در شرایطی که خرید هواپیما از بوئینگ به دلیل کارشکنی‌های کنگره آمریکا با دست‌انداز مواجه شده و ابهاماتی که در رابطه با آمدن ایرباس به ایران وجود دارد، به نظر می‌رسد صنعت حمل‌ونقل هوایی کشور تغییر مسیر داده و دست به دامان سامورایی‌ها شده‌اند.

چندی پیش خبری منتشر شد مبنی بر این‌که مقامات شرکت هواپیماسازی میتسوبیشی ژاپن در حال مذاکره با ایرلاین‌های ایرانی برای فروش 80 فرورد هواپیمای 70 نفره منطقه‌ای به این کشور هستند.

این در شرایطی بود که واحد صنایع سنگین میتسوبیشی بررسی بازار ایران را از سپتامبر سال گذشته، یعنی 4 ماه قبل از لغو تحریم‌های آمریکا آغاز کرده بود؛ تا جایی که در حال حاضر این شرکت ژاپنی با شرکت‌های ایران‌ایر و آسمان ایرلاین و همچنین مقامات هوایپمایی کشوری ایران در ارتباط است.

در حال حاضر سازمان هواپیمایی ایران در تلاش است ناوگان فرسوده خود را با افزودن بین 400 تا 500 هواپیما در 10 سال آتی مدرن کند و مقامات ایران قصد دارند فرودگاه‌های تهران را توسعه دهند و این شهر را به قطب هوایی خاورمیانه تبدیل کنند.

بر این اساس، ایران‌ایر در حال بررسی خرید 80 فروند هواپیمای 70 نفره منطقه‌ای از شرکت میتسو بیشی است تا از آنها در مسیرهای داخلی استفاده کند و مدیران دو طرف در این خصوص در جریان کنفرانس اتحادیه بین‌المللی حمل‌ونقل هوایی در دوبلین با یکدیگر رایزنی کردند.

البته دبیر انجمن شرکت‌های هواپیمایی در جریان خبرسازی‌ها در رابطه با مذاکرات ایران و شرکت میتسوبیشی برای خرید هواپیما، اعلام کرد: «این صحبت‌ها فقط در حد مذاکره است و هیچ موضوعی قطعی نیست، بنابراین نمی‌توان به عنوان یک موضوع جدی به آن نگاه کرد.»

مقصود اسعدی‌سامانی با ذکر این نکته که شرکت میسوبیشی برای نخستین‌بار اقدام به تولید هواپیما کرده و هنوز محصولی را تولید نکرده است، متذکر شد: «مذاکرات با این شرکت هم مانند دیگر شرکت‌های سازنده هواپیما از جمله بمباردیر و امبرائر در حد صحبت و گمانه‌زنی است.»

اما در مقابل، قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی از خرید 25 فروند هواپیما به قیمت 500 میلیون دلار خبر داد. اصغر فخریه‌کاشان با اشاره به جزییات مذاکرات خرید هواپیما از میتسوبیشی ژاپن گفت: «طبق مذاکرات اولیه قرار است 25 فروند هواپیمای کوتاه‌برد به ارزش 500 میلیون دلار خریداری کنیم که اکثر این هواپیماها برای ایرلاین آسمان است.»

وی عنوان کرد: «برای خرید هواپیماهای کوتاه‌برد از میتسوبیشی ژاپن ابراز تمایل کرده‌ایم و علاقه‌مند هستیم بخشی از ناوگان هوایی کوچک و با برد کوتاه را از ژاپن تامین کنیم.»

فخریه‌کاشان با ذکر این نکته که این هواپیماها مانند هواپیماهایATR  هستند، گفت: «در مراحل اولیه مذاکرات هستیم و دو طرف هنوز هیچ تعهدی به یکدیگر نداده‌اند؛ البته ژاپنی ها هم برای فروش هواپیماهای MRJ به ایرلاین‌های ایران ابزار تمایل کرده‌اند.

در این میان، بخش هواپیمایی میتسوبیشی، از همکاری دولت ژاپن نیز بهره گرفته و امیدوار است از حمایت مالی دولت برخوردار شود. شرکت میتسوبیشی ساخت هواپیماهای 90 نفره را در اولویت قرار داده است و اکنون قصد دارد تا سال 2019 هواپیماهای 70 نفره عرضه کند.

این مذاکرات در شرایطی صورت می‌گیرد که رقبای شرکت میتسوبیشی نیز در حال بازاریابی برای فروش هواپیماهای خود به ایران هستند. یکی از آنها شرکت بمباردیه کاناداست که هواپیماهای مدل سی‌آر‌جی 200/ 100 و سی‌آر‌جی 1000/ 900/ 700 تولید می‌کند. این هواپیماها از خانواده هواپیماهای کوچک و نسبتا کوچک مسافربری هستند. شرکت امبرائر برزیل نیز برای حضور در بازار ایران ابراز علاقه کرده است. این شرکت هواپیماهای مدل‌های ایی‌جت و ایی‌آرجی 145/ 140/ 135 تولید می‌کند که هواپیماهای کوچک و نسبتا کوچک مسافربری دو‌موتوره هستند.

بخش هواپیمایی شرکت میتسوبیشی در آوریل 2008 تاسیس شد و صنایع سنگین میتسوبیشی 64 درصد از سهام آن را در اختیار دارد. بخش هواپیمایی شرکت میتسوبیشی در شهرهای آمستردام هلند و پلینو تگزاس دفتر نمایندگی دارد. تروآکی کاوایی، مدیرعامل بخش هواپیمایی شرکت میتسوبیشی است. او می‌گوید:«این شرکت، هواپیمایی بزرگ‌تر از «میتسوبیشی رجیونال جت» تولید نمی‌کند و در شرایطی که شرکت صنایع سنگین میتسوبیشی یکی از تامین‌کنندگان اصلی قطعات برای شرکت بوئینگ است، اما این گروه هواپیماسازی ظرفیت رقابت با شرکت‌های ایرباس و بوئینگ را ندارند.» صنایع سنگین میتسوبیشی بال‌های بوئینگ 787 را تولید می‌کند.

هواپیمای «میتسوبیشی رجیونال جت» یک جت مسافربری منطقه‌ای دو موتوره است که 70 تا 90 نفر ظرفیت دارد. این هواپیما پس از هواپیمای NAMC YS-11 که در دهه 1960 در ژاپن تولید شد، نخستین هواپیمایی است که در این کشور طراحی و تولید می‌شود. اولین پرواز این هواپیما در نوامبر 2015 انجام شد و قرار است در سال 2018 به بازار عرضه شود. قیمت هواپیمای«میتسوبیشی رجیونال جت» 70 نفره 34 میلیون دلار و قیمت مدل 90 نفره آن 42 میلیون دلار است.