روند افزایشی نرخ دلار از نیمه دوم امسال آغاز شد و از اواسط آبان ماه شتاب گرفت به گونه ای که در هفته ای که گذشت با وجود نیمه تعطیل بودن بازارها، قیمت دلار در بازار آزاد به نزدیک 4 هزار تومان رسید.

پس از بروز این رشد جهشی نرخ در بازار، ولی اله سیف رییس کل بانک مرکزی در یادداشتی اعلام کرد که این افزایش، پایدار نیست و بیشتر ناشی از تلفیق شوک انتظاری با تقاضای فصلی ارزها در پایان سال میلادی است.

با وجود این افزایش، توافق دهم آذرماه وزیران نفت و انرژی اوپک در وین برای کاهش 1/2 میلیون بشکه‌ای از تولید روزانه خود، سبب تقویت قیمت جهانی ارز شد.

با توجه به اینکه ایران در توافق اوپک مستثنی شده و حتی می‌تواند سقف تولید خود را 90 هزار بشکه در روز افزایش دهد، ناظران بازار پول و ارز امیدوارند از این رهگذر درآمد ارزی کشور بهبود یابد و در سایه آن نرخ ارزهای عمده جهانی نیز در برابر ریال تعدیل شود.

به همین خاطر بازار ارز آزاد در روز پنجشنبه گذشته وضعیت آرامی داشت و قیمت دلار به محدوده 38 هزار ریال بازگشت که بخشی از آن را علاوه بر تعطیلات آخر هفته بازار، با توافق اوپک مرتبط می‌دانند.

در این رابطه «غلامعلی کامیاب» معاون ارزی بانک مرکزی گفت: نگاهی به روند تغییرات نرخ ارز در سه سال گذشته نشان می‌دهد که به طور معمول با افزایش نرخ‌ها در فصل پاییز مواجه بوده‌ایم.

وی افزود: این افزایش ناشی از عواملی چون تقاضای ارز مسافرتی و زیارتی، افزایش تقاضا برای خرید و سفارش کالای خارجی و تسویه حساب شرکت‌ها به دلیل پایان سال میلادی بوده است.

کامیاب تاکید کرد: مطالعات نشان می‌دهد پس از خروج بازار از تقاضای فصلی و آغاز سال نو و نیز تقویت ارز توسط صادرکنندگان غیرنفتی، نرخ ارزها روند نزولی طی می‌کند.

معاون ارزی بانک مرکزی افزود: فعالان بازار این واقعیت را در یافته‌اند که نرخ‌های بالای ارز در چند روز گذشته متناسب با بنیان‌های اقتصاد کشور نیست و نمی تواند ادامه داشته باشد.

وی یادآور شد: یکی از آثار مهم خروج تسویه مبادلات تجاری از سیستم بانکی در گذشته، این بود که استفاده از براوات و اعتبارات اسنادی که مهمترین ابزار بانک‌ها به شمار می‌رود، در بانک‌ها مقدور نشد و به صرافی‌ها منتقل شد در حالی که کار صرافی تسویه حساب تجاری نیست نتیجه آنکه بخش قابل توجهی از معاملات ارزی به سوی صرافی‌ها انتقال یافت.

انتظار داریم نرخ ارز نزولی شود

معاون ارزی بانک مرکزی در ادامه به توافق اوپک اشاره کرد و با یادآوری کاهش نرخ دلار در بازار آزاد در روز پنج شنبه (11 آذر) نسبت به روزهای کاری هفته گذشته اظهار داشت: ما انتظار این تغییر را با توجه به الگوی سال‌های قبل داشتیم.

وی تاکید کرد: افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی به دنبال توافق اوپک در کنار معاف بودن ایران از کاهش سقف تولید، انتظار افزایش درآمد ارزی کشور را ایجاد کرد که بر بازار موثر بود.

کامیاب افزود: تصمیم اوپک مبنی بر کاهش سطح تولید روزانه اثر خود را بر بازار گذاشت و قیمت نفت حدود 9 درصد رشد کرد و به حدود 53 دلار در هر بشکه رسید.

کامیاب تاکید کرد: اگر اعضای اوپک سقف‌های تعیین شده را رعایت و غیراوپکی‌ها نیز همراهی کنند، انتظار این است که در نیمه نخست سال 2017 میلادی قیمت هربشکه نفت برنت از مرز 60 دلار نیز عبور کند.

وی افزود: این در شرایطی خواهد بود که نه تنها تولید نفت ایران کاهش نمی‌یابد بلکه افزایش هم خواهد داشت که به معنی افزایش درآمد ارزی کشور است.

معاون ارزی بانک مرکزی تاکید کرد: افزایش درآمد ارزی کشور به معنی افزایش عرضه ارزها در بازار است و از این رو بانک مرکزی راحت‌تر و قوی‌تر می‌تواند بازار را مدیریت کند.

کامیاب گفت: انتظار داریم با ادامه این وضعیت ، هیجانی که این روزها بازار را فراگرفته و بیشتر ناشی از شرایط فصلی است، مهار شود و بازار را آرام کند کما اینکه بازار دیروز از آرامش بیشتری برخوردار بود.