وزیر نفت ایران کشورهای همسایه را به تلاش برای فراری دادن مشتریان نفتی این کشور از طریق پیشنهاد نفت ارزان تر متهم کرد و گفت، ایران به رغم ندادن تخفیف زیاد، توانسته یک میلیون بشکه سهم از دست رفته خود از بازار را پس بگیرد.

نفت خام ایران مشابه نفت عراق و عربستان و تولیدکنندگانی است که در حال رقابت برای به دست آوردن سهم بیشتر از بازار هستند و از این رو، رقابتی بودن یکی از چالش‌های مهم تهران در بازاریابی برای نفت خود است.

بیژن نامدار زنگنه که در گفت‌وگو با نشریه پلاتس سخن می‌گفت افزود: چین، کره جنوبی، اروپا (شامل ترکیه) و آفریقای جنوبی بازارهای اصلی نفت ایران هستند، اما ایران «باید به دنبال بازارهای بیشتری در اروپا و آفریقا باشد.»

وی افزود، به ویژه برای رسیدن به این هدف ایران برنامه هایی برای سرمایه گذاری در پالایشگاه‌های کشورهای دیگر دارد و 1/3 تا 1/4 میلیون بشکه نفت در روز برای تامین خوراک پالایشگاه‌های خارجی صادر خواهد شد.

زنگنه در عین حال هشدار داد که باید مراقب مسائل مالی در این زمینه بود.

وزیر نفت ایران افزود: «ما این پیشنهاد را داریم، اما شرکت ملی نفت پول این کار را ندارد. بنابراین ما پیشنهاد کرده‌ایم که صندوق توسعه ملی بیاید و این سرمایه گذاری را چه به صورت مستقیم خودش یا از طریق دادن وام به بخش غیردولتی و خریدن (سهام) این پالایشگاه‌ها در کشورهای انتخاب شده انجام دهد به این شرط که آن‌ها همه خوراک یا بخش عمده‌ای از خوراک خود را از ایران تامین کنند.»

بر اساس این گزارش زنگنه می خواهد شاهد بازگشت اوپک به سهمیه‌های مجزای کشورهای عضو باشد که در سال 2011 کنار گذاشته شد و سیاست سقف تولید کلی به جای آن اتخاذ شد. البته این سیاست نیز در دسامبر 2015 کنار گذاشته شد.

وی افزود: «من مخالف سقف تولید نیستم، اما وقتی کشورها سهمیه مشخصی ندارند، سقف تولید چه فایده ای دارد. اوپک می گوید 30 میلیون بشکه در روز تولید خواهد کرد. سهم هر کشور چقدر است؟ وقتی ما 30 میلیون بشکه را به عنوان سقف تعیین کردیم، و کسی بیشتر تولید کرد، شما باید بتوانید او را مسئول قلمداد کنید. شما باید بتوانید آنها را کنترل و رصد کنید و از آنها سوال کنید که چرا از سهمیه تولید مشخص شده تجاوز کرده‌اند. و همه باید از این سهمیه‌ها تبعیت کنند.»

وی برچیدن نظام سهمیه بندی اوپک را بزرگترین اشتباه تاریخی این سازمان توصیف کرد و گفت، رسیدن به اجماع بر سر فعال سازی مجدد این نظام زمان می‌برد. «این کاری اجتناب ناپذیر است، اما نمی‌دانم چه موقع اتفاق خواهد افتاد.»

زنگنه گفت، تلاش‌ها برای فریز تولید در نشست دوحه در اواسط آوریل برای ایران معنا نداشت. «اگر دیگران می‌خواستند فریز کنند یا اقدام دیگری برای بازار انجام دهند، ما از آن حمایت می‌کردیم و همچنان هم از هر اقدامی حمایت می‌کنیم. اما ما گفته‌ایم که موضوع اصلی برای ایران این است که همه با بازپس گیری سهم تاریخی ایران موافقت کنند.»

زنگنه تاکید کرد، سرمایه گذاری در ایران برای شرکت‌های بین المللی نظیر توتال، لوک اویل و انی بسیار پرسود است. وی افزود، حداکثر هزینه تولید هر بشکه نفت در ایران 10 دلار است.

وی معتقد است که شرکت‌های آمریکایی می‌ترسند، اما امیدوار است این شرایط تغییر کند. «راه برای آنها از طرف ما باز است.»

زنگنه گفت، کل طرح سرمایه گذاری در سال‌های آینده نیازمند مجموعا 70 میلیارد دلار خواهد بود و قراردادهای نفتی ایران بخشی از آن خواهد بود.

«ما ابتدا میادین را اعلام خواهیم کرد و از شرکت‌ها خواهیم خواست تا پیش بیایند و علاقمندی خود را به هر کدام از این میادین اعلام کنند. ما شرکت‌ها را از نظر توانمندی های تکنولوژیک و مالی ارزیابی می‌کنیم و سپس اسناد مناقصه را در اختیار آن‌ها قرار می‌دهیم.»