پسته در ایران علاوه بر استان کرمان در مناطق دیگر کشور نیز کاشت، داشت و برداشت می شود که از آن جمله استان سیستان و بلوچستان به ویژه خاش و زاهدان است.

کشت پسته در خاش، گوهر کوه و نوک آباد رواج دارد و هر ساله با تولید قابل توجه نیاز مردم استان سیستان و بلوچستان و بسیاری از مناطق دیگر را تامین می کند.

محمد شهنوازی از کشاورزان پیشرو خاش برندسازی، بسته بندی و فرآوری محصول پسته در کنار برپایی جشنواره های پسته برای معرفی توانمندی های منطقه را از نیازهای مهم و حیاتی این شهرستان عنوان کرد.

صادق سوری زهی هم گفت: کشاورزان پسته کار خاش به دلیل استقبال کم و نبود کارخانه بسته بندی پسته تولیدی خود را که به لحاظ کیفیت به مراتب بهتر و بالاتر از پسته های سایر استان‌هاست را به رفسنجان ارسال می کنند و با برند رفسنجان وارد بازار می شود.

شاه محمد ریگی نیز اظهار داشت: در صورت توجه خاص به تولیدکنندگان پسته در این شهرستان ضمن اینکه زمینه رقابت سالم در تولیدات داخلی فراهم می شود موجب افزایش صادرات این محصول و ارز آوری مناسب برای کشور خواهد شد.

وی اظهار داشت: چنانچه صادرات پسته از انحصار شرکت پسته رفسنجان خارج و به تولید کنندگان پسته خاش اجازه صادرات داده شود بخشی از درآمدهای حاصله که هم اینک به جیب شرکت یادشده سرازیر می‌شود به پسته کاران همین شهرستان تعلق می‌گیرد و عاملی برای تشویق آنان به توسعه باغ‌های پسته خواهد شد.

به گفته وی تولیدکنندگان پسته این شهرستان اجازه صدور محصول خود به صورت مستقیم را ندارند زیرا دولت اجازه صدور پسته را فقط به شرکت پسته رفسنجان داده است به همین سبب تولید کنندگان خاش باید با هزینه بسیار گزاف پسته خود را در رفسنجان تحویل این شرکت دهند و بهای آن را در مدت حدود یک سال آن هم در چند نوبت دریافت کنند.

بخشدار مرکزی شهرستان خاش نیز با اشاره به اینکه پسته گیاهی مقاوم و با نیاز آبی کم است و در زمینه تولید و رونق اقتصاد نیز نقش مهمی دارد گفت: تولید پسته در این منطقه مورد توجه است و خوشبختانه بسیاری از کشاورزان با شناخت از مزیت های این محصول استراتژیک به کشت و تولید آن روی آورده اند.

مجتبی شجاعی افزود: هم اینک در هر هکتار از باغات پسته بخش مرکزی خاش سه نفر مشغول فعالیت هستند و برای جمعیتی بیش از 10 هزار نفر شغل ایجاد شده است.

وی اظهار داشت: برداشت پسته در مناطق «پشت کوه، دشت آپخوان و برخی نقاط دیگر بخش مرکزی خاش از اوایل شهریور آغاز می شود و به مدت 45 روز ادامه دارد.

بخشدار مرکزی خاش فراوری و بسته بندی و برندسازی محصول پسته را از نیازهای مهم مردم این بخش عنوان کرد و افزود: تاکنون برای فراوری آن اقدامات خوبی آغاز شده و بر حسب گقته‌های مسئولان استانی برندسازی آن برای صادرات نیز در دستور کار دولت است.

مهدی جمشیدزهی بخشدار نوک آباد خاش نیز گفت: افزون بر هزار هکتار باغ پسته تنها در مجموعه شرکت کشت و صنعت گوهرکوه و تمپ وجود دارد و با همت این شرکت در سال قبل افزون بر 600 هکتار به سطح زیر کشت این محصول افزوده شد.

