به گفته رئیس کل بانک مرکزی، سامانه های پیام رسانی مالی در نظامهای پولی و بانکی یکی از مهمترین زیرساخت های بخش مالی به شمار می روند. این سامانه ها برقراری ارتباط بین متعاملان بازار پول، یعنی بانکها، مستندسازی ارتباطات و مراودات و ایجاد بستر حفاظتی و امنیتی برای حفظ محرمانگی، عدم انکار و مسوولیت پذیری طرفین مراوده را بر عهده دارد.

 

وی ادامه داد: ایجاد سامانه پیام رسانی مالی می تواند با ابزارهای مختلفی نظیر اسناد کاغذی، فکس رمزدار، تلکس و نظایر آن به صورت سنتی نیز انجام شود، اما با تحولات حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات، حدود دو دهه است که با راه اندازی سوئیفت در سطح بین المللی، سامانه های پیام رسانی مالی با استفاده از امکانات فناوری به صورت الکترونیکی رواج یافته و اینک برقراری ارتباطات بانکی از طریق این فناوری تقریبا یگانه راه مطلوب ارزیابی می شود.
 

رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این پرسش که یعنی «سپام» از سوئیفت استفاده می کند؟ اظهارداشت: به نکته ظریف و مهمی اشاره کردید. خیلی ها «سپام» را همان سوئیفت یا اتصال به سوئیفت می دانند. باید توجه داشت که سوئیفت در دو مفهوم جداگانه به کار می رود؛ یکی آن که مجموعه ای از استانداردها و پروتکل‌ها که "زبان" مشترک مالی را بین موسسات پولی و بانکی و مالی، صرفنظر از هویت ملی و زبان واقعی آنها تشکیل می دهد و مفاهیم یکسانی را تعریف می کند. به این بخش در اصطلاح افراد فنی «استانداردهای سوئیفت» گفته می شود. یکی دیگر زیرساخت شبکه و پردازشی برای تبادل واقعی پیامها منطبق بر "زبان" مشترک است که به عبارت ساده تر همان سخت افزارها و کامپیوترها و شبکه هایی است که بانکها از طریق آنها می توانند پیام هایشان را مبادله کنند.

 

به گفته بهمنی، موسسه سوئیفت شرکتی است تعاونی واقع در بلژیک که تقریبا تمامی موسسات مالی جهان در آن عضویت دارند. این موسسه مولفه دوم سوئیفت را ایجاد و پشتیبانی می‌کند، یعنی زیرساختی برای شبکه و پردازش پیامهای ارسالی و دریافتی را برای بانکهای جهان – چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی – فراهم می سازد.

 

وی در این باره چرایی راه انداری این طرح توضیح داد: اولاً نگرانی در خصوص رصد تعاملات بانکهای ایرانی توسط نهادهای خارجی و این که اصولا دلیلی نداشت که تعاملات مالی بانکهای داخلی را به خارج بفرستیم و ثانیاً با وضع تحریم ها، بیشتر بانکهای ایرانی از خدمات سوئیفت کنار گذاشته شدند.
 

رئیس کل بانک مرکزی در پاسخ به این پرسش که آیا سپام این دغدغه ها را مرتفع می کند؟، اظهارداشت: به طور کامل. سامانه پیام رسانی مالی الکترونیکی یا "سپام"، زیرساخت پیام رسانی مالی در حوزه نظام بانکی کشور است که گرچه از "زبان" سوئیفت استفاده می کند، اما هیچگونه وابستگی به موسسه سوئیفت ندارد. این بدان معناست که با استفاده از این سامانه می توان هر مراوده بانکی را به صورت تمام الکترونیکی در بستری امن و استاندارد صورت داد و از زبان استاندارد نیز بهره جست.

 

به گفته بهمنی، با استفاده از "سپام" نه تنها برای اولین بار در کشور، یک زیرساخت پیام رسانی واحد مالی ملی ایجاد می شود، بلکه امکان اتصال به بانکهای خارجی دوست و نیز واحدهای بانکهای تحریم شده ایرانی در خارج از کشور را می توان به گونه ای برقرار کرد که بدون کاربری امکانات موسسه سوئیفت و نگرانی های مربوط به آن، اما با زبانی مشترک و آشنا، تعاملات مالی با آخرین فناوریهای موجود صورت گیرد و در عین حال از ارسال پیامهای مالی داخلی به خارج از کشور نیز پرهیز کرد.