این در حالی است که پیش از این نیاز واحدهای تولیدی برای تامین نقدینگی 7 هزار و 500 بنگاه بوده است. به اعتقاد کارشناسان، وادار کردن بانک‌ها به اعطای وام در شرایطی که خود با مشکل منابع مالی روبه‌رو هستند، نتایج زیان‌باری به همراه خواهد داشت.

وزارت صنعت، معدن و تجارت استان‌های پیشرو در دریافت وام ارزان صنعتی را معرفی کرد. براساس گزارش این وزارتخانه، استان‌های اصفهان، خراسان رضوی، تهران، مرکزی و گیلان پنج استان اول در جذب وام 16هزار میلیارد تومانی پیش‌بینی شده تا 11 مهر ماه سال جاری بوده‌اند. از ابتدای سال جاری دولت در قالب طرح‌ها و برنامه‌های مختلف، رفع مشکل نقدینگی واحدهای تولیدی کوچک و متوسط را در دستور کار قرار داد و براین اساس مقرر شد تا 16هزار میلیارد تومان تسهیلات در اختیار واحدهای نیمه‌تمام با پیشرفت فیزیکی بالای 60درصد قرار دهد. فعالان صنعتی امیدوارند با تخصیص کامل این وام، رونق به تولید بازگردد و شاهد استفاده حداکثری از ظرفیت واحدهای تولیدی باشیم. اگرچه برخی از فعالان صنعتی امیدوارند با اجرایی شدن کامل این طرح گره مشکلات نقدینگی واحدهای تولیدی تاحدودی باز شود، اما برخی از اقتصاددانان معتقدند طرح پرداخت تسهیلات ارزان‌قیمت به واحدهای کوچک، متوسط و طرح‌های نیمه‌تمام که با فراخوان وزارت صنعت، معدن و تجارت و با توزیع 16‌هزار میلیارد تومان اعتبارات ارزان‌قیمت آغاز شده، سیاستی است که بارها به عناوین مختلف آزموده شده و در بهترین حالت نتیجه‌ای جز اتلاف منابع نداشته است.

به اعتقاد آنها، وادار کردن بانک‌ها به اعطای وام ارزان‌قیمت به شیوه دستوری طبیعتا نتایج زیان‌باری به‌همراه خواهد آورد. به این ترتیب با افزایش بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی، پایه پولی افزایش یافته و دستاوردهای کنترل تورم را در این سال‌ها به مخاطره خواهد انداخت. در این خصوص رئیس کل بانک مرکزی نیز چندی پیش اعلام کرد که در ابتدا اعطای تسهیلات به 7500 بنگاه در دستور کار قرار گرفته بود. این در حالی است که تاکنون 12 هزار و 522 بنگاه اقتصادی کوچک و متوسط از تسهیلات بانکی برخوردار شده‌اند. نکته مهم در صحبت‌های ولی‌الله سیف این است که به چه دلیل تسهیلات‌دهی به 5 هزار بنگاه اضافی اعطا شده است؛ در حالی که واقعا نیازی برای تامین مالی آنها از سوی بانک‌ها نبوده است و نسبت مطالبات غیرجاری بانک‌ها نیز در وضعیت استاندارد قرار نگرفته است.