وی ادامه داد: همه ساله افزون بر هزار تن محصول با کیفیت پسته از باغات منطقه گوهرکوه برداشت و به بازار مصرف عرضه می شود.

جمشیدزهی ابراز امیدواری کرد: با تلاش و همت مردم و مسئولان شهرستان خاش و حمایت خوب دولت تولید محصول با کیفیت و مهم پسته در منطقه افزایش یابد.

مدیر جهاد کشاورزی خاش گفت: صادرات محصول استراتژیک پسته این شهرستان به دلیل نبود امکانات و کارگاه‌های فراوری با آرم دیگر مناطق کشور انجام می‌شود.

امان الله طوقی اظهار داشت: نبود کارگاه‌های فراوری و بسته بندی و برندسازی این محصول از مهم‌ترین دغدغه‌های مسئولان و پسته کاران خاش به شمار می‌آید.

وی گفت: با توجه به ظرفیت خوب شهرستان در تولید پسته، طرح توسعه باغ های مختص به این محصول با هدف رونق بخشیدن به موضوع اشتغال، تولید و توسعه اقتصادی در کنار صرفه جویی بهینه در مصرف آب در منطقه در دستورکار دولت است.

طوقی ادامه داد: هم اینک افزون بر 6 هزار و 500 هکتار باغ پسته در شهرستان خاش وجود دارد که 2 هزار هکتار آن غیر بارور و چهار هزار و 550 هکتار آن بارور است.

وی گفت: متوسط برداشت پسته از هر هکتار باغ شهرستان خاش هزار و 200 کیلوگرم است.

مدیر جهاد کشاورزی خاش افزود: برداشت پسته در این شهرستان به صورت مکانیزه در هفت ترمینال ضبط پسته انجام می شود.

طوقی خاطرنشان کرد: افزون بر 10 هزار نفر سالانه در کار تولید و برداشت این محصول در خاش فعالیت دارند و پسته تولیدی این شهرستان از کیفیت و مرغوبیت بسیار بالایی برخوردار است.

وی افزود: بعد از خرما بیشترین سطح زیر کشت باغات این شهرستان به پسته اختصاص دارد.

این مسئول قدمت کشت محصول پسته در خاش را قبل از سال 1330 عنوان کرد و اظهار داشت: پسته به عنوان محصولی تجاری و اقتصادی هم اینک بیشتر از گذشته در این شهرستان مورد توجه قرار دارد.

مدیر جهاد کشاورزی خاش گفت: افزون بر 500 هزار اصله نهال پسته سال قبل و به همین میزان نیز امسال بصورت یارانه ای بین باغداران شهرستان توزیع شد.

وی تاکید کرد: با توجه به استقبال خوب کشاورزان سالانه به سطح زیر کشت باغ های پسته خاش افزوده می شود.

طوقی ادامه داد: در چند سال گذشته بخش عمده ای از نهال قابل کشت پسته از استان های دیگر به این شهرستان فرستاده می شد که مشکلاتی را با خود به همراه داشت اما هم اینک خاش بخش زیادی از نهال مورد نیاز کشاورزان خود و حتی دیگر شهرستان های استان را نیز تأمین می کند.

وی تاکید کرد: چند سالی است که در کنار باغ های پسته شهرستان واحدهای پوست کنی ایجاد شده است.

مدیر جهاد کشاورزی خاش بیان کرد: در گذشته این واحدها وجود نداشت و کشاورزان خاش مجبور بودند محصول خود را حتی برای پوست کنی به رفسنجان بفرستند که این امر مشکلات زیادی را برای آنان به همراه داشت به طوری که بخش زیادی از محصول در این مسیر از بین می رفت و متحمل ضررهای زیادی می شدند.

وی گفت از اساسی ترین مشکلات باغداران پسته در این شهرستان نبود کارخانه های بسته بندی و فرآوری است. خاش در 185 کیلومتری جنوب زاهدان مرکز سیستان و بلوچستان واقع شده است.