نادعلی اسماعیلی دهج درباره چارچوب شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی معدن ایران نیز گفت: این شورا متشکل از ۱۱ نفر شامل ۴ متخصص معدن، ۳زمین‌شناس، ۲ نقشه‌بردار و ۲ متخصص متالوژنی از استان‌های مختلف کشور است. اسماعیلی‌دهج با بیان اینکه سازمان نظام مهندسی معدن ایران یک سازمان قانون‌مدار است در ادامه افزود: این سازمان ۳۵هزار نفر عضو دارد که از این تعداد حدود ۹هزار نفر در رشته‌های معدن و زمین‌شناسی، نقشه‌برداری و متالورژی استخراجی تایید صلاحیت شده‌اند.

به گفته وی سازمان نظام مهندسی معدن ایران که مدت کوتاهی از آغاز دوره پنجم آن می‌گذرد، تعامل خوبی با بخش‌های مختلف همچون وزارت صنعت، معدن و تجارت دارد. در این مدت سعی شده نقاط ضعف و قوت شناسایی شود تا ضمن رفع نواقص موجود، به سمت بیشتر کردن نقاط مثبت موجود در سازمان نظام مهندسی معدن پیش برویم.

اسماعیلی دهج یکی از برنامه‌های سازمان نظام مهندسی معدن ایران را آموزش و پژوهش دانسته و افزود: با ارتقای سطح دانش و کارآیی مسئولان فنی و همچنین کارگران معدن، بهره‌وری معدن بالا خواهد رفت. وی بر این باور است که با افزایش توانمندی مسئولان فنی، بهره‌برداران معادن نیز حضور مسئولان فنی را به عنوان یک نکته مثبت قلمداد خواهند کرد و دیگر نگاه آنها به مسئولان فنی، به شکل یک موضوع تحمیلی نخواهد بود.

رییس سازمان نظام مهندسی معدن ایران با اشاره به اینکه آیین‌نامه‌ها و قوانین تدوین شده از سوی این سازمان در دست اجراست، اظهار کرد: از سوی هیات عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران مصوب شد تا وام‌هایی که قرار است صندوق بیمه فعالیت‌های معدنی در اختیار متقاضیان قرار دهد با تایید افراد دارای صلاحیت سازمان نظام مهندسی انجام شود.

به گفته اسماعیلی‌دهج، اقدامات بسیاری از سوی سازمان نظام مهندسی معدن ایران برای بهبود شرایط معدنکاری در کشور انجام شده است. هم‌اکنون تعداد زیادی مهندس آموزش‌یافته در حوزه معدن هستند که با حضور آنها در معادن کشور می‌توان، زمینه را برای رشد و توسعه معدنکاری کشور، همچنین افزایش ایمنی معادن فراهم کرد.

وی افزود: هم‌اکنون بعد از گذشت ۶ ماه از آغاز دور پنجم فعالیت این سازمان، از ۱۵ استان بازدید انجام شده و با مسئولان استان و معدنکاران و... نیز در تعامل بودیم تا فعالیت‌های معدنی بهینه شود. این در حالی است که به‌دلیل تعدیل نیرو از سوی وزارتخانه، هم‌اکنون در استان‌ها با کمبود کارشناس روبه‌رو هستیم. تنها راهکار برای جبران کمبود تعداد کارشناسان این است که کارهای نظارتی به سازمان نظام مهندسی معدن تفویض شود تا آنها با استفاده از نیروهای آموزش دیده این خلأ را پر کنند. رییس سازمان نظام مهندسی معدن ایران نیز گفت: در قانون معادن آمده که ۳درصد از حقوق دولتی معادن باید به سازمان نظام مهندسی معدن ایران داده شود که در این ۱۲سال که از فعالیت این بخش می‌گذرد، رقم اندکی به این بخش پرداخت شده و امید است که شاهد توجه و کمک از سوی دولت برای تامین منابع مالی برای این سازمان بزرگ باشیم.

اهمیت سازمان‌های حرفه‌ای و تخصصی کشور

معاون توسعه مدیریت، منابع و امور استان‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز در جلسه شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی معدن ایران، درباره جایگاه بخش‌های تخصصی در کشور گفت: در مجامع حرفه‌ای یکی از ابزارهای قطعی برای توسعه، توجه به بخش تخصصی و فنی در حوزه‌های مختلف از کشاورزی گرفته تا معدن بوده و این در حالی است که در ایران حوزه‌های تخصصی و حرفه‌ای با سابقه طولانی محدود هستند.

به گفته محمدرضا فیاض گروه‌های تازه تاسیس که مدت زمان زیادی از فعالیت آنها نگذشته، شناخت کمتری از آنها در کشور وجود دارد. وی با بیان اینکه ایران از لحاظ جغرافیایی و اقلیمی جزو کشورهای کم نظیر است، معادن و ذخیره‌های معدنی ایران را به عنوان یکی از شاخص‌های مهم در اقتصاد دانست و افزود: با وجود در اختیار داشتن ذخایر فراوان از مواد معدنی، شاهد مهجور ماندن این بخش و از آن بیشتر متخصصان این حوزه هستیم و باید توجه بیشتری به این حوزه داشته باشیم.

معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ادامه گفت: در دهه‌های اخیر توجه به بخش معدن بیشتر شده که نتیجه آن دیده شدن و شناخته شدن فعالیت‌های معدنکاری است؛ البته باید تلاش بیشتری برای معرفی معدن و ظرفیت‌های موجود در حوزه تخصصی آن انجام شود. وی بر این باور است که باید بخش معدن کشور و فعالان این حوزه همچون سازمان نظام مهندسی معدن کشور به جایگاه واقعی خود دست پیدا کنند. حال برای محقق شدن آن، دولت می‌تواند اثرگذار و یاری‌دهنده این بخش باشد.

فیاض با بیان اینکه باید نقش و فعالیت متخصصان سازمان نظام مهندسی معدن مورد توجه قرار گیرد، گفت: همانگونه که عموم جامعه تنها به پزشکانی که مورد تایید سازمان نظام پزشکی است اعتماد می‌کنند، باید در بخش معدن و نظام مهندسی نیز این مهم عملیاتی شود؛ یعنی متخصصان بخش معدن همگی از سوی سازمان نظام مهندسی معدن تایید شوند و با دست پیدا کردن به تخصص بالا در فعالیت‌های معدنی، بتوانند اعتماد جامعه معدنی را جلب کنند.

وی معتقد است با صرف انرژی و زمان، سطح معدنکاری در کشور افزایش می‌یابد و در نتیجه از معدنکاری سنتی فاصله خواهیم گرفت. در این راه، فعالان حوزه معدن همچون متخصصان سازمان نظام مهندسی معدن، راه نسبتا طولانی برای فرهنگ‌سازی و آشنا کردن عموم جامعه و به‌ویژه بومی‌های منطقه با معدنکاری پیشرفته و براساس اصول را دارند؛ زیرا بومیان مناطق معدنی که به این کار علاقه‌مند هستند آشنایی کافی با معدنکاری حرفه‌ای ندارند و باید برای آنها زمان صرف کرد.

تثبیت جایگاه متخصصان معدنی

به گفته فیاض باید جایگاه متخصصان در کشور تثبیت شود. در این میان به نظر می‌رسد نقش متخصصان سازمان نظام مهندسی معدن ایران بسیار مهم است و آنها نقش فراجناحی دارند. معاون توسعه مدیریت، منابع و امور استان‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت بر این باور است که علاوه بر تمرکز روی نتایج حاصل از فعالیت‌های اقتصادی، فرهنگی و تخصصی برای معدن ایران، باید نگاهی به دیگر کشورها نیز داشته باشیم.

وی با بیان اینکه تاثیرگذاری متخصصان معدنی ایران در تصمیم‌های جهانی باید مدنظر قرار گیرد در ادامه افزود: سازمان نظام مهندسی معدن ایران علاوه بر فعالیت‌های داخلی باید در دیگر کشورها نیز حضور پیدا کنند. کشوری همچون افریقا با وجود در اختیار داشتن ذخایر معدنی فراوان، از دانش فنی و فناوری بی‌بهره است و گزینه مناسبی برای ورود بخش معدن ایران و حضور متخصصان ایرانی خواهد بود.

فیاض گفت: با توجه به اینکه برای حضور مهندسان نظام مهندسی معدن در دیگر کشورها مشکلاتی وجود دارد می‌توان از دولت کمک گرفت یا از طریق کمیسیون‌های مختلف که در کشورهای خارجی برگزار می‌شود و هیات‌های ایرانی نیز حضور دارند رایزنی لازم را برای اجرای فعالیت‌های تخصصی در حوزه معدن انجام داد. زیرا درنهایت زمانی که پروژه‌های معدنی از سوی متخصصان ایرانی انجام شده و مورد تایید جهانی قرار گیرد، بعد از آن راه برای گسترش فعالیت‌های تخصصی باز خواهد شد.

به گفته فیاض، در شرایط کنونی که زمینه برای حضور در دیگر کشورها فراهم شده باید فرصت را غنیمت شمرد. وی پیشنهاد کرد: زمانی‌که مدیران دولتی به دیگر کشورها می‌روند از سازمان نظام مهندسی معدن نیز نمایندگانی با آنها همراه شوند. به این ترتیب آنها با حضور در این کشورها با فعالان حوزه معدن کشورهای میزبان ارتباط برقرار کرده و بستر لازم را برای همکاری مشترک فراهم کنند.

تغییر دیدگاه‌های مهندسان ایرانی

فیاض گفت: به طور قطع حضور در کشورهای خارجی و ایجاد ارتباط با آنها دیدگاه‌های متخصصان ایرانی را تغییر خواهد داد و افق‌های جدیدی پیش روی آنها به‌وجود خواهدآورد و جان جدیدی در این بخش خواهد دمید. وی ابراز امیدواری کرد: سازمان نظام مهندسی معدن ایران، ماموریت خود را به درستی انجام خواهد داد و در این راه نیز دولت در صورت توان از کمک کردن به آنها دریغ نخواهد کرد. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره سهم ۳درصدی سازمان نظام مهندسی معدن از حقوق دولتی نیز گفت: تلاش خود را برای این موضوع و کمک مالی به سازمان نظام مهندسی معدن ایران انجام خواهم داد.