مسعود کرباسیان گفت: عملکرد گمرک در سال ۹۴ از چند جهت قابل توجه و بررسی است و با توجه به اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، تمایل کشورها به برقراری ارتباط گمرکی و تجاری با ایران به نحو محسوسی افزایش یافت و سطح دیدارها و گفت‌وگوهای مقامات گمرکی کشورهای مختلف با مسئولان گمرک ایران در مقایسه با سال‌های قبل از آن، به‌ویژه در دوره فعالیت دولت‌های نهم و دهم به شدت بالا رفت.

کرباسیان اظهارداشت: علاوه بر این تفاهمات زیادی در جهت رشد همکاری‌های گمرکی و تجاری صورت گرفت که نتایج آن در سال ۹۵ و سال‌های بعد می‌تواند زمینه بهبود ارتباطات و مناسبات اقتصادی و تجاری ایران با کشورهای جهان را فراهم کند.

وی گفت: علاقه‌مندی گمرکات کشورهای مختلف به ایجاد و توسعه روابط با گمرک ایران و رقابت آنها برای امضای یادداشت تفاهم‌های جدید از یک سو و اجرایی کردن موافقت‌نامه‌های قبلی همکاری گمرکی از سوی دیگر نشان‌دهنده اهمیت ایران و وجود ظرفیت‌های فراوان آن برای توسعه همکاری‌های تجاری و اقتصادی است به‌طوری که می‌توان گفت ایران در سال ۹۴ به‌خصوص دوره پسابرجام کانون گفت‌وگوهای منطقه‌ای و جهانی برای بسط مناسبات سیاسی و اقتصادی بوده است.

کرباسیان افزود: در این سال طرح‌ها و برنامه‌های ویژه‌ای در جهت گسترش همکاری‌های بین‌المللی مرتبط با فعالیت‌های بازرگانی و تجاری آغاز شد که پروژه تیر الکترونیکی با مشارکت و همکاری گمرک ایران، اتحادیه بین‌المللی حمل‌ونقل جاده‌ای (IRU) و اتاق بازرگانی از آن‌جمله است.

وی ادامه داد: این پروژه که از جدیدترین برنامه‌های سازمان ایرو است، به‌عنوان نمونه برای اولین‌بار در سطح کشورهای منطقه بین ایران و ترکیه عملیاتی شده و مورد تمجید سازمان جهانی گمرک و دیگر مجامع ذی‌ربط قرار گرفته است.

رئیس کل گمرک ایران گفت: طرح کارشناسی متمرکز یا کارشناسی مجازی یکی دیگر از اقدمات اساسی در سال ۹۴ است که اجرای آن علاوه بر ایجاد سهولت در کار رسیدگی به اظهارنامه‌های الکترونیکی، موجب شفافیت و سلامت بیشتر در روند کار گمرک و افزایش درآمد دولت شده است و در حال حاضر بالغ بر ۲ هزار اظهارنامه در گمرکات از این طریق ارزیابی و رسیدگی می‌شود.

وی اعلام کرد: این طرح از پیشرفته‌ترین طرح‌های گمرکی در چارچوب فناوری IT است که امکان ارزیابی اسناد ارائه‌ شده از سوی صاحب کالا در هر یک از گمرکات کشور را فراهم می‌ کند و زمینه سوءاستفاده احتمالی در قالب رابطه‌ بین ارباب‌رجوع و کارمند گمرک را از بین می‌برد. همچنین گمرک ایران از مهم‌ترین پروژه گمرکی در تعیین ارزش کالاها رونمایی کرد و با اجرایی شدن این پروژه با عنوان تعیین شناسه ارزش واحد کالا (TSC) ارزش کالاها با استفاده از سامانه جامع گمرکی به‌صورت آنلاین تعیین می‌شود.

