کارشناسان در هفته‌های اخیر به فروکش کردن هیجانات در معاملات سهام تاکید داشتند. در این میان، حذف لیدری گروه خودرو از عوامل حمایتی این فرضیه محسوب می‌ شد. این گروه از ابتدای زمستان گذشته تا اوایل سال جاری لیدر بازار سهام بود. به‌طوری که فضای حاکم بر این گروه در کل بازار پراکنده می‌شد. از ابتدای سال جاری اما به تدریج شاهد کمرنگ شدن این فضا و حذف لیدری گروه خودرو از بازار سهام بودیم.

با وجود اینکه نشانه‌هایی از فروکش کردن هیجانات در هفته‌های اخیر در بازار مشاهده شد، در شرایط کنونی عاملی منفی برای تشدید فشار فروش از جانب لیدر پیشین، بازار را تهدید می‌کند. رسیدن خودرویی‌ها به کف حمایتی از مسائلی است که تحلیلگران نموداری به آن اشاره دارند. در حالی که در زمان صعود بازار عامل بنیادی برای حمایت از قیمت سهام این گروه وجود نداشت، در شرایط کنونی نیز، عبور از کف‌های تکنیکی قیمت سهم می‌تواند اثر معکوسی بر قیمت سهام خودرویی داشته باشد (افزایش فشار فروش).

در این میان، به نظر می‌رسد سهامداران درصدی به منظور نگه داشتن این کف‌ها از سهام حمایت می‌کنند. گرچه کارشناسان به جدا شدن راه بازار از گروه خودرویی در مسیر نزولی اشاره دارند، اما باید در نظر داشت ریزش قیمت سهام این گروه می‌تواند بر ارزش معاملات خودرویی‌ها اثر منفی داشته باشد (اثر منفی بر کل معاملات بازار). به هرترتیب در شرایط کنونی این سوال مطرح است که آیا ریزش خودرویی‌ها می‌تواند بازار را با خود همراه سازد یا خیر؟

شاخص در کف 76 هزار واحدی

شاخص کل بورس تهران با افت 60 واحدی (کمتر از 0/1 درصدی) در آخرین روز معاملاتی هفته در سطح 76 هزار و 84 واحد متوقف شد. این در حالی است که شاخص کل هم وزن (در محاسبه این نماگر نمادها اثر‌گذاری یکسانی دارند)رشد 0/1 درصدی را تجربه کرد. پیشتازی برخی از نمادهای کوچک در فضای کم نوسان بزرگان بازار عامل اختلاف میان شاخص کل و شاخص کل هم وزن است. در معاملات روز گذشته گرچه ارزش معاملات نسبت به معاملات سه شنبه با رشد 30 درصدی مواجه شد، اما آمارها همچنان به ارزش پایین معاملات نسبت به ماه‌های قبل اشاره دارد (افت 24 درصدی معاملات نسبت به میانگین یک ماه قبل). تکرار سناریوی رکود معاملاتی با فروکش کردن هیجانات در بازار سهام از موضوعاتی بوده که در سال‌های اخیر شاهد آن بوده‌ایم.

بارها در سال‌های اخیر شاهد بازگشت رکود به معاملات سهام پس از یک دوران پرشتاب رشد قیمتی بوده‌ایم. این موضوع از جمله نگرانی‌های محسوس در زمان رشدهای افسار گسیخته (زمستان گذشته) بود. در شرایط کنونی گرچه با ارزیابی از تفاوت وضعیت بنیادی شرکت‌ها نسبت به دوران رکودی پیشین کارشناسان ریزش شدید قیمت سهام را محتمل نمی‌دانند، اما فضای فرسایشی معاملات می‌تواند عاملی برای خسته شدن معامله‌گران و در نتیجه افزایش فشار فروش باشد. در این میان، کارشناسان به پایان دوره لیدرمحوری خودرو اشاره کرده بودند. خودرویی‌ها به‌عنوان گروهی که به‌طور معمول در ماه‌های گذشته بخش زیادی از ارزش معاملات روزانه را به خود اختصاص داده بودند، اثر قابل توجهی بر معاملات سایر نمادهای بازار داشتند. این موضوع در سه ماه پایانی و اوایل سال جاری کاملا مشهود بود، با این حال، در هفته‌های اخیر این شدت حساسیت به تغییرات قیمتی گروه خودرو به طرز چشمگیری کم شده بود. این موضوع را می‌توان ناشی از انتظار منطقی برای اصلاح گروه‌های مختلف متناسب با رشدهای قیمتی آنها در زمان صعود بازار دانست. بر این اساس خودرو شدت اصلاحی بیشتری را باید نسبت به سایر گروه‌ها داشته باشد. با وجود اینکه کارشناسان با تاکید بر این موضوع، تبعیت دوباره بازار از افت احتمالی قیمت خودرویی‌ها را دور از انتظار می‌دانند، اما نگرانی ناشی از همان نگاهی است که زمانی عامل اصلی رشدهای هیجانی بود.

