در حالی که وزارت خزانه داری آمریکا در حال تصمیم گیری در این باره است که مجوز فروش هواپیماهای بوئینگ و ایرباس را به ایران بدهد یا نه، مخالفان توافق هسته ای تلاش‌هایی را برای بی ثمر گذاشتن قراردادهای خرید هواپیما توسط ایران آغاز کرده اند.

بر اساس توافق هسته‌ای منعقده بین ایران و قدرت‌های جهانی، فروش هواپیما به ایران مجاز است، اما برخی از اعضای کنگره آمریکا که مخالف این توافق هستند، قصد دارند جلوی فروش 200 فروند هواپیما به ایران به ارزش حدود 50 میلیارد دلار را بگیرند.

این نمایندگان علاوه بر اینکه مخالف هرگونه اقدامی در جهت تقویت حکومت تهران هستند، استدلال می‌کنند که ایران می تواند از این هواپیماهای مسافربری برای اهداف نظامی نظیر انتقال نیرو برای جنگ با نیروهای آمریکایی یا متحدانش در سوریه و نقاط دیگر دنیا استفاده نماید.

بوئینگ و ایرباس، دو شرکت بزرگ هواپیماسازی جهان،  اوایل امسال قراردادهایی را برای فروش هواپیما به ایران منعقد کرده اند.

حتی اگر خزانه داری آمریکا با این قراردادها موافقت کند، کنگره آمریکا که اکثریت آن در اختیار جمهوری خواهان است ممکن است طرحی را به منظور جلوگیری از فروش این هواپیماها به تصویب برساند.

مجلس نمایندگان آمریکا ماه گذشته 2 اصلاحیه را به تصویب رساند که بر اساس آنها باید این قراردادها لغو شوند، هرچند که این اصلاحیه ها برای تبدیل شدن به قانون باید به تصویب سنا برسند و توسط باراک اوباما، رئیس جمهور دموکرات امضا شوند.

این هفته، گروه صهیونیستی بنیاد دفاع از دموکراسی ها که از منتقدان سرسخت توافق هسته ای و طرفدار اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران است، نامه هایی را با امضای ده ها چهره امنیت ملی آمریکا ترتیب داده که در آنها نسبت به فروش هواپیما به ایران ابراز نگرانی شده و وعده داده شده است که کنگره فشار بیشتری در این باره به دولت آمریکا اعمال نماید.

در این نامه‌ها خطاب به دنیس مویلنبورگ، رئیس شرکت بوئینگ و فابریک برگیر، مدیر واحد هواپیماسازی ایرباس آمده است: «این قرارداد...به معنای مشروعیت بخشیدن به یک دولت حامی تروریزم است و مستقیما به نفع حکومتی تمام می شود که مسئول نقض‌های فاحش حقوق بشری و حمایت از تروریزم است و تهدیدی علیه آمریکا و متحدانش به شمار می رود.»

در میان 42 امضا کننده این نامه ها، نام جورج شولتز، وزیر خارجه اسبق آمریکا، میشائیل هایدن، رئیس سابق سیا و جوزف لیبرمن، سناتور سابق دیده می‌شود.

کارشناسان صنعت هوانوردی معتقدند، خزانه داری آمریکا احتمالا تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر با این قراردادها موافقت نخواهد کرد، هرچند که این شرکت‌ها تمایل خواهند داشت، سریعتر در این باره عمل شود.

آدام پیلارسکی، معاون موسسه مشورتی هوانوردی آوریتاس در ویرجینیا در این باره گفت، فصل تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری «زمان مناسبی برای پیشبرد این قضیه نیست... به محض اینکه مشخص شود چه کسی رئیس جمهور بعدی آمریکاست، شرایط برای تصمیم گیری با آرامش فراهم خواهد شد. این یک تجارت خوب است که به نفع آمریکاست.»

جان درن، سخنگوی بوئینگ گفت، این شرکت به مذاکرات خود با ایرلاین‌های مجاز ایرانی ادامه می‌دهد و اینکه همه اقدامات شرکت تا امروز با مجوز دولت آمریکا انجام گرفته و هرگونه توافق نهایی نیز به موافقت دولت آمریکا نیاز خواهد داشت.

از آنجایی که مقر شرکت بوئینگ در شیکاگوی آمریکا قرار دارد، این شرکت قبل از نهایی شدن قرارداد فروش هواپیما به ایران باید مجوز لازم را از خزانه داری آمریکا کسب کند. شرکت فرانسوی ایرباس هم باید از خزانه داری آمریکا مجوز بگیرد، زیرا بیش از 10 درصد قطعات هواپیماهای ساخت این شرکت ساخت شرکت‌های آمریکایی هستند.