به گفته کارشناسان این اقدام در زمینه حمایت از تولید داخلی انجام شده و از واردات بی‌رویه محصولات فولادی به کشور جلوگیری خواهد شد.

۴ محصول فولادی مشمول ارز متقاضی

بخشنامه سازمان توسعه تجارت حکایت از این دارد که از این پس ۴ محصول فولادی، ارز مبادله‌ای دریافت نخواهند کرد.

سازمان توسعه تجارت ایران در بخشنامه‌ای به تمامی سازمان‌های صنعت، معدن و تجارت استان‌ها ابلاغ کرده، از تاریخ ابلاغ، اختصاص ارز مبادله‌ای به هر میزان به منظور واردات تعرفه‌های یادشده ممنوع است.

بر این اساس میزان تعرفه ۴دسته از اقلام فولادی اعلام شده به ترتیب شامل میله‌های گرم نوردشده، به صورت تومارهای نامنظم پیچیده شده از فولاد تندبر با تعرفه ۱۰درصد، مفتول از فولاد فنری کرم سیلیکون با تعرفه ۱۰درصد، مفتول از فولاد فنری کرم وانادیو با تعرفه ۱۰درصد و مفتول‌های ممزوج سردکشیده شده، آتیل و فسفاته شده به‌صورت کلاف به قطر ۵ تا ۳۵ میلی‌متر با تعرفه ۴درصدی هستند که از این پس مشمول ارز متقاضی خواهند بود.

حمایت از تولید داخل

معاون کل سازمان توسعه تجارت ایران با بیان اینکه باید از تولیدات داخلی حمایت کرد  گفت: منابع ارزی ما بسیار محدود است و باید این منابع ارزی را به بهترین نحو مدیریت کنیم از این‌رو ارز موجود در کشور را باید به کالاهایی اختصاص دهیم که ارزش‌افزوده برای تولیدات داخلی ایجاد کند زیرا این امر به نفع اقتصاد داخلی خواهد بود.

محمدرضا مودودی تصریح کرد: به عنوان کشوری که به سمت صادرات غیرنفتی حرکت می‌کنیم باید تلاش کنیم تا از تولید داخلی حمایت کنیم. یکی از مبناهای اصلی برای حذف ارز مبادله‌ای این است که کالایی که با ارز مبادله‌ای وارد می‌شود به‌طور مسلم بر تولید داخلی تاثیر می‌گذارد.

مودودی عنوان کرد: در همین زمینه دولت به کالاهایی ارز مبادله‌ای اختصاص می‌دهد که جزو کالاهای اساسی است و ما به نحوی به آنها نیاز داریم و توان تولید داخل برای این کالاها کم است.

وی افزود: درواقع برای این‌دسته از کالاها نباید رقیب ایجاد شود تا توان تولید داخل را حفظ کنیم اقلامی که در کشور توان تولید آنها را داریم ضمن اینکه درنهایت سازمان توسعه تجارت درباره این موضوع تصمیم می‌گیرد و ما این موضوع را به سازمان‌ها و نهادهای مختلف ارائه کردیم و نظرهای کارشناسی آنها نیز بررسی می‌شود و سازمان توسعه تجارت از این نظرها استفاده کرده و تصمیم نهایی اعمال می‌شود.

جلوگیری از واردات بی‌رویه

مرتضی آقاجانی، مدیرعامل شرکت «ام‌ام‌ای» نیز در درباره این موضوع معتقد است: تفاوت ارز مبادله‌ای و ارز آزاد زیاد نیست و چند درصد است و درواقع این اقدام یعنی حذف ارز مبادله‌ای از این ۴ محصول می‌تواند کمک کند تا بازار داخلی کشور حفظ شود.

در همین حال مدیرعامل فولاداکسین نیز اظهار کرد: اگر قرار باشد مواد اولیه را با ارز آزاد وارد کنیم قدرت رقابتی خود را از دست می‌دهیم؛ اختصاص ارز مبادله‌ای به کالاها در مواردی اقدام مناسبی
 به شمار می‌رود به عنوان مثال می‌توان میلگرد یا پروفیل را با ارز مبادله‌ای وارد کرد.

عزیز قنواتی تصریح کرد: حذف ارز مبادله‌ای برای جلوگیری از واردات بی‌رویه و دامپینگ مناسب است زیرا به تولید داخلی کمک می‌کند.

عزیر قنواتی افزود: در صورتی که محصولات با ارز مبادله‌ای وارد شود قیمت تمام‌شده این محصولات پایین تر از کشورما است بنابراین کشورهای وارد کنند سود می‌برند از این‌رو ارز مبادله‌ای باید حذف شود اما دولت باید برای برخی از صنایع ارز مبادله‌ای را به عنوان مسکن برای واردات اختصاص دهد.

تاثیر حذف ارز مبادله‌ای بر بازار داخلی

حذف ارز مبادله‌ای باعث حمایت از تولید داخل می‌شود زیرا واردات فولاد با ارز آزاد که افزایش قیمت محصولات فولادی را همراه دارد باعث می‌شود تا بر توان داخلی و استفاده از محصولات داخلی تکیه شود.

در همین زمینه عضو اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن به صمت گفت: حذف ارز مبادله‌ای در بازار داخلی فولاد تاثیرگذار است و باعث می‌شود مصرف‌کننده داخلی به جای واردات فولاد با ارز آزاد که منجر به افزایش قیمت محصولات فولادی می‌شود به سمت تولید داخل حرکت کند.

کیوان جعفری طهرانی اظهار کرد: ارز آزاد ۱۲ تا ۱۵ درصد بالاتر از ارز دولتی است و این امر تاثیر زیادی بر قیمت محصولات نهایی وارداتی دارد.

جعفری طهرانی بیان کرد: قیمت محصولات فولاد چینی ۳۰ تا ۴۰درصد پایین‌تر از قیمت‌های تولیدات داخلی است و این امر ممکن است در بازار مصرف داخلی تاثیری که انتظار می‌رود را نداشته باشد زیرا به همان نسبت قیمت محصولات چینی و خارجی پایین‌تر بوده و تنها راه اختصاص عوارض وارداتی است که تصویب شده است.

وی گفت: مجموع تخصیص عوارض وارداتی برای فولاد و نبود عرضه رقابتی برای واردات باعث می‌شود که اختلاف قیمت ۴۰ درصدی که بین محصولات فولادی چینی و داخلی است متعادل شود و مصرف بازار داخلی به سمت فولاد کشور می‌رود.

عضو اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن عنوان کرد: تاثیری که حذف ارز مبادله‌ای دارد در زمینه بازار داخلی است و در صادرات تاثیری ندارد زیرا در خارج از کشور مفهوم رقابت آزاد نداریم و قیمتی که در داخل کشور تولید می‌کنیم باید رقابتی باشد تا بازار را به‌دست آوریم.

جعفری طهرانی خاطرنشان کرد: قیمت محصولات فولاد داخل ۴۰ درصد بالاتر از محصولات خارجی است و به این دلیل با وجود عوارض برای واردات بازهم واردکننده به واردات محصول اقدام می‌کند؛ درحال‌حاضر نیز اختصاص ارز رقابتی باعث می‌شود این ۱۰ یا ‌۱۵درصد فاصله از بین برود و از سویی نیز ۲۰یا ۲۵درصد عوارض وارداتی می‌گذارند و این ۴۰درصد بالانس می‌شود.