این در شرایطی است که بانک‌ها در حال‌حاضر با مشکل تامین مالی دست و پنجه نرم می‌کنند. همچنین یادآوری این نکته ضروری است که برخی بنگاه‌های ورشکسته که قرار بر تامین مالی آنها نبود، دوباره در سایه تامین مالی بانک مرکزی قرار گرفتند. اظهارات مطرح شده از سوی این فعالان اقتصادی در حالی است که با وجود این اظهارنظر‌ها از تیرماه سال جاری دولت پرداخت مستقیم از سوی بانک‌ها را نیز در دستور کار قرار داد. براساس این طرح ستاد تسهیل و رفع موانع تولید شرایط متقاضیانی را که تسهیلات ارزان‌قیمت به آنها تعلق می‌گیرد به بانک‌های عامل اعلام کرده و بانک‌ها نیز براساس آن به‌صورت مستقیم نسبت به پرداخت تسهیلات به متقاضیان اقدام می‌کنند، با این شرایط دیگر نیازی به ثبت‌نام در سایت بهین‌یاب از سوی متقاضیان نیست و براساس آمار اعلام شده بیشترین پرداختی صورت‌گرفته در مدت زمان مورد بررسی به پرداختی‌های مستقیم از سوی بانک‌ها بازمی‌گردد. از آغاز فرآیند اعطای تسهیلات ارزان‌قیمت تا 11 مهرماه امسال، در مجموع به 10‌هزار و 512 متقاضی تسهیلات پرداخت شده که از این تعداد 5 هزار و 561 متقاضی به‌صورت مستقیم از بانک‌ها تسهیلات دریافت کرده‌اند.

استان‌های موفق

مطابق این آمار بیشترین حجم ثبت نام و پرداخت تسهیلات مربوط به استان اصفهان است. در این استان از میان 4 هزار و 639 متقاضی دریافت تسهیلات، 993 متقاضی موفق به اخذ وام ارزان شده‌اند. از سوی دیگر، براساس آمار اعلام شده از میان این تعداد ثبت‌نام، هزار و 927 متقاضی به بانک معرفی شده‌اند و تسهیلاتی به ارزش 8 هزار و 380 میلیارد ریال پرداخت شده است.در خراسان رضوی به 981 متقاضی تسهیلات پرداخت شده و به این ترتیب این استان عنوان دومین استان موفق در این مدت را به خود اختصاص داده است. این استان در مجموع دو هزار و 666 ثبت نام داشته است که از این تعداد هزار و 901 متقاضی به بانک معرفی شده‌اند و تسهیلاتی معادل 6 هزار و 389 میلیارد ریال دریافت کرده‌اند. اما استان تهران اگرچه در این مدت با دریافت 9 هزار و 809 میلیارد ریال بیشترین تسهیلات دریافتی را داشته است، با این حال به لحاظ تعداد کل پرداختی‌ها این استان در مدت زمان مورد بررسی در جایگاه سوم قرار گرفته است. تعداد کل پرداختی‌ها برای این استان 814 متقاضی بوده است. از سوی دیگر، در استان تهران در مجموع دو هزار و 479 متقاضی ثبت نام داشته‌اند که از این تعداد، هزار و 443 مورد به بانک معرفی شده‌اند. استان مازندران چهارمین استانی است که در این مدت با دریافت 810 فقره تسهیلات در رده چهارم قرار گرفته است.

براساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت در مدت زمان مورد بررسی در مجموع 4 هزار و 528 متقاضی در این استان ثبت نام داشته‌اند که از این تعداد دو هزار و 61 متقاضی به بانک معرفی شده‌اند و تسهیلات 3 هزار و 923 میلیارد ریالی را دریافت کرده‌اند. اما پنجمین استان موفق در دریافت وام رونق به استان گیلان اختصاص داشته است. مجموع تسهیلات پرداخت شده به این استان برابر با 509 فقره و ارزش آن برابر با 3 هزار و 273 میلیارد ریال بوده است. مطابق آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت تا 11 مهرماه، 57 هزار و 312 متقاضی در استان‌های مختلف کشور برای دریافت تسهیلات ثبت نام کرده‌اند که از میان آنها 30 هزار و 187 متقاضی به بانک‌ها معرفی شده‌اند و در نهایت 10 هزار و 512 متقاضی توانسته‌اند، تسهیلاتی به ارزش 79 هزار و 974 میلیارد ریال دریافت کنند. بر اساس این آمار، از مجموع 10 هزار و 512 متقاضی که طبق اعلام وزارت صنعت موفق به دریافت تسهیلات شدند، 5561 متقاضی به‌صورت مستقیم از بانک وام گرفتند و 4951 متقاضی هم از محل معرفی وزارت صنعت وام دریافت کردند.