در پی افت یک درصدی شاخص در روز گذشته رخ داد
ذوب تدریجی بازدهی سرمایه‌گذاران در بورس
دیدگاه کارشناسان در خصوص روند آتی بازار سرمایه
افت شاخص بورس همچنان ادامه دارد؛ قیمت‌ها در حال ریزش هستند و عدد شاخص می‌رود تا با مسیری نزولی، از مرز 25 هزار پایین‌تر آید.
روزگذشته شاخص بورس با 265 واحد افت، رقم 25 هزار و 24 واحد را ثبت کرد و اکنون برای نزول به زیر 25 هزار واحد، تنها 25 گام فاصله دارد.
افت یک درصدی دیروز شاخص بورس، بازدهی این بازار را از ابتدای سال تاکنون به 4/7 درصد رساند. این در حالی است که بازدهی بازار سرمایه در خردادماه جاری به منفی 3/4 درصد رسیده که این، نتیجه نامطلوبی برای این بازار به شمار می‌رود.
به عبارت دیگر بازار از ابتدای خرداد که معادل پنج روز کاری بوده، به طور متوسط هر روز یک درصد از بازدهی خود را از دست داده است.
نگرانی سهامداران و سرمایه‌گذاران در حال افزایش است و این خود منجر به تشکیل صف‌های فروش می‌شود. در این شرایط، مسوولان بازار سرمایه کشور سکوت اختیار کرده و هیچ تجویزی برای این عارضه بازار ندارند.
این در حالی است که این مسوولان در دوره رونق بازار، مردم را تشویق به ورود به بازار سرمایه می‌کنند.فعالان بازار در دوران رکود یا افت بازار به دنبال شناسایی ریسک‌های بازار و کنترل آنها هستند. اما در این میان، برخی از ریسک‌ها تا حدودی از کنترل فعالان خارج است.
افزایش ریسک‌های محیطی
یکی از کارشناسان بازار سرمایه، افت اخیر بازار را ناشی از افزایش ریسک‌های محیطی دانسته و براین باور است که دامن زدن به برخی شایعات موجود در بورس، در افت ارزش معاملات این بازار نقش بسزایی داشته است.
مرجان ژف در این‌باره گفت: یکی از دلایل افت بازار را می‌توان به رشد این بازار در فروردین‌ماه نسبت داد زیرا بازار سهام همواره با روند افزایش و کاهش به صورت توام همراه است.
وی افزود: بازدهی بازار از ابتدای فروردین‌ماه 89 تا پایان فروردین‌ماه 90، به 110 درصد رسید که بخشی از این رشد غیرمنطقی، ناشی از فعالیت نوسان‌گیران و سفته‌بازان بازار بود.
ژف خاطرنشان کرد: البته از آنجا که رشد قیمت‌ها بی‌حد و مرز نیست، سفته‌بازان نمی‌توانند به حرکت خود ادامه دهند و هنگامی که پشتیبانی بنیادی برای رشد بازار وجود نداشته باشد، این رشد با یک بهانه متوقف خواهد شد.
ژف سپس گفت: شوک‌های غیراقتصادی، موجب ایجاد جو روانی در بازار می‌شود که این موضوع، تازه‌واردهای بازار را به سمت صف‌های فروش سوق می‌دهد.
این کارشناس بازار با اشاره به ریسک سیاسی بازار گفت: برخی معامله‌گران چون درک و شناخت درستی از ارزش سهام خود ندارند، نگران مسائل سیاسی هستند و جریانات احساسی، دغدغه خروج پول‌های وارد شده به بازار را ایجاد کرده است.
وی اظهار امیدواری کرد: روند فرسایشی بازار، چند روز دیگر ادامه خواهد داشت اما پس از تعطیلات ابتدای هفته آینده، رشد بازار از سرگرفته خواهد شد.
ژف در پایان گفت: این شوک‌ها موقتی است و بازار، راه خود را از بین سهامی که پتانسیل دارد، بازمی‌کند. در این خصوص نگرانی خاصی وجود ندارد زیرا سهام ارزشمند، هیچ‌گاه نابود نمی‌شود اگرچه گاهی اوقات با اصلاحات قیمتی روبه‌رو می‌شود.
پاسخ به رشدهای جهشی
در این زمینه یک کارشناس بازار سرمایه چهار دلیل عمده و مؤثر در افت شاخص بورس را اعلام کرد و گفت: افت فعلی شاخص چندان غیر طبیعی نیست.
امیر افسر در خصوص وضعیت فعلی شاخص و افت‌های قابل توجه در این متغیر اظهار داشت: با توجه به اینکه شاخص در ابتدای سال، رشد زیادی را تجربه کرد و رکورد‌های متعددی را به ثبت رساند، وضعیت فعلی به‌دلیل این است که بازار در حال جواب پس دادن به رشد‌های ابتدای سال است. وی با اشاره به اینکه افت فعلی شاخص چندان غیرطبیعی نیست، افزود: یکی دیگر از عواملی که در افت بازار بی‌تأثیر نبوده، بهبود بازار مسکن است، زیرا چهارشنبه هفته گذشته قیمت حق تقدم تسهیلات مسکن رشد قابل‌توجهی داشت.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه رشد قیمت حق تقدم تسهیلات مسکن نشان‌دهنده این است که جایگزینی برای بورس پیدا شده و سرمایه‌گذاران به‌دنبال خروج سرمایه‌‌های خود هستند، گفت: زمانی که بازار دچار افت‌های سنگین می‌شود، یک عامل اثرگذار نیست بلکه چندین عامل در کنار یکدیگر قرار گرفته و بر بازار اثر می‌گذارند.
