از نیمه مهرماه سال جاری بود که به صورت ویژه طرح جمع‌آوری کالاهای قاچاق از طریق اتحادیه‌های صنفی مختلف در سطح شهر کلید خورد و ابتدا با تعیین زمان دو هفته‌ای به فروشندگان مختلف به آن‌ها این فرصت داده شد تا در مورد کالاهایی که نسبت به آن‌ها ظن قاچاق وجود دارد به منظور تهیه فاکتور خرید از شرکت‌های تولیدی اقدام کنند و در صورت عدم تهیه فاکتور خرید در مورد کالاهایی که نسبت به آن‌ها ظن قاچاق وجود دارد تصمیم بر این شد تا به صورت قانونی نسبت به جمع‌آوری این کالاها اقدام شود.

در ابتدای این طرح ۵۸ اتحادیه صنفی ملزم به اجرای طرح جمع‌آوری کالاهای قاچاق از سطح شهر شدند تا به صورت پلکانی این طرح با پیشرفت روبرو شود. به طور مثال اتحادیه‌های لوازم ورزشی، لوازم خانگی، لوازم الکتریکی، لوازم آرایشی و بهداشتی و لوازم پزشکی از جمله اتحادیه‌هایی بودند که کار خود را در این راستا آغاز کردند؛ طرحی که اجرای آن در جلسه‌ای با حضور معاون اول رئیس جمهوری مدنظر قرار گرفت تا در راستای مبارزه با کالاهای قاچاق موجود در سطح شهر با جدیت هرچه بیشتر اقدام شود.

نکته قابل تامل در مورد طرح مذکور جمع‌آوری کالاهای قاچاق در سطح عرضه بود که شامل ویترین‌ها و تمام فروشگاه‌هایی می‌شد که در گام آخر کالا را در اختیار مشتری قرار می‌دادند اما مسئله‌ای که باید در این خصوص به آن اشاره کرد انتقال کالاهای قاچاق با تشدید این طرح از سطح ویترین و فروشگاه‌ها به اماکن زیرزمینی از جمله انبار، انبارک‌ها و خرید و فروش آن از طریق فضای مجازی است.

ابراهیم درستی - نایب رییس اتاق اصناف ایران - با تصریح اینکه طرح جمع‌آوری کالاهای قاچاق موجب شده که این کالاها از ویترین‌ها به شبکه‌های زیرزمینی انتقال یابند، بیان کرد: نیازمند تصمیمات جدید در خصوص طرح مبارزه با کالاهای قاچاق هستیم وباید در جهت جمع‌آوری کالاهای قاچاق از سطح انبار و انبارک‌ها و نیز اماکن زیرزمینی گام برداریم.

وی ادامه داد: علاوه بر این بخشی از کالاهای قاچاقی که از سطح ویترین‌ها جمع‌آوری شده در فضای مجازی خرید و فروش می‌شود که باید در این خصوص نیز تصمیمات جدیدی اتخاذ کنیم. چرا که تنها موضوع مبارزه با قاچاق کالا به سطح ویترین‌ها به عنوان بخشی از بستر عرضه محصولات خلاصه نمی‌شود.

نایب رییس اتاق اصناف ایران همچنین با بیان اینکه نیروی انتظامی اخیرا در اقدامی ۸۰۰ انبار که نسبت به آن‌ها در خصوص نگهداری از کالاهای قاچاق شک و شبهه وجود داشت مورد بازرسی قرار داده است، گفت: با اجرای طرح جمع‌آوری کالاهای قاچاق از سطح شهر شاهد انتقال این محصولات از ویترین‌ها و واحدهای فروش به انبار و انبارک‌ها هستیم و علاوه بر این در فضای مجازی شاهد خرید و فروش کالاهای قاچاق بوده‌ایم. باید بدانیم که کالاهای قاچاق از مرز وارد می شوند و از همان ابتدا باید مورد کنترل قرار گیرند، نباید جمع‌آوری کالاهای قاچاق تنها از سطح بازار مورد توجه قرار داشته باشد، چرا که علاوه بر مبادی ورودی انبار و انبارک‌ها نیز باید مورد بررسی قرار گیرند و در این زمینه نهادهای مذکور باید با جدیت بیشتری اقدام کنند.

