به گزارش ارانیکو به نقل از شانا، پیش از برجام به دلیل محدودیت‌های شدید مالی مشکلات فراوانی پیش روی ایران برای دریافت پول حاصل از فروش نفت وجود داشت و ناچار بود با استفاده از روش‎های مختلف این پول را دریافت کند؛ اما پس از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)؛ پول حاصل از فروش نفت دریافت می‌شود؛ آن هم بدون مشکل.

مردادماه ٩٤؛ زنگنه در مجلس

چرا دریافت پول فروش نفت خام از ٣٠ روز به ٩٠، ١٨٠ و ٢٧٠ روز افزایش یافته است؟ پرسشی که نادر قاضی پور، نماینده مجلس شورای اسلامی مردادماه پارسال (٩٤) از بیژن زنگنه، وزیر نفت می‌پرسد و وی برای پاسخ به مجلس می‌رود. «زمانی که دریافت پول فروش نفت به صورت گشایش اعتبارات اسنادی (ال سی) بود، ٣٠ روزه می‌توانستیم پول فروش نفت را دریافت کنیم که این موضوع هم در منطقه متعارف بود، اما به دلیل تحریم‌ها ناچار شدیم از روش‌های دیگری برای دریافت پول فروش نفت استفاده کنیم.»

زنگنه در آن جلسه گفته بود: «به همین دلیل ناچار شدیم زمان دریافت پول فروش نفت را تا ٩٠ روز افزایش دهیم؛ اما این که گفته می‌شود این دوره ١٨٠ روزه یا ٢٧٠ روزه  است، چنین چیزی نیست و صحت ندارد.» با این حال اگر شر تحریم‌ها به وضع کنندگان آن بازگردد دریافت پول حاصل از فروش نفت خام به روال عادی خود بر می‌گردد؛ این‎ها سخنانی بود که وزیر نفت در آن جلسه گفته بود؛ شر تحریم‌ها بالاخره از سر ایران برداشته شد.

بازگشت دلارهای نفتی به کشور

بعد از اجرای برجام همه نگاه‎ها به سمت نفت برگشت؛ پول هنگفتی از درآمدهای نفتی در حساب شرکت‎های خارجی بود و نمی‌شد به سادگی از آن گذشت؛ وزارت نفت هم پیش از برجام مذاکره با شرکت‎های خارجی را برای پس گرفتن پول نفت آغاز کرده بود تا به محض اجرای برجام، دلارهای نفتی به ایران برگردند. 

با این که عده‌ای می‌گویند ایران برای دریافت پول نفت خود مشکل دارد، اما علی کاردر، مدیرعامل شرکت ملی نفت این مسئله را رد می‌کند و به مسدود شدن پول حاصل از فروش محموله‎های نفت خام ایران در بانک‎های کشورهای خریدار نفت اشاره می‌کند و می‌گوید: «پس از برجام ارز حاصل از فروش نفت خام به طور مستمر دریافت می‌شود و مانند گذشته این پول در بانک‎های کشورهای خریدار نفت مسدود نمی‌شود.»

اکنون همه ارز حاصل از صادرات نفت خام، به ایران تحویل داده می‌شود و مشتریان نفت ایران پول نفت را کامل پرداخت می‌کنند، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران هم تاکید می‌کند که همه مطالبات ایران از خریداران نفت خام در دوران تحریم وصول شده است.

فرآیند دریافت پول نفت

حمید قنبری، معاون رئیس دایره تحقیقات، دعاوی و قراردادهای بین‌المللی بانک مرکزی درباره فرآیند دریافت پول نفت می‌گوید: بانک مرکزی در برخی کشورهای جهان دارای حساب است که پول نفت به آن واریز می‌شود و در صورتی که بانک مرکزی در کشوری که به آن نفت فروخته است حساب نداشته باشد برای دریافت پول مقدماتی را فراهم می‌کند تا پول نفت به کشورهای که دارای حساب است واریز شود.

وی ادامه می‌دهد: بانک مرکزی به محض واریز پول نفت، آن را به ریال تبدل می‌کند و پس از اختصاص ١٤,٥ شرکت ملی نفت ایران بقیه را به حساب خزانه کشور واریز می‌کند. پویا جبل عاملی، کارشناس پولی و بانکی بانک مرکزی هم در این زمینه می‌گوید: هم اکنون مشکلی برای دریافت پول نفت وجود ندارد، پول حاصل از فروش نفت یا به حساب شرکت ملی نفت ایران در کشورهای مختلف واریز می‌شود یا به حساب بانک مرکزی.

وی می گوید: اگر به حساب شرکت ملی  نفت ایران واریز شود، این پول در داخل کشور به حساب بانک مرکزی ریخته و معادل آن ریال به شرکت نفت و خزانه داده می‌شود، چنانچه هم به حساب بانک مرکزی واریز شود معادل ریالی آن در اختیار شرکت ملی نفت ایران و خزانه قرار داده می‌شود.

چرا دنبال مشکل می‌گردیم!

تاکید وزیر و مدیران بلندپایه کشور حاکی از آن است که ایران هیچ مشکلی برای دریافت پول حاصل از فروش نفت ندارد و شرکت‎های اروپایی خریدار نفت ایران از طریق سه بانک اروپایی پول نفت خود را به یورو پرداخت می‌کنند و شرکت‎های آسیایی نیز طبق روال گذشته پول نفت خود را می‌پردازند.

امیرحسین زمانی نیا، معاون امور بین‎الملل و بازرگانی وزیر نفت هم برای چندمین بار به ابهام‎های فراوانی که برای دریافت پول نفت وجود داشت، پاسخ می‌دهد: «ایران برای دریافت عواید فروش نفت هیچ مشکلی ندارد و پول حاصل از فروش نفت به حساب بانک مرکزی واریز می‌شود.»

در حالی که مسئولان دولت به طور مستمر و دائم اعلام می‌کنند که مشکلی برای دریافت پول حاصل از فروش نفت وجود ندارد که اگر داشت دولت بیش از هر شخص حقیقی و حقوقی نسبت به این مسئله حساس بود، این مسئله جای سوال دارد که چرا هر بار تاکید می‌شود که این مشکل وجود دارد.

صادرات نفت خام ایران هم اکنون به ٢ میلیون و ٤٤٠ هزار بشکه در روز و تولید نفت نیز به مرز چهار میلیون بشکه رسیده است؛ این ارقام در پنج ماه نخست سال ٩٢ به ترتیب یک میلیون و ٢ میلیون و ٧٠٠ هزار بشکه در روز بوده است.