کرباسیان گفت: در بعد داخلی نیز امضای تفاهم‌نامه‌های همکاری بین گمرک و سازمان‌های همجوار با هدف فراهم کردن شرایط مطلوب‌تر برای ترخیص سریع و بموقع کالاها و اقلام مورد نیاز جامعه به‌ویژه کالای حساس و اساسی را باید از رویدادهای قابل توجه گمرک در سال ۹۴ به حساب آورد، اما مهم‌تر از همه اینها سامانه یکپارچه امور گمرکی است که از اواخر سال ۹۲ اجرای آن در رویه‌های مختلف گمرکی آغاز شد و با توسعه و تکمیل آن در سطح گمرکات اجرایی، تحولی اساسی و بنیادین در روش‌های اجرایی و عملیاتی گمرک به‌وجود آمد. اکنون به‌طور تقریبی بیش از ۷۰ درصد از گمرکات این سامانه را اجرایی کرده و بالغ بر ۹۵ درصد از عملیات ترخیص کالا در قالب آن و به شیوه الکترونیکی انجام می‌شود.

رئیس کل گمرک ایران گفت: از دیدگاه کارشناسان مسائل تجاری و بنابر اظهار بسیاری از فعالان اقتصادی، مهم‌ترین نتیجه و اثر حرکت گمرک در اجرای سامانه‌های مبتنی بر فناوری IT و ICT، سرعت و سهولت در فرآیند ترخیص کالا، کاهش زمان و هزینه امور گمرکی، شفاف‌سازی چرخه مالی، جلوگیری از جعل اسناد و مدارک، فراهم شدن شرایط برای اخذ واقعی عوارض و مالیات گمرکی و افزایش درآمد دولت است، اما در عین حال کاستی‌ها و نواقصی هم در این زمینه وجود دارد که قطع گاه و بی‌گاه سیستم به علت ضعف زیرساخت‌های ارتباطی از آن ‌جمله است.

وی افزود: بودجه و اعتبارات خوبی برای تجهیز گمرکات به امکانات فنی و دستگاه‌های کنترلی مورد نیاز و همچنین تأمین نسبی رفاه و معیشت کارکنان، علی‌الخصوص کارکنان گمرکات مرزی اختصاص یافته است. در تازه‌ترین اقدام با پیگیری و تلاش‌های صورت گرفته ۳۵ درصد به حقوق کارکنان گمرک افزوده شد که امیدواریم در آینده نیز بتوانیم در این جهت اقدامات مؤثری انجام دهیم.

کرباسیان افزود: از سوی دیگر با توجه به همدلی و همسویی بیشتر دولت و مجلس دهم و همچنین فراهم شدن بستر مناسب برای حضور شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران اروپایی در ایران، یقیناً میزان ورود کالاهای سرمایه‌ای و واسطه‌ای و در کل تبادلات تجاری ایران با کشورهای خارجی در سال ۹۵ افزایش خواهد یافت و این موضوع به‌طور مستقیم گمرکات کشور را تحت تأثیر قرار خواهد داد. بنابراین از هم‌اکنون باید ضمن افزایش آمادگی خود برای ارائه خدمات روا‌ن‌تر و سریع‌تر به فعالان تجاری و بنگاه‌های اقتصادی، به سمتی حرکت کنیم که با ایجاد و توسعه گمرک مجازی، سطح خدمات خود را افزایش داده و متناسب با نیازهای آینده برنامه‌ریزی کنیم.

کرباسیان گفت: موضوع قاچاق کالا و مواد مخدر است که به عقیده من عملکرد گمرک در این زمینه با وجود همه مسائل و مشکلات، مثبت بوده و به‌خصوص در کشف پیش‌سازهای مواد مخدر و اخیراً کشف قاچاق انسان، گمرک موفقیت‌های زیادی داشته است. اما از آنجا که در پاره‌ای مواقع خدمات کارکنان گمرک در این بخش نادیده انگاشته شده و از دایره انصاف خارج می‌شود باید خاطرنشان ‌کنم که علی‌رغم کمبود امکانات و تجهیزات فنی در گمرک، هیچ کالایی از مبادی رسمی و گمرکی کشور به‌صورت غیرقانونی و قاچاق وارد یا خارج نمی‌شود و برای یافتن سرنخ قاچاق باید به سراغ جاهای دیگر رفت.