کاهش دامنه نوسان نرخ حواله درهم، محدود ماندن تغییرات قیمت دلار در بازار داخلی و مدیریت قیمت با عرضه پایین‌تر از جمله نکات مثبتی بودند که در بازار ارز روز چهارشنبه مشاهده شد. البته با وجود نکات مثبت یاد شده، کارشناسان و کسانی که از نزدیک محیط میدانی بازار را رصد می‌کنند، معتقدند عوامل اجرایی بازارساز در بازار ارز باید به این نکته توجه داشته باشند که مدیریت نوسان بر کاهش قیمت اولویت دارد، پس نباید بر کاهش قیمت در شرایط غیر بنیادی اصرار کرد. به گفته این دسته، بازار با وجود آرامش بیشتر همچنان نیاز به مراقبت دارد. به باور آنها، بالا بودن فاصله نرخ خرید و فروش صرافی‌ها، انتظارات افزایشی شماری از معامله‌گران ارزی و بعضا تلاش بازارساز برای کنترل قیمت از جمله عواملی هستند که ممکن است موجب افزایش دامنه نوسان شوند. همسو با افزایش قیمت دلار، سکه تمام بهار آزادی نیز در مسیر افزایشی قرار گرفت و با هزار تومان رشد به قیمت یک میلیون و 137 هزار تومان رسید. به این ترتیب، سومین روز کم‌نوسان فلز گرانبهای داخلی به ثبت رسید. سکه در 3 روز گذشته، 3 نوسان هزار تومانی را تجربه کرد.

فراز و فرود دلار

روز چهارشنبه، دلار تا میانه محدوده 3 هزار و 870 تومان پایین رفت، ولی در ساعات انتهایی روز توانست تا ابتدای محدوده 3 هزار و 900 تومان بالا برود. در پنجمین روز هفته، شاخص ارزی معاملات خود را با قیمت 3 هزار و 886 تومان آغاز کرد که کاهشی 9 تومانی نسبت به قیمت بسته شده روز سه‌شنبه داشت. در ساعات ابتدایی روز، انتظارات کاهشی در بازار بسیار فعال بود و در کمتر از نیم ساعت قیمت تا 3 هزار و 875 تومان پایین رفت. با این حال، همان‌طور که شیب کاهشی ابتدای روز تند بود، با همان سرعت قیمت بازگشت و حدود ساعت 2 بعدازظهر به مرز 3هزار و 900 تومان نزدیک شد. با این حال، شاخص ارزی در نهایت روز چهارشنبه زیر کانال 3 هزار و 900 تومان و با قیمت 3 هزار و 897 تومان به کار خود پایان داد. این قیمت تنها 2 تومان بالاتر از روز سه‌شنبه بود و موجب شد کم‌نوسان‌ترین روز این ارز در آذر به ثبت برسد. این رکورد در حالی به ثبت رسید که در مقاطعی از هفته گذشته این ارز نوسانات 100 تومانی را تجربه کرده بود.

استراتژی دلالان

به گفته فعالان، بخشی از رفت و برگشت قیمت دلار در روز چهارشنبه ناشی از استراتژی دلالان بوده است. به گفته برخی از بازیگران با تجربه بازار، هنگامی که معامله‌گران احساس می‌کنند، بازارساز اصرار به کاهش قیمت دارد، از بازار خارج می‌شوند. خروج معامله‌گران غیررسمی و عقب‌نشینی آنان کمک می‌کند که قیمت در مسیر کاهشی قرار بگیرد. با این حال، پس از اینکه قیمت به یک محدوده حمایتی نزدیک می‌شود، دلالان با شدت بیشتری وارد بازار می‌شوند و بار دیگر قیمت را بالا می‌آورند. به این ترتیب، دلالان از نوسان ایجاد شده کسب سود می‌کنند و دلار خود را در قیمت بالاتری به فروش می‌رسانند. به گفته تعدادی از بازیگران با تجربه بازار، رفتار بازیگران بازارساز در شرایط یاد شده و اصرار بر کاهش قیمت، بعضا موجب سودگیری دلالان می‌شود. این موضوع را می‌شود در رفتار معامله‌گران غیررسمی و روند قیمت دلار نیز مشاهده کرد. در گروه‌هایی که دلالان درباره روند قیمت اظهارنظر و اقدام به معامله می‌کنند نیز بارها مشاهده می‌شود که این دسته آمادگی خود برای خرید در قیمت‌های پایین‌تر را اعلام می‌کنند.

در این شرایط، اکثر کارشناسان همچنان پیشنهاد می‌کنند که بازیگران بازارساز به جای کنترل قیمت سعی کنند نوسانات بازار را مدیریت کنند. در این شرایط، بهتر است اصرار زیادی برای کاهش قیمت وجود نداشته باشد تا دلالان ارزی نیز نتوانند از این موضوع به‌منظور ایجاد نوسان استفاده کنند. به گفته کارشناسان، اگر نوسانات قیمت دلار از مقدار فعلی کمتر شود، کم‌کم تعداد معامله‌گران غیررسمی موجود در بازار نیز کاهش بیشتری می‌یابد، در نتیجه قیمت تعادل خود را پیدا خواهد کرد.

