در هفته‌های اخیر شاهد همگامی شاخص کل با شاخص گروه خودرو بودیم. روز گذشته نیز افت هم‌زمان شاخص کل با صنعت خودرو را شاهد بودیم. از ابتدای زمستان و هم زمان با شروع روند صعودی شاخص در ابتدا شاهد حضور موج عظیم نقدینگی در گروه‌های لیدر بازار بودیم. در ادامه با نزدیک شدن به حالت اشباع به منظور کسب سود حداکثری شاهد جابه‌جایی نقدینگی و همچنین ورود سرمایه‌های جدید به دیگر گروه‌های بورسی بودیم. در شرایط توقف نمادهای مورد توجه بازار مانند گروه سایپا (از جمله نمادهایی که در روند صعودی شاخص بیشترین توجه را به خود جلب کرده بودند) و همچنین تشدید فضای اصلاحی در کل بازار، به نظر می‌رسد سودای کسب سودهای پرریسک سوق حجم بالایی از نقدینگی را به سوی دیگر گروه ها، از جمله پالایشی به دنبال داشته است. رشدهای مداوم و بدون اصلاح قیمت سهام، بار دیگر خطر پیشی گرفتن قیمت سهام از سودآوری شرکت‌ها را به وجود آورده است.

صدرنشینی فرآورده‌های نفتی در روز منفی بازار

در روز گذشته شاخص گروه فرآورده های نفتی با لیدری نماد پالایشی «شبندر» با رشد 2/5 درصدی مواجه شد و رده نخست جدول صنایع مثبت بورسی را به خود اختصاص داد. در روز‌های اخیر گروه فرآورده‌های نفتی و به خصوص نمادهای پالایشی توجه فعالان بازار را به خود جلب کرده است. در این مدت رشد 27 درصدی قیمت سهام پالایشگاه بندرعباس و همچنین رشد بیش از 20 درصدی قیمت سهام شرکت پالایش نفت اصفهان، شاخص گروه فرآورده‌های نفتی را با خود همراه ساخته است. دیروز،‌ با وجود عرضه بیش از 57 میلیون سهم از سوی سهامداران حقوقی در نماد «شبندر»، در پایان معاملات این سهم با صف خرید در سقف قیمتی بازه روزانه مواجه بود. این نماد با حضور بسیار پررنگ حقیقی‌ها در سمت خرید سهام (مشارکت بیش از 92 درصدی این گروه از معامله‌گران در سمت تقاضا) به رشد قیمتی روز گذشته خود ادامه داد.

در حالی نمادی مانند «شبندر» در مسیر صعودی قرار دارد که این شرکت از انتشار صورت‌های مالی عملکرد 6 و 9 ماهه خودداری کرده است. طی نامه نگاری شرکت بورس، دلیل عدم ارائه صورت‌های مالی از سوی این شرکت همان موضوع سال‌های گذشته پالایشگاهی‌ها است. بر این اساس، همچنان شرکت‌های پالایشی نسبت به قیمت خرید مواد اولیه و همچنین فروش محصولات که از سوی شرکت ملی پالایش و پخش دریافت می‌کنند، اعتراض دارند. با توجه به در دسترس نبودن صورت‌های مالی این شرکت‌ها و عدم توانایی در ارائه تحلیل از این شرکت ها، به نظر می‌رسد رشدهای متوالی قیمت سهام در این نمادها تنها با شایعات صورت گرفته و حمایت بنیادی در این سهام مشاهده نمی‌شود. در این خصوص، هفته گذشته و هم زمان با شروع روند صعودی سهام پالایشی شایعه‌ای درخصوص افزایش سرمایه شرکت‌های پالایشی به گوش می‌رسید که برخی از کارشناسان دلیل استقبال از این نمادها را این موضوع عنوان کرده بود.

