش از 850 مسافر را جابجا می‌کند.

این هواپیمای غول پیکر که کار طراحی‌اش در سال 2005 به پایان رسیده و از سال 2007 استفاده تجاری از آن کلید خورده است برای رقابت با خاطره بویینگ 747 ساخته شد و در آن چهار کشور فرانسه، آلمان، اسپانیا و انگلیس مشارکت داشته‌اند.

این هواپیمای خاص که شاید استفاده از آن اعتبار خاصی به صنعت هواپیمایی کشورها ببخشد در طول مذاکرات اخیر ایران با ایرباس در دستور کار قرار گرفته و بناست 12 فروند آن در آینده نزدیک به ناوگان هوایی کشور بپیوندند.