نقاط مثبت بازار

روز گذشته، چند اتفاق مثبت در بازار رخ داد که انتظارات بخشی از معامله‌گران بازار را تحت‌تاثیر قرار داد. اولین نکته مثبت ادامه نوسان محدود نرخ حواله درهم بود. در پنجمین روز هفته، نرخ حواله درهم نوسان چندانی را تجربه نکرد و در محدوده هزار و 70 تومان باقی ماند. روز چهارشنبه، در نهایت درهم با قیمت هزار و 74 تومان به کار خود پایان داد که اختلاف چندانی با قیمت بسته شده روز سه‌شنبه نداشت. دومین نکته مثبت، ادامه نوسانات محدود دلار در بازار داخلی بود. نوسانات شاخص ارزی که از دومین هفته آذرماه افزایش یافته بود، از روز دوشنبه محدودتر شد. فاصله سقف و کف دلار از روز دوشنبه به بالای 30 تومان نرسیده است و در ادامه این روند روز چهارشنبه فاصله سقف و کف قیمت به حدود 25 تومان رسید. در معاملات فردایی روز چهارشنبه نیز دامنه نوسانات چندان زیاد نبود و تنها در ساعات انتهایی روز و پس از تعطیلی نسبی صرافی‌های بازار بود که میزان تغییرات قیمت در این معاملات کمی بالا رفت.

در کنار روند کم‌نوسان درهم و دلار، مدیریت بازار با عرضه ارز کمتر دیگر نکته مثبت بازار روز چهارشنبه بود. به گفته شماری از معامله‌گران حاضر در بازار، روز چهارشنبه بازارساز نسبت به روزهای پیشین ارز کمتری به بازار داخلی تزریق کرد، ولی با این وجود قیمت نوسان چندانی را تجربه نکرد. این موضوع نشان‌دهنده آن بود که بازارساز با مدیریت نسبی دامنه نوسان در روزهای گذشته توانسته است انتظارات بازار را نیز تحت‌تاثیر قرار دهد. کوتاه شدن فاصله سقف و کف قیمت در روز چهارشنبه و روند قیمت در معاملات فردایی تا حدی نشان می‌داد که معامله‌گران چندان انتظار ندارند که بازار روز پنج‌شنبه نیز نوسان خاصی را تجربه کند. البته برخی بازیگران معتقدند در صورت اصرار بازیگران بازارساز بر کاهش شدید قیمت ممکن است بازار نوسانی شود.

هشدار کارشناسان

به گفته فعالان و کارشناسان، بازار ارز روز چهارشنبه نکاتی داشت که بازارساز ارزی بهتر است به آنها توجه کند. به گفته شماری از کارشناسان، فاصله 30 تا 40 تومانی نرخ خرید و فروش صرافی‌ها یکی از نکاتی است که نشان می‌دهد همچنان اطمینان چندانی به قیمت‌های بازار وجود ندارد و صرافی‌ها با احتیاط با فاصله زیادی نرخ خرید و فروش خود را تنظیم کنند. ناگفته نماند که در مقاطعی از روزهای پرنوسان، فاصله نرخ‌ها به 50 تا 70 تومان نیز رسیده بود، در نتیجه فاصله نرخ‌ها تا حدی در روزهای اخیر کاهش یافته است. با این وجود، پیش از دومین هفته نوسانی آذرماه، اختلاف نرخ خرید و فروش معمولا بین 15 تا 20 تومان بود. نکته دیگری که نیاز به توجه دارد، انتظارات معامله‌گرانی است که در سطوح بالا و به‌خصوص در کانال 3هزار و 900 تومان اقدام به خرید دلار کرده‌اند.

به گفته فعالان، این دسته به‌طور جدی قصد دارند که از هر فرصتی برای بالا بردن قیمت‌ها استفاده و ضرر خود را جبران کنند. این عده در فضای مجازی، سعی می‌کنند با انتشار برخی اخبار، فضای بازار را تحت‌تاثیر قرار دهند. سومین نکته‌ای که نیاز به توجه دارد، اصرار بر کاهش قیمت است که بعضا از سوی بازیگران بازارساز صورت می‌گیرد. همان‌طور که اشاره شد، دلالان در شرایط کنونی از اصرار بر کاهش قیمت تنها ایجاد نوسان کرده‌اند، حال آنکه بازار بیشتر نیاز به مدیریت نوسان دارد. به‌عنوان مثال، اگر روز چهارشنبه قیمت دلار تا 3 هزار و 875 تومان پایین نمی‌رفت، نوسان کمتری را تجربه می‌کرد. در پنجمین روز هفته، دلار تا نقطه یاد شده پایین رفت، ولی به سرعت به محدوده اولیه بازگشت تا تنها نوسانی در بازار صورت بگیرد که بیشتر به سود دلالان بود. در واقع، هر چقدر دامنه نوسان محدودتر باشد، بیشتر به ضرر سفته‌بازان و سودجویان خواهد بود. باتوجه به عوامل یاد شده می‌توان گفت بازار در شرایط فعلی در دوران نقاهت قرار دارد؛ اگر در این شرایط از بازار ارز به خوبی مراقبت شود، از مرحله نقاهت به بهبود می‌رسد.