در زمان رشدهای پرشتاب با وجود تاکید کارشناسان بنیادی بر نبود عوامل حمایتی کافی برای رشد گروه‌های پیشتاز مانند خودرو، اما برخی به دنبال روند قیمتی سهم و تحلیل‌های نموداری روی این موج‌های صعودی سوار شدند. در شرایط کنونی نیز این بار سایه تحلیل‌های نموداری بر شاخص گروه خودرو به‌عنوان لیدر پیشین این بار در جهت منفی سنگینی می‌کند. در این خصوص، فعالانی که این موضوع (توجه به تحلیل‌های تکنیکال) را مبنای خرید و فروش خود قرار می‌دهند، در شرایط کنونی به قرار گرفتن شاخص گروه خودرویی در کف حمایتی قوی اظهار‌نظر می‌کنند. به عقیده این تحلیل گران تکنیکال در صورتی که شاخص گروه از این کف قدرتمند عبور کند، احتمال تشدید فشار فروش و به دنبال آن ریزش شاخص گروه تا کف حمایتی قیمتی بعدی مورد انتظار است. این نظر کاملا به تصمیم‌گیری بر اساس حرکت‌های دسته جمعی نمادهای خودرویی‌ها مطابق با زمان ثبت جهش‌های متوالی اشاره دارد. در شرایطی که نگرانی از تشدید فشار فروش از این منظر در میان سهامداران گروه خودرویی مشاهده می‌شود، سهامداران عمده و به عبارت دیگر سرمایه گذاران درصدی شرکت‌ها در نمادهای بزرگ این گروه در‌صدد حفظ این سطوح حمایتی هستند. در این خصوص، در نماد «خساپا» سرمایه‌گذاری رنا و همچنین توسعه سرمایه رادین در معاملات سه‌شنبه با خرید یک میلیون سهم از این نماد حمایت کرده‌اند. سرمایه‌گذاری ملی ایران و همچنین توسعه صنعتی نیوان ابتکار به ترتیب اقدام به خرید 150 هزار و 2 میلیون سهم کردند. در سهام ایران خودرو نیز پلیمرهای مهندسی پیشرفته آرسام با خرید دو میلیون سهمی به حمایت از این نماد پرداخت.

عامل شوک زا به کم‌نوسانی شاخص

با وجود اینکه شاهد حمایت حقوقی‌ها برای حمایت از نمادهای بزرگ گروه خودرویی به منظور خروج از محدوده نگران‌کننده شاخص این گروه از دیدگاه تکنیکالیست‌های بازار، اما همچنان احتمال فشار فروش وجود دارد. این موضوع به خصوص در نمادی مانند «خساپا» که سهامداران آن با اضافه شدن سهام ناشی از افزایش سرمایه عطش فروش بیشتری را نسبت به سایر نمادهای این گروه دارند، بیشتر احساس می‌شود. بسیاری از سهامداران حقیقی و حقوقی با شناسایی سود فشار فروش سنگینی را در این گروه ایجاد کرده‌اند، با این حال، حمایت‌های انجام شده از سوی حقوقی‌ها با کمک خرید سهامداران خرد عاملی بوده که حتی به رشد قیمتی سهام سایپا کمک کرده است.

با همه اینها در صورتی که با عبور از کف شاخص این گروه شاهد ریزش شاخص این گروه مطابق انتظارات تکنیکالیست‌ها باشیم، ممکن است اثر این موضوع بار دیگر در بازار ملموس باشد. با وجود فاصله گرفتن از زمان لیدری بلامنازع گروه خودرویی و کم رنگ شدن این موضوع در بازار، باید به این موضوع توجه داشت که همچنان تمرکز زیادی روی این گروه وجود دارد. در این خصوص، در ماه‌های اخیر ارزش معاملات گروه خودرو با اختلاف زیادی در میان سایر گروه‌ها در صدر قرار داشته است. در این میان، بیش از 30 درصد ارزش معاملات بازار به‌طور معمول در این گروه متمرکز شده است. در شرایط کنونی در صورتی که نمادهای این گروه با نزول مواجه شوند و تقاضای سهام آن روند نزولی را در پیش گیرد، افت هر چه بیشتر ارزش معاملات مورد انتظار است. امری که می‌تواند فضای رکودی سهام را تشدید کند. پیش تر به فضای انتظاری در شرایط افت ارزش معاملات چه در سمت خرید و همچنین فروش اشاره کرده بودیم. به این موضوع اشاره شد که به منظور افزایش تقاضا در بازار سهام، انتظار برای نشانه‌هایی مثبت از عوامل بنیادی وجود دارد. در شرایط کنونی، اثر معکوسی که لیدر گذشته بر بازار خواهد گذاشت، می‌تواند عاملی برای ایجاد شوک در روند شاخص کل باشد.

