یکی از مهم‌ترین اقدامات «پارسیان» فراهم شدن شرایط احداث بندر اختصاصی با حضور سرمایه‌گذاران خارجی است. به گزارش ایمیدرو، درباره ویژگی‌ها و مزایای این منطقه، حسن شاهرخی مدیر منطقه ویژه صنایع انرژی پارسیان گزارشی ارائه کرده است.

اهداف کلان در مناطق ویژه

منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژی‌بر پارسیان با مساحت ۹۸۰۰ هکتار در ۴۰ کیلومتری شرق عسلویه واقع شده است. این منطقه ویژه در سال ۱۳۸۹ به تصویب نمایندگان مجلس شورای اسامی رسید و در سال ۱۳۹۰ از سوی هیات دولت ابلاغ شد. منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژی‌بر پارسیان برای اهداف کلانی چون استقرار صنایع سنگین شامل فولاد، آلومینیوم، آلومینا، پتروشیمی و صنایع پشتیبان همچون نیروگاه و آب شیرین‌کن بندر و اسکله در نظر گرفته شده است. طرح جامع این منطقه در سال ۱۳۸۸ با اهداف کمی استقرار و ظرفیت‌سازی برای ۱۰میلیون تن فولاد، ۱۰میلیون تن‌پتروشیمی، ۱/۲میلیون تن آلومینیوم، ۲/۳میلیون تن آلومینا و ۱۰هزار مگاوات برق مصوب شده بود که در آخرین بازنگری در سال ۱۳۹۴، اهداف کمی این منطقه به ۴میلیون تن فولاد، ۶۰۰هزار تن آلومینیوم، ۳میلیون تن آلومینا، ۱۸میلیون تن پتروشیمی و ۴۳۰۰ مگا وات برق تغییر یافت. اسناد ارزیابی کیفی متقاضیان احداث بندر پارسیان، برای برگزاری مناقصه عمومی بین‌المللی تهیه شده و آماده برگزاری مناقصه است. راه‌اندازی بندر پارسیان شامل ۱۵۰۰ متر موج شکن اصلی، ۴ پست اسکله کالای عمومی، کانتینری، فله خشک و مایع به طول ۱۰۸۰ متر، اجرای دایک استحصال به طول۵۶۰ متر و لایروبی تا عمق ۱۵/۴ – متر است به‌طوری‌که امکان تخلیه و بارگیری حدود ۹ میلیون تن در سال فراهم شود. لازم به ذکر است تمامی سرمایه‌گذاری‌ها از سال ۱۳۹۳ به بعد شامل ۱۱۰۰ هکتار از اراضی سایت شمالی این منطقه به استقرار ۱۸میلیون تن محصولات پتروشیمی اختصاص داده شده که در حال حاضر ۴ قطعه از زمین‌های این منطقه به متقاضیان سرمایه‌گذاری در صنایع پتروشیمی واگذار شده است.

بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری

مناطق ویژه اقتصادی در جنوب ایران به‌دلیل مجاورت با دریا و سوخت انرژی ارزان در این مناطق می‌تواند یکی از موارد توسعه صنایع معدنی در کشور محسوب شود. در این زمینه محمد آشفته آج‌بیشه، مشاور آلومینیوم ایمیدرو عنوان کرد: مناطق ویژه اقتصادی با خصلت‌ها و ویژگی‌های خوبی همراه هستند. از نظر مکانی موقعیت‌هایی در جنوب کشور وجود دارد که می‌تواند مشوق بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری در صنایع معدنی چه در زمینه داخلی و چه در زمینه خارجی به‌ویژه در صنایعی همانند فولاد و آلومینیوم به‌شمار آید. وی در ادامه خاطرنشان کرد: این مناطق با توجه به ویژگی‌های خود می‌توانند زیرساخت‌های مناسبی را برای سرمایه‌گذاری به‌ویژه در صنایع معدنی در کشور ایجاد کنند، چراکه این مناطق از یک‌سری تسهیلات برخوردار هستند که امکان سرمایه‌گذاری را افزایش خواهند داد. آشفته آج‌بیشه در ادامه توضیح داد: یکی از مشوق‌های این مناطق معافیت‌های مالیاتی است.

