وزارت خارجه آمریکا پس از این‌که ایران اعلام کرد با بوئینگ برای خرید هواپیماهای مسافربری به توافق رسیده است اظهارنظر کرد.

جان‌ کربی - سخنگوی وزارت خارجه آمریکا - در حالی که حاضر نشد درباره‌ گزارش‌های مربوط به شرکت‌های خصوصی اظهارنظر کنند، گفت: توافق هسته ای ایران شامل مفادی است که اعطای مجوز به اشخاص و نهادهایی که به دنبال صادرات مجدد، فروش، لیزینگ یا انتقال هواپیماهای مسافربری به ایران هستند را به صورت موردی امکان‌پذیر می‌کند.

این اظهارات در پی مصاحبه وزیر راه و شهرسازی با یکی از خبرگزاری‌های داخلی صورت گرفت. عباس آخوندی در این مصاحبه اظهار کرد ایران با بوئینگ برای خرید هواپیماهای مسافربری به توافق رسیده و در روزهای آینده جزییات این توافق اعلام خواهد شد.

در این بین منابع غربی و خاورمیانه‌ای آگاه به رویترز اظهار کردند این توافق تاکنون تنها چارچوب یک قرارداد رسمی را داشته است و بوئینگ برای امضای قرار‌داد با ایران به موافقت دولت آمریکا نیاز دارد که تقریبا ۴۰ سال است فروش هواپیماهای آمریکایی به ایران را ممنوع کرده است.

تاکنون بوئینگ تنها اجازه یافته محصولاتش را به ایران‌ایر و چند شرکت هواپیمایی دیگر معرفی کند در حالیکه شرکت اروپایی ایرباس اوایل امسال برای فروش ۱۱۸ هواپیمای مسافربری به ارزش ۲۷ میلیارد دلار  با ایران به توافق رسید.

یک‌ سخنگوی بوئینگ در ایمیلی به رویترز اظهار کرد: ما با ایرلاین‌های ایرانی مورد تایید دولت آمریکا درباره خرید احتمالی هواپیماهای مسافربری و خدمات بوئینگ مذاکراتی داشته‌ایم، اما درباره‌ جزییات مذاکرات در حال ادامه صحبت نمی‌کنیم و روش استاندارد ما این است که به مشتریان‌مان اجازه دهیم هرگونه توافق حاصل را اعلام کنند.

بر اساس این گزارش، هرگونه توافقی که حاصل می‌شود مشروط به تایید دولت آمریکا خواهد بود. رویترز هفته گذشته گزارش داده بود که ایران به سوی توافق تاریخی برای خرید هواپیما از بوئینگ پیش می‌رود که نخستین خرید از زمان وقوع انقلاب اسلامی در سال ۱۹۷۹ خواهد بود و ممکن است توافق برای خرید بیش از ۱۰۰ هواپیما به زودی حاصل شود.

فرهاد پرورش – مدیر کل ایران‌ایر – به رویترز گفته بود این شرکت تحت توافق هسته‌ای سال گذشته است که به تسهیل تحریم ها علیه تهران منجر شد، به دنبال بهره‌مندی از خدمات پشتیبانی از بوئینگ برای ناوگان فرسوده خود است. براساس این گزارش، منابع ایرانی و غربی برآورد کرده‌اند ایران برای نوسازی ناوگان خود پس از چند دهه تحریم به ۴۰۰ هواپیما نیاز دارد.

دو مقام بلندپایه ایرانی سال گذشته اظهار کرده بودند: ایران به محض برداشته شدن تحریم‌ها ۱۰۰ هواپیما از بوئینگ خریداری خواهند کرد. هر دو شرکت ایرباس و بوئینگ برای انجام چنین قراردادهای به مجوز صادرات آمریکا نیاز دارند زیرا از فناوری آمریکایی در همه هواپیماهای مدرن خود استفاده می‌کنند.

با این همه منابع صنعتی براین باورند که اجرای این توافقات به دلیل ابهام در خصوص فاینانس و ممنوعیت استفاده ایران از سیستم مالی آمریکا ممکن است اندکی به طول بینجامد، البته قرار‌داد ایرباس به جای دلار که معمولا شرکت‌های هواپیماسازی از آن استفاده می‌کند به یورو است، اما بسیاری از بانک‌ها به دلیل نگرانی از نقض تحریم‌های آمریکا و مجازات احتمالی، تمایلی به فاینانس ندارند.

منابع آگاه اظهار کرده اند شرکت لیزینگ سنگاپوری BOC Aviation که بوئینگ در آن سرمایه‌گذاری کرده است سرگرم مذاکره با بوئینگ درباره فاینانس بخشی از این توافق است.