احسان حاجی، کارشناس بازار سهام درخصوص روند قیمتی این گروه گفت: اگر به آخرین نمودار ثبت شده خودرویی‌ها نگاهی داشته باشیم اغلب آنها را در محدوده‌های حمایتی می‌بینیم. به‌نظر می‌رسد این نواحی حمایتی اثر خود را در نیمه دوم بازار روز چهارشنبه گذاشتند تا جو خودرویی‌ها یکپارچه سبزرنگ شود. هر چند که محدوده‌های حمایتی فعلی، نواحی قطعی و غیر قابل نفوذی نیستند و البته تا محدوده‌های حمایتی بسیار مناسب و محکم این شرکت‌ها هنوز فاصله داریم. از طرفی شاهد واکنش شاخص این گروه در هفته جاری به فیبوی اصلاحی 38 درصد در حوالی 20400 واحدی (که قبلا نیز به آن واکنش نشان داده بود) بودیم. حرف دیگر تا قبل از صعود شاخص تا محدوده مشخص هنوز نمی‌توان به اتمام اصلاح امیدوار بود. اصلاحی که اگر طی نیمه دوم خرداد ماه و با شکست نواحی حمایتی فعلی شرکت‌ها و شکست فیبوی 38 شاخص صنعت و ادامه ریزش تا محدوده 50 درصد اصلاحی نیز ادامه یابد، می‌تواند روند فرسایشی کل بازار را برای چند هفته دیگر تمدید کند. با این حال، برخی کارشناسان همچنان به جدا شدن راه بازار از گروه خودرو تاکید دارند.

تفکیک مسیر بازار از خودرویی‌ها

حسام حسینی، دیگر کارشناس بازار سهام با بیان اینکه اقبال روز گذشته سهامداران از گروه خودرو امری تعجب‌برانگیز بود، اظهار کرد: دیروز بیشترین دلیل استقبال معامله‌گران از گروه خودرو موضوع افزایش سرمایه پارس خودرو از محل تجدید ارزیابی‌ها بود. این شرکت با تجدید ارزیابی بخش استهلاک‌پذیر خود دست به افزایش سرمایه زده است که خود موجب تشدید زیان آن خواهد شد. در عین حال در گزارش‌های شرکت پارس خودرو پیش‌بینی شده در 4 سال آینده زیان این شرکت به 470 میلیارد تومان افزایش پیدا می‌کند اما با این حال مورد استقبال بازار قرار گرفته و شاهد صف خرید است. از این رو اینکه چه زمانی رفتار بازار نسبت به چنین مسائلی منطقی می‌شود، معلوم نیست. وی افزود: در صورتی که این شرکت‌ها بتوانند هزینه‌های مالی خود را کاهش دهند ممکن است مرهمی بر وضعیت فعلی آنها باشد اما برای بهبود کلی وضعیت بنیادی آنها بازه زمانی دو تا سه ساله نیاز است. این کارشناس بازار سهام با عنوان این مطلب که شاخص گروه خودرو نسبت به شاخص کل رشد بیشتری را تجربه کرده است، تاکید کرد: این مطلب نشان می‌دهد که اگر ریزشی هم در شاخص این گروه اتفاق بیفتد طبیعتا نسبت به شاخص کل بسیار بیشتر است. باید توجه داشت بعید به نظر می‌رسد که در صورت بروز چنین اصلاحی سایر گروه‌های بازار همسو با گروه خودرو حرکت کنند. به عبارت دیگر اگر روند فعلی تغییر کند، راه بازار از راه این صنعت جدا خواهد شد تا با این اتفاق شاخص کل بازار تاثیر زیادی از شاخص گروه خودرو نپذیرد. به گفته وی با توجه به استقبالی که در حال حاضر از نمادهای حاضر در گروه خودرو می‌شود، معلوم نیست که چه زمانی شاهد این اصلاح باشیم.

نخستین عرضه بورس در سال 95

در حالی که بنا بر عرضه 80 میلیون سهم از شرکت واسپاری ملت به‌عنوان نخستین عرضه اولیه بورس در سال 95 وجود داشت، اما روز گذشته 87 میلیون سهم از «ولملت» با قیمت 106تومان به بازار عرضه شد. این سهام متعلق به گروه مالی ملت بود. این شرکت سود هر سهم سال مالی 95 را 190 ریال عنوان کرده است، در حالی که در سال مالی 94 این شرکت موفق به محقق ساختن 113 ریال شده است. حاشیه سود ناخالص این شرکت در سال گذشته معادل 11 بوده است، که حاشیه سود برای سال مالی 95 معادل 35 درصد پیش‌بینی شده است. برآورد از کاهش هزینه‌های تامین مالی برای این شرکت عامل کاهش تامین منابع لیزینگ و به دنبال آن افزایش حاشیه سود این شرکت بوده است.