بیش از دوماه از اجرای برنامه جامع اقدام مشترک می گذرد و برجامِ در این مدت، توانسته است بسیاری از گره هایی که پیش از این «کور» به نظر می رسید را باز کند.
گرچه آثار اجرای برجام هنوز برای مردم عینی نشده و به عبارتی خود را در جامعه نشان نداده، اما بسیاری از تحرک های دو ماه گذشته از جمله تحرک در مسیر توسعه مبادلات تجاری، جذب سرمایه گذاری، گسترش روابط پولی و بانکی و همچنین گسترش همکاری های بین المللی در صنعت خودرو بوده است.
در این مدت، دوباره نام شرکت های مطرح خودروساز تیتر رسانه ها شد؛ خودروسازان داخلی خبر مذاکره با شرکت های خارجی را اعلام کردند و شرکت های خارجی برای عقب نماندن از رقبا، ایران را در اولویت سفرهای خود قرار دادند.

** بازگشت پژو
هاشم یکه زارع مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو آذرماه امسال و در شرایطی که هنوز برجام اجرایی نشده بود، از مذاکره با یک خودروساز اروپایی برای تولید محصولی مشترک خبر داد و تاکید کرد: «فعلا نمی توانم نام آن خودروساز را ببرم، فقط در این حد بدانید که اروپایی است و امسال حتما امضا خواهد شد».
با اجرای برجام، «شرکت پژو» به عنوان طرفِ مذاکره ایران خودرو معرفی شد و از آنجا که زمینه همکاری ها پیش از اجرای برجام آماده شده بود، قرارداد ایران خودرو و پژو در کوتاه ترین زمان به امضا رسید؛ قراردادی که بر مبنای آن شرکتی مشترک برای تولید محصولی مشترک در ایران راه اندازی می شود و همچنین میزان غرامت پژو به ایران خودرو و نحوه پرداخت آن نیز مشخص شده است.
خبر امضای قرارداد ایران خودرو و پژو البته با حواشی گسترده ای روبرو بود؛ برخی سابقه گذشته پژو و ترک ایران در شرایط تحریم را یادآوری می کردند، برخی به نحوه پرداخت غرامت ها انتقاد داشتند و برخی نیز گلایه می کردند که چرا محصولات قدیمی پژو قرار است در ایران تولید شود.
در این ارتباط، سکوت وزارت صنعت، معدن و تجارت و همینطور شرکت ایران خودرو شرایط را برای موج سواری و شایعه سازی برخی مخالفان دولت فراهم کرد اما نشست خبری مدیرعامل ایران خودرو و تشریح مفاد این قرارداد، این شرایط را تغییر داد.
مدیرعامل ایران خودرو در نشست خود چند خبر مهم را اعلام کرد که از جمله می توان به تولید مشترک سه محصول 208، 2008 و 301 در ایران، تعیین 427 میلیون یورو غرامت پژو به ایران خودرو و همچنین ساز و کار تسویه مطالبات ایران خودرو از پژو اشاره کرد.
یکه زارع در این ارتباط گفت: به دلیل سابقه همکاری با شرکت پژو، مذاکره با این شرکت را البته با رویکردی کامل متفاوت با گذشته در دستور کار قرار داده ایم که نتیجه یکسال و نیم مذاکره، به انعقاد قراردادی منجر شد که بر اساس آن، منافع کشور و ایران خودرو به درستی و به صورت کامل در نظر گرفته شده است.

** امضای قرارداد تجاری و سواری با بنز در نیمه نخست سال آینده
شرکت «بنز» نیز که پیش از این در زمینه مونتاژ سواری با شرکت ایران خودرو و در زمینه تولید خودروهای تجاری با شرکت ایران خودرو دیزل همکاری داشت و در شرایط تحریم، همکاری با این شرکت حتی در سطح نمایندگی فروش و خدمات پس از فروش نیز قطع شده بود، با اجرای برجام دوباره به ایران بازگشت.
در ارتباط با همکاری های بین المللی در زمینه خودرو، مدیرعامل گروه صنعتی ایران خودرو در آخرین هفته سال 94 از امضای قرارداد در حوزه خودروهای تجاری و سواری با شرکت مرسدس بنز در نیمه نخست سال 95 خبر داد.
علاوه بر این، در آخرین هفته بهمن ماه امسال نیز دور جدید همکاری های گروه صنعتی ایران خودرو با شرکت مرسدس بنز آلمان آغاز شد و نماینده انحصاری فروش و خدمات پس از فروش این شرکت در ایران، قرارداد همکاری خود را با شرکت بنز امضا کرد.
قرار است سال آینده بین یک هزار و 500 تا دو هزار دستگاه خودرو بنز در کلاس های مختلف وارد کشور شده و به مصرف کنندگان عرضه شود.
بنز سواری کلاس C در گذشته در ایران مونتاژ می شد و اکنون با آغاز همکاری ها در سطح نمایندگی فروش و خدمات پس از فروش، مطالعات امکان سنجی و محاسبات اقتصادی تولید خودروهای سواری بنز در ایران آغاز شده و انتظار می رود در گام های بعدی به مونتاژ و تولید ارتقا پیدا کند.

