اخیرا عبداالناصر همتی -رئیس سابق شورای هماهنگی بانک‌ها - در زمان خروج از شبکه بانکی و رفتن به بیمه مرکزی این خبر را داد که قرار بوده بانک‌ها تا یکی دو هفته آینده برای توافق در راستای کاهش نرخ سود بانکی تشکیل جلسه دهند.

وی اعلام کرد که با توجه به بالابودن نرخ سود بر این عقیده است که نرخ باید تا 16 و حتی 15 درصد کاهش یابد.

این در حالی است که نرخ سود بانکی اعم از تسهیلات و سپرده در سال گذشته یک بار در اردیبهشت‌ماه و بار دیگر در اسفندماه کاهش یافت و بانک‌ها موظف به اجرای مصوبه‌ای مبنی بر سود روزشمار 10 درصد و سالانه 18 درصد در سپرده و همچنین سود تسهیلات تا 24 درصد شده بودند.

گرچه درحدود سه ماه گذشته از این مصوبه شورای پول و اعتبار گزارش‌های بانک مرکزی و حتی بررسی‌های میدانی حاکی از انطباق سود اکثر بانک‌ها و موسسات با نرخ‌های جدید بوده و به نظر می‌رسد شبکه بانکی این‌بار نسبت به دوره‌های گذشته به‌طور منظم‌تری سودهای مصوب را اجرا کرده است، اما در این بین همچنان هستند موسسات مجازی که از مجموعه شبکه بانکی پیروی نکرده و نرخ‌هایی متفاوت در رقابت با بانک‌ها اجرا می‌کنند.

یکی از این موسسات دارای مجوز در مقابل درخواست برای گشایش حساب سپرده اعلام می‌کند که کف سود پرداختی برای سپرده‌های بلندمدت 24 درصد است که البته اگر مشتری سقف سپرده‌های خود را تا 50 میلیون تومان افزایش دهد، سود 28 درصد به آن تعلق خواهد گرفت.

جالب اینجاست که حتی عنوان می‌شود تا پیش از سال جدید سودهای پرداختی تا 32 درصد نیز بوده است. در عین حال که در مقابل این سوال که آیا با توجه به احتمال کاهش نرخ سود ممکن است نرخ های فعلی تغییر کند، عنوان می‌کنند که حتی اگر نرخ ها کاهش یابد حتما نرخ سود در این موسسه چند درصد بالاتر از بانکها و موسسات دیگر است. مسوول شعبه به صراحت اعلام می کند که ما بیشترین نرخ سود را در شبکه بانکی پرداخت می‌کنیم!

رفتار تخریبی این موسسات مجاز در حالی است که پیش تر بیشترین اختلال در اجرای سود از سوی موسسات غیرمجاز ایجاد و موجب خروج سپرده از بانکها و حرکت به سمت این موسسات می شد که سودهای جذاب تری برای مشتریان داشتند. رفتاری که تحریک بانکها را برای خروج از اجرای سودهای مصوب به همراه داشته و در مجموع رقابتی مخرب ایجاد می‌کرد. اما اکنون برخی موسسات مجاز هستند که نقش غیر مجازها را در رقابت مخرب بازی می کنند.

اما در مقابل در بسیاری دیگر از بانک‌ها و حتی موسسات مجاز سودهای سالانه تا همان 18 درصد مصوب شورای پول و اعتبار پرداخت می‌کنند که البته هرچقدر هم میزان منابع سپرده‌گذاری بالا باشد تغییری در پرداخت سود ندارد.

این در حالی است که در دوره‌های قبل مشاهده می‌شد بانک‌ها در مقابل افزایش منابع میزان سود پرداختی را نیز افزایش می‌دادند.

با این حال در پرداخت سود روز‌شمار که حداکثر پرداختی آن 10 درصد تعیین شده گاها مشاهده می‌شود که نرخ‌ها تا مرز 18 درصد نیز افتتاح حساب می‌شود که به گونه‌ای جبران رعایت سود 18 درصد بلندمدت خواهد بود.

در حوزه تسهیلات نیز گرچه عنوان می شود که نرخ سود تا 24 درصد است ولی در برخی موارد برای وام های سنگین تر و حتی در وام های با سقف متوسط ، میزان سود دریافتی از 24 درصد بالاتر است.