کلیات مصوب برنامه ششم توسعه ضمن صدور مجوز برای افزایش قیمت حاملهای انرژی در قالب اجرای قانون هدفمندی یارانهها، شرایط کسب درآمد و خرج آن را نیز تعیین کرد. در عین حال که دولت به اعلام جزئیات دریافت و پرداختهای این قانون در بودجه سالانه موظف شده است.
بر اساس ماده (۴۹) برنامه ششم توسعه دولت در اجرای قانون هدفمندسازی یارانهها مجوز این را خواهد داشت که قیمت حاملهای انرژی را افزایش دهد، به طوری که میتواند به استثنای قیمت گاز و حاملهای جایگزین در مناطق فاقد گاز در ایام سرد مناطق سردسیر و همچنین قیمت آب و برق در مناطق گرمسیر، سایر کالاها و خدمات یارانهای را با رعایت ملاحظات اجتماعی، اقتصادی و حفظ مزیت نسبی و رقابتی برای صنایع و تولیدات به تدریج تا پایان سال ۱۴۰۰ افزایش دهد.
البته این تغییر باید با رعایت مفاد (۱)، (۲)، (۳) قانون هدفمندی یارانهها باشد. این در حالی است که بر اساس ماده(۱) قانون هدفمندی یارانهها دولت مکلف است قیمت حاملهای انرژی را اصلاح کند به گونهای که قیمت فروش داخلی بنزین، نفت، نفت گاز، نفت کوره، نفت سفید و گاز مایع و سایر مشتقات نفت با لحاظ کیفیت حاملها و با احتساب هزینههای مترتب کمتر از ۹۰ درصد و بیشتر از قیمت تحویل روی کشتی (فوب خلیج فارس) نباشد.
همچنین در اجرای قانون برنامه ششم برای افزایش قیمت حاملهای انرژی این امکان را دارد که برای مدیریت آثار نوسان قیمتهای حاملهای انرژی بر اقتصاد ملی قیمت این حاملها را در صورتی که تا ۲۵ درصد قیمت تحویل در روی کشتی (فوب) خلیج فارس نوسان داشته باشد، بدون تغییر قیمت برای مصرف کننده از طریق أخذ مابه التفاوت و یا پرداخت یارانه اقدام کرده و مبالغ را در حساب تنظیم بازار حاملهای انرژی در بودجه سنواتی منظور کند. از سویی دیگر ماده (۳) قانون هدفمندی یارانهها به دولت مجوز میدهد تا قیمت آب و کارمزد جمع آوری و دفع فاضلاب را تعیین کند.
منابع کجا صرف شود؟
در صورت اجرایی شدن این ماده از قانون برنامه ششم منابعی حاصل میشود که محل مصرف آن نیز تعیین شده است. بر این اساس از منابع به دست آمده باید برای افزایش تولید، اشتغال، حمایت از صادرات غیرنفتی، بهرهوری، کاهش شدت انرژی، کاهش آلودگی هوا و ارتقای شاخصهای عدالت اجتماعی و حمایتهای نقدی و غیرنقدی از خانوارهای با درآمد متوسط و پایین همچنین سرمایه گذاری و هزینههای عملیاتی در بودجه سالانه هزینه شود.
این هزینه باید با توجه به مادههای(۷)، (۸) و (۹ )قانون هدفمندی یارانهها باشد. این در حالی است که طبق قانون هدفمندی یارانهها دولت مجاز است تا حداکثر ۵۰ درصد خالص وجوه بدست آمده را در چند محل خرج کند؛ در قالب پرداخت نقدی وغیر نقدی با لحاظ میزان درآمد خانوار، نظام جامع تامین اجتماعی، جبران زیان شرکتهای ارائه دهنده خدمات فراینداصلاح قیمت حاملها، گسترش و بهبود حمل و نقل عمومی، حمایت از تولیدکنندگان بخش کشاورزی و صنعتی، حمایت از تولید نان صنعتی، توسعه صادرات غیرنفتی و توسعه خدمات الکترونیکی تعاملی باهدف حذف و یا کاهش رفت وآمدهای غیر ضروری.
دولت در اجرای ماده(۴۹) قانون هدفمندی یارانه ها مکلف شده تا در اجرای تبصره بند (ج) ماده (۱) قانون هدفمندی یارانهها به گونهای عمل کند که راندمان نیروگاهها سالانه حداقل یک درصد افزایش یابد و کاهش تلفات شبکه برق به تناسب شرایط محیطی به متوسط جهانی برسد. این در شرایطی است که براساس تبصره مورد اشاره، میانگین قیمت فروش داخلی برق باید به گونهای تعیین شود که به تدریج تا پایان برنامه پنجم معادل قیمت تمام شده آن باشد که زمان آن تا پایان برنامه ششم تغییر میکند.
شفاف سازی دخل و خرج هدفمندی
اما برنامه ششم توسعه دولت را مکلف به جداسازی و اعلام جزئیات دخل و خرج منابع ناشی از هدفمندی کرده است. به طوری که موظف است به منظور ایجاد شفافیت در اجرای قانون، دریافتها و پرداختهای مرتبط با قانون هدفمندی یارانهها را در جدول جداگانهای همراه با بودجههای سنواتی به مجلس ارائه کند.
بر این اساس باید کلیه دریافتهای حاصل از اجرای قانون هدفمندی، مالیات بر ارزش افزوده مرتبط با آن، سهم شرکتهای تولید و توزیعکننده انرژی به تفکیک هر شرکت و همچنین سهم سازمان هدفمندی یارانهها به تفکیک یارانه نقدی، بخش سلامت، کاهش شدت انرژی، کاهش آلودگی هوا و کاهش آسیبهای اجتماعی، تولید و اشتغال باید در بودجه سالانه اعلام شود.
لینک مطلب:
https://www.eranico.com/fa/content/64933