البته نزدیکی به دریا و امکان حمل‌ونقل سریع نیز خود می‌تواند عامل مهمی در جذب سرمایه‌گذاری برای این مناطق به‌شمار رود. درحقیقت موارد یادشده جزو مزیت‌های اصلی این مناطق به‌شمار می‌رود. امکان زیرساخت‌هایی چون انرژی و زمین نیز می‌تواند جزو این مزیت‌ها محسوب شود. در حقیقت‌اینها جزو اصلی‌ترین این مزیت‌ها هستند. از این‌رو صنایع بزرگ در مناطق ویژه در حال شکل گرفتن هستند. مشاور آلومینیوم ایمیدرو در ادامه خاطرنشان کرد: اصلی‌ترین مناطق ویژه اقتصادی در کشور در بندرعباس واقع شده‌اند. فولاد هرمزگان در حال حاضر در منطقه ویژه اقتصادی بندرعباس یا فولاد کاوه نیز در منطقه ویژه اقتصادی بندرعباس قرار گرفته‌اند. این صنایع فولادی نقش مهمی را در صنعت فولاد ایفا می‌کنند. البته در زمینه آلومینیوم نیز آلومینیوم المهدی در منطقه ویژه اقتصادی بندرعباس واقع شده است. وی در پاسخ به این پرسش که تا چه اندازه زیرساخت‌ها برای این مناطق برای توسعه صنایع معدنی مهیا شده است، عنوان کرد: زیرساخت‌های این مناطق تا حدی مهیا شده، یکی از مهم‌ترین این زیرساخت‌ها حمل‌ونقل است که موضوع ریل آن مهیا شده است. نزدیکی اسکله‌های تخصصی صادراتی در زمینه صنایع معدنی یکی از ضرورت‌هاست که این اسکله‌ها تا حدی ساخته شده‌اند. وجود آب‌شیرین‌کن‌ها در این مناطق از اهمیت خاصی برخوردارند که این آب شیرین‌کن‌ها نیز آماده هستند. همچنین زمین‌هایی برای سرمایه‌گذاران آماده واگذاری هستند.

قوانین مناطق آزاد را حاکم کنیم

درباره اهمیت مناطق ویژه اقتصادی و همچنین تاثیر آن بر توسعه صنایع معدنی محمدرضا بنی اسدی مدیرعامل فولاد کاوه جنوب عنوان کرد: سواحل خلیج‌فارس و دریای عمان بهترین موقعیت را برای مجموعه صنایع معدنی کشور می‌تواند به همراه داشته باشد، چراکه این مناطق به آب دسترسی نزدیکی دارند. از سوی دیگر نیز در زمینه حمل‌ونقل نیز این مناطق دارای مزیت‌های خاصی هستند. بنابراین با توجه به این ویژگی‌ها، دو منطقه ویژه اقتصادی برای توسعه صنایع معدنی مورد هدف قرار گرفته‌اند، ازجمله منطقه جنوب که برای فولاد جانمایی شده است.

بنی‌اسدی در ادامه خاطرنشان کرد: در این مناطق، منطقه چابهار و سواحل مکران دارای اهمیت است و دیگر منطقه ویژه اقتصادی است که در بندرعباس واقع شده است. وی در ادامه با اشاره به میزان تولید فولاد و تحقق برنامه تولید ۵۵ میلیون تن در آینده را وابسته به فعال شدن این مناطق و ویژگی اقتصادی عنوان و خاطرنشان کرد: برای رسیدن به ۵۰درصد از تولید ۵۵میلیون تنی فولاد تا سال ۱۴۰۴، بر این مناطق ویژه اقتصادی تاکید شده است. از این‌رو برای رسیدن به چشم‌انداز، اولویت نخست منطقه ویژه اقتصادی خواهد بود. با توجه به این شرایط منطقه ویژه اقتصادی خلیج‌فارس و بندرعباس هر یک نقش مهمی را برعهده دارند که این مناطق بیشتر در دست ایمیدرو است. وی تاکید کرد: توصیه می‌کنم ایمیدرو به عنوان متولی صنایع معدنی در کشور بیشترین سرمایه‌گذاری را در این زمینه به عمل آورد. بنی‌اسدی مدیرعامل فولاد کاوه جنوب در ادامه یادآور شد: مناطق مهم دیگر مناطق آزاد سواحل مکران هستند که البته مناطق آزاد قوانین ویژه خود را دارند؛ قوانینی که حاکم بر مناطق آزاد است فراتر از قوانین و مقررات مناطق ویژه اقتصادی هستند که در ادامه قوانین مناطق آزاد برای سرمایه‌گذاری مناسب‌تر هستند. از این‌رو اگر به سمتی پیش برویم که این مناطق ویژه اقتصادی نیز به سمت مناطق آزاد و قوانین حاکم بر آن بروند، سرمایه‌گذاری‌های بیشتری جذب خواهیم کرد.