وی همچنین درباره انبارهایی که توسط نیروی انتظامی مورد بازرسی قرار گرفته‌اند، خاطرنشان‌ کرد: اگر این انبارها مستندات لازم را ارائه کنند رفع پلمب می‌شوند اما اگر نتوانند اثبات کنند که کالاهای نگه‌داری شده توسط آن‌ها قاچاق نیست، طبق قوانین با آن‌ها برخورد می‌شود.

نایب رییس اتاق اصناف ایران با تاکید بر اینکه پدیده قاچاق تنها به شبکه توزیع مربوط نمی‌شود، عنوان کرد: ما از تعزیرات درخواست کرده‌ایم که به شبکه عرضه ورود نکند و مسئله قاچاق کالا در سطح شهر ابتدا با توسط نمایندگان اتحادیه های صنفی و نیز بازرسان اتاق اصناف مورد بررسی قرار گیرد چرا که تنها پنج - شش درصد مسائل مربوط به قاچاق کالا به اصناف مربوط می‌شود و باید بدانیم که اصناف قاچاقچی نیستند؛ بنابراین نباید شبکه توزیع در سطح فروشگاهی را ناامن کنیم تا فروشندگان با نگرانی‌ها مختلفی روبرو شوند. باید بدانیم مبحث اصلی در خصوصی قاچاق  تنها به ویترین ها خلاصه نمی شود و مبادی ورودی و انبارهای نگهداری نیز از قضیه مربوط منفک نیستند.

اخیرا ۲۰۰۰ نیروی پلیس تهران روز گذشته در جریان عملیات کم‌نظیر به فرماندهی رئیس پلیس پایتخت موفق شدند بیش از ۵۰۰ میلیارد تومان کالای قاچاق را از ۸۰۰ انبار در جنوب تهران کشف کنند که لوازم یدکی خودرو، موتورسیکلت‌های سنگین، مقادیر زیادی داروهای تاریخ گذشته متعلق به کشورهای مختلف، توپ‌های پارچه، سیگار، اسباب بازی، لباس‌های مختلف و انواع لوازم ورزشی نظیر لوازم اسکی و اسکیت که اکثراً متعلق به کشور امریکاست، از جمله مهم‌ترین کشفیات بود.

پس از اجرای طرح جمع‌آوری کالاهای قاچاق از سطح شهر شاهد انتقال این کالاها از ویترین‌ فروشگاه‌ها به انبار و انبارک‌ها هستیم و نکته ای که مسئولان باید به آن توجه کنند این است که الزاما نبود کالاهای قاچاق در فروشگاه‌ها و ویترین مغازه ها به منزله نبود کالاهای قاچاق در شهر نیست و این پدیده شوم از راه‌های مختلف که از جمله انبارها، انبارک‌ها و اماکن زیرزمینی مجددا اقدام به رشد می‌کنند تا به فعالیت خود ادامه دهد.

قطعا سودآوری در خرید و فروش کالاهای قاچاق برای دلالان و قاچاقچیان مسئله‌ای نیست که تنها با جمع‌آوری کالاهای قاچاق از سطح مغازه‌ها قابل حل باشد. مطمئنا افرادی که از معاملات مربوط به کالاهای قاچاق سودهای مختلفی به جیب می زنند از روش‌های دیگری کالاهای مورد نظر خود را به فروش می‌رسانند و مسئولان باید توجه داشته باشند که پدیده قاچاق تنها به یک بخش محدود نمی‌شود.

نکته قابل تامل دیگر این است که نباید طرح جمع‌آوری کالاهای قاچاق از سطح شهر مقطعی باشد، چرا که در این صورت پس از نامرئی شدن کوتاه مدت کالاهای قاچاق از سطح شهر مجددا طی زمان دیگری این کالاها برای خرید و فروش به سطح بازار می رسند و تمامی تلاش‌های انجام شده به منظور مقابله با پدیده قاچاق بی نتیجه خواهد بود، بنابراین در نظر گرفتن طرحی مداوم در جهت مقابله طولانی مدت با پدیده کالاهای قاچاق می‌تواند تنها راه اثر گذار در زمینه ریشه کن کردن آن باشد.