افسر تصریح کرد: سومین دلیلی که می‌توان آن را در افت شاخص موثر دانست، تقویت بازار ارز و طلا است. با توجه به این مساله، بازار طلا تبدیل به یک بازار جایگزین برای سرمایه‌گذاری شده و در هفته گذشته نیز شاهد افزایش قیمت قابل‌توجه این کالا بودیم و اجرای مالیات بر‌ارزش افزوده سکه نیز یکی از دلایل رشد قیمت سکه در روز‌های اخیر بوده است.
این کارشناس بازار سرمایه در خصوص چهارمین عاملی که در افت شاخص دخیل بوده، گفت: مسائل سیاسی اخیر در کشور آخرین عاملی است که نتایج آن را در روز‌های اخیر مشاهده می‌کنیم.
وی اظهار داشت: چشم‌اندازهای بازار در حال حاضر چندان شفاف و قابل‌پیش‌بینی نیست.
بازار تنها با یک ریسک مواجه است
یک کارشناس بازار سرمایه شرایط داخلی را تنها عامل موثر بر بازار سرمایه عنوان کرد.
محمدمهدی ناسوتی‌فر مدیرعامل کارگزاری بورس بهگزین ضمن اشاره به افت‌هایی در پی ریسک سهام و به تبع آن شاخص بورس در طی هفته‌های گذشته گفت: در شرایطی که از افت قیمت‌های جهانی طی هفته‌های گذشته به عنوان یکی از عوامل اصلی ریزش ریسک سهام در بازار یاد می‌شد، رشد قیمت‌های جهانی طی چند روز گذشته و بی‌تاثیری این اتفاق بر بازار نشان داد که بازار سرمایه ایران در شرایط کنونی بیش از هر چیز تحت تاثیر شرایط داخلی است.
این کارشناس بازار سرمایه با بیان این که در حال حاضر بازار سرمایه تنها با یک ریسک سیستماتیک مواجه است، گفت: در صورت رفع برخی از ابهامات در شرایط داخلی به نظر می‌رسد بورس، پتانسیل برگشت را دارد.
وی در برابر این سوال که در شرایط فعلی چه توصیه‌ای به سهامداران دارد؟ گفت: پیش‌بینی قاطبه کارشناسان بازار این است که متغیرهای برون‌زای بازار به زودی برطرف می‌شود، از این رو افرادی برنده هستند که نسبت به خرید سهام شرکت‌های پر پتانسیل اقدام کنند و در بازار بمانند.
وی سهام حاضر در بازار را به دو گروه تقسیم کرد و گفت: در شرایط کنونی دو نوع سهام در بازار به طور کلی وجود دارد، گروه اول شرکت‌هایی هستند که از مبانی بنیادی قوی برخوردارند و بر مبنای بنیادی و اصلاح قیمت‌های صورت گرفته برای خرید یا نگهداری جذاب‌ هستند. از طرفی دیگر سهم‌هایی همچنان در بازار وجود دارد که براساس سفته‌بازی‌های صورت گرفته، همچنان حبابی هستند که به هیچ عنوان وارد شدن بر این نهادها توصیه نمی‌شود.
مدیرعامل بورس بهگزین در ادامه به شاخص 25 هزار واحدی کنونی اشاره کرد وافزود: شاخص همچنان 2هزار واحد با شاخص 23 هزار واحدی ابتدای سال فاصله دارد که این نشان‌دهنده این است که آن طورها هم اوضاع بازار بد نیست و با توجه به میانگین بازدهی 10 درصدی دوماهه بورس، بازار سرمایه همچنان برای سرمایه‌گذاری جذاب است، ولی همچنان سهام حبابی در بازار وجود دارد و قیمت برخی از این نمادها باید اصلاح شود.
ناسوتی فرد در برابر این سوال که عدم حمایت حقوقی‌ها را در دامن زدن به بازار قرمز کنونی تا چه میزان تاثیرگذار می‌داند؟ گفت: در شرایط کنونی نباید تفکیکی بین حقیقی‌ها و حقوقی‌ها قائل شد، چراکه به هر حال حقوقی‌ها مانند حقیقی‌ها به دنبال دریافت سود هستند، بر این اساس این که در شرایط کنونی حقوقی‌ها حاضر به حمایت و سرمایه‌گذاری در بازار نیستند به دلیل همان ریسک داخلی بازار است که در حال حاضر حکمفرماست.این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به نقش تحلیل در شرایط فعلی گفت: در زمان کنونی تحلیل بیش از پیش اهمیت خود را نشان خواهد داد، چراکه اگر سرمایه‌گذاری، مبنای تحلیل و بنیادی داشته باشد به طور قطع سرمایه‌گذاری در سهمی که برمبنای تحلیل خریداری شده با زیان مواجه نخواهد شد.
وی در پایان تاکید کرد: بورس همچنان بازار امن و مطمئن برای سرمایه‌گذاری است و با تحلیل درست و دقیق در این بازار می‌توان سهام پرپتانسیل را برای سرمایه‌گذاری پیدا کرد.