پالایش نفت اصفهان به‌عنوان نخستین پالایشگاه بورسی در هفته گذشته صورت‌های مالی 9 ماهه و پیش‌بینی بر اساس این عملکرد را ارائه داد. در روزهای پس از انعکاس کاهش 26 درصدی سود خالص، «شپنا» روند نزولی قیمت را تجربه کرد، در ادامه اما،‌ هجوم سیل عظیم نقدینگی به این نمادها رشدهای پیاپی را به دنبال داشت. در این شرایط، همان طور که در صورت‌های مالی «شپنا» مشاهده شد، کاهش سودآوری «شبندر» نیز دور از انتظار نیست. با این حال،‌ چشم دوختن به آینده بلند‌مدت این سهام در کنار تشکیل صف‌های هیجانی خرید و بی‌توجهی به عوامل بنیادی و تنها توجه کردن به روند قیمتی گذشته سهم، رشدهای روزافزون قیمت سهام این شرکت‌ها را به دنبال داشته است. بررسی تغییرات قیمتی سهام دو شرکت پالایشی اصفهان و بندرعباس، به ترتیب به رشد 75 و 71 درصدی این دو نماد از ابتدای زمستان اشاره دارد.

رشدهای مداوم و بدون اصلاح منطقی قیمت‌ها در ادامه با موج اصلاحی شدید تر و احتمالا ریزش قیمت سهام مواجه خواهد شد. به این ترتیب، این رشد‌ها می‌تواند بار دیگر تجربه تلخ برای سهامداران این گروه و ریزش‌های قیمتی را به دنبال داشته باشد. در میان نمادهای زیرمجموعه فرآورده‌های نفتی، «شبریز» بیشترین رشد قیمتی را تجربه کرد. در نمادهای این گروه شاهد دست به دست شدن بیش از یک میلیون و 300 هزار سهم از حقوقی به حقیقی بودیم. «شبهرن» نیز بیشترین افت قیمتی را در روند روزانه تجربه کرد.

روز سبز انبوه‌سازان

شاخص گروه انبوه‌سازی در معاملات روز گذشته با رشد 1/9 درصدی رده دوم جدول صنایع صعودی بورسی را به خود اختصاص داد. شاخص این گروه در هفت روز معاملاتی اخیر نیز رشد 4/5 درصدی را تجربه کرده است. از ابتدای زمستان رشد دسته جمعی صنایع بورسی با خوش‌بینی‌های به وجود آمده درخصوص روند رو به بهبود اقتصاد کشور در سال‌های آتی رقم خورد. در این شرایط سایه سنگین رکود بیش از دو ساله بازار مسکن مانع از رشد شاخص گروه انبوه‌سازی شد. عدم موفقیت شرکت‌های انبوه‌سازی در فروش پروژه‌ها خود در سالیان اخیر تعدیلات منفی شرکت‌های این گروه را به دنبال داشته است. به این ترتیب، با رکود بازار مسکن و ساخت و ساز، این شرکت‌ها در رسیدن به سودهای برآوردی ابتدای سال خود موفق نبودند. در این شرایط، بدبینی درخصوص کاهش سود محقق شده این شرکت‌ها نسبت به برآوردهای اولیه همچنان در میان فعالان بازار مشاهده می‌شود.

با این حال، تلاش دولت برای خروج از رکود فعلی مسکن همچنان امید‌ها نسبت به این بازار و صنایع وابسته بورسی را زنده نگه داشته است. وام‌های با سقف 80 میلیون تومان با سپرده‌گذاری متقاضیان در اواخر خرداد سال جاری در کنار افزایش سقف وام مسکن از محل اوراق تسهیلات بانک مسکن و همچنین انتشار اخباری مبنی بر احتمال تصویب وام 100 میلیونی برای مسکن با سودهای کمتر و جذاب تر همگی از عواملی هستند که احتمالا می‌توانند موجب رونق معاملات بازار مسکن شوند. نیم نگاهی به چشم انداز اقتصادی کشور و احتمال همگام شدن بازار مسکن با اقتصاد به‌عنوان یکی از بخش‌های مهم اقتصاد از مواردی است که تور حمایتی از قیمت سهام شرکت‌های انبوه‌سازی را ایجاد کرده است. در روز گذشته نیز به نظر می‌رسد در شرایط اصلاحی کل بازار توجه معامله‌گران به نمادهای انبوه‌سازی رشد قیمتی سهام این گروه را به دنبال داشت. در این گروه «وساخت» بیشترین رشد قیمتی را در میان هم گروه‌ها ثبت کرد. در این نماد در حالی که 5 درصد از حجم معاملات خرید را معامله‌گران حقوقی به خود اختصاص داده بودند، فروش 6 درصدی این گروه از معامله‌گران را نیز شاهد بودیم.