** مذاکره برای معرفی محصولات جدید ژاپنی
در کنار مذاکره و امضای قرارداد خودروسازان داخلی با شرکت های اروپایی، شرکت بهمن موتور مذاکرات خود را با شرکای آسیای شرقی خود آغاز کرده است.
«حمیدرضا داود زاده» مدیرعامل شرکت بهمن موتور در این ارتباط اعلام کرد: در حال حاضر شرکت بهمن موتور با شرکت های خودروساز مزدا (MAZDA)، ایسوزو (ISUZU) و اف.ای.دبلیو(FAW) همکاری دارد که برای محصولات جدید مذاکراتی با برخی از این خودروسازان در حال انجام است.
شرکت بهمن موتور متعلق به گروه بهمن، یکی از شرکت های تولید خودرو در کشور است که ماموریت آن، تولید و مونتاژ خودروهای سواری مزدا2، مزدا3 ، سواری آسا B50، وانت مزداکارا (تک کابین و دو کابین مزدا)، وانت لوکس (تک کابین و دو کابین/ دو دیفرانسیل کاپرا) و مینی تراک است؛ به گفته مدیرعامل شرکت بهمن موتور، مذاکره این شرکت با خودروسازان خارجی سه ماه آینده نهایی می شود.
همکاری با شرکت های ژاپنی تنها به گروه بهمن خلاصه نمی شود و ایران خودرویی ها نیز به دنبال تولید محصولات جدید ژاپنی هستند؛ مدیرعامل ایران خودرو در ارتباط همکاری با شرکت های ژاپنی اعلام کرد: سال های گذشته با شرکت سوزوکی فقط روی محصول ویتارا همکاری داشته ایم اما قصد داریم تولید محصول های دیگری از این خودروساز مانند سوئیفت، ویتارای جدید و سیاز نیز به انجام برسد.

** دوئل ایران خودرو و سایپا برای همکاری با رنو
شرکت خودروسازی فرانسوی رنو از دیگر شرکت های طرف مذاکره است؛ این شرکت که یکی از 10 شرکت بزرگ خودروساز جهان به شمار می آید که با ایران خودرو و سایپا، همکاری داشته است و اکنون در زمان بازگشت، هر دو شرکت مدعی هستند که با رنو همکاری داشته اند و قصد ادامه همکاری دارند.
سابقه رنو در ایران به همکاری با هر دو خودروساز بزرگ ایران برمی گردد؛ زمانی که پلتفرم ال 90 برای تولید در اختیار هر دو شرکت قرار گرفت.
مدیرعامل ایران خودرو پیش از این، با بیان اینکه در انتظار پیشرفت قرارداد شرکت سایپا با رنو هستیم تا پس از آن، مذاکرات خود را با رنو پیگیری کنیم، گفت: شرکت رنو سابقه همکاری با خودروسازان ایرانی دارد و پس از پایان مذاکره با سایپا، ما با رویکرد و استراتژی مشخص با آنها مذاکره خواهیم کرد که در صورت توافق، از تولیدهای مشترک با رنو در سبد محصول های ایران خودرو استفاده خواهیم کرد.
در مقابل، مذاکره درباره همکاری شرکت های خودروسازی رنو و سایپا در حال انجام است و گفته می شود احتمالا مذاکرات این دو شرکت تا سه ماه آینده نهایی شود.

** همکاری مجدد سیتروئن و سایپا
همکاری با رنو، تنها همکاری بین المللی سایپا به شمار نمی آید و سیتروئن فرانسوی نیز شریک قدیمی سایپا است که بعد از رفع تحریم ها دوباره همکاری های خود را با این شرکت آغاز خواهد کرد.
حضور سیتروئن در ایران از سال 1346 در شرکت سایپا شروع شد و همراهی سیتروئن سالها ادامه پیدا کرد تا زانتیا در سایپا به خط مونتاژ رسید؛ این روابط در سال های گذشته با وقفه ای همراه شد و اکنون دوباره حضور دوباره در ایران، روی میز مدیران سیتروئن قرار گرفته است.
کریستوف کمار عضو هیات مدیره شرکت PSA ( پژو سیتروئن فرانسه ) و مدیر اجرایی این شرکت در خاورمیانه و آفریقا در همایشی که اسفندماه امسال در تهران برگزار شد حضور یافت و از آغاز فصل نوین همکاری پژو سیتروئن با سایپا خبر داد.
وی افزود: سیتروئن امسال جشن 50 سالگی همکاری خود با شرکت سایپا را جشن گرفته و فصل جدیدی از همکاری با سایپا را آغاز خواهد کرد که این همکاری در قالب ایجاد یک شرکت جدید با سرمایه گذاری مشترک انجام خواهد شد.

** ورود ایتالیایی ها به خودروسازی ایران
ایران خودرو با شرکت خودروسازی فیات، به عنوان بزرگ ترین خودروساز ایتالیا و ششمین خودروساز بزرگ جهان نیز پای میز مذاکره نشست و فیات بعد از پژو، رنو و سوزوکی، چهارمین شریک ایران خودرو معرفی شد.
مدیرعامل ایران خودرو در این زمینه اعلام کرد بزودی مذاکرات برای عقد قرارداد با شرکت فیات ایتالیا آغاز می شود و ممکن است فیات به شریک اصلی این شرکت تبدیل شود.
در فرصت کوتاهی که از اجرای برجام می گذرد، می توان عملکرد خودروسازان در زمینه مذاکره با خودروسازان خارجی را مثبت ارزیابی کرد؛ با این حال، باید منتظر عملی شدن این مذاکرات نشست و البته، ارتباط با خودروسازان بزرگی همچون تویوتا و فولکس واگن